یکشنبه ۲۱ ژوئن ۲۰۲۰ پنجاهمین سالگرد یکی از زیباترین فینال‌ها در تاریخ ۹۰ ساله جام جهانی است که بین برزیل و ایتالیا، در ورزشگاه آزتک مکزیکوسیتی برگزار شد.
برزیل با سرمربیگری ماریو زاگالو آن بازی را ۴-۱ برد تا با کسب سومین قهرمانی خود جام «ژول ریمه» را برای همیشه به خانه ببرد.
اما چنین روزی در سال ۱۹۹۸ نیز از خاطره‌انگیزترین روزهای تاریخ جام جهانی است، نبرد ایران و آمریکا در استادیوم ژرلاند لیون که رسانه‌های بین‌المللی از آن با عناوینی چون مادر بازی‌ها یا سیاسی‌ترین بازی تاریخ جام جهانی یاد می‌کنند.
مهرداد مسعودی که مسئول رسانه‌ای فیفا بود می‌گوید علاوه بر تکمیل ظرفیت ۴۰۰ نفره خبرنگاران، فهرست ۵۰۰ نفره‌ای هم در لیست انتظار بودند اما جایی برایشان نبود. نسبت به این دیدار، فقط فینال بین فرانسه و برزیل متقاضیان بیشتری داشت.
جلال طالبی در نشست خبری به پخش فیلم «بدون دخترم هرگز» اعتراض کرد و به زبان انگلیسی گفت: «نمی‌فهمم وقتی همه در جام جهانی از عشق و همبستگی صحبت می‌کنند، چرا باعث ناراحتی بازیکنان ما می‌شوند. ما آمده‌ایم تا نشان دهیم مشکلی بین دو ملت وجود ندارد.»
کاپیتان تیم ملی آمریکا هم گفت: «در صلح زندگی می‌کنیم و نمی‌خواهیم درباره وقایع ۲۰ سال قبل حرف بزنیم.»
بیل کلینتون رئیس جمهور آمریکا در کاخ سفید رو به دوربین گفت: «امروز به تماشای بازی ایران و آمریکا می‌نشینیم و امیدوارم این بازی، گامی باشد برای بهبود روابط دو ملت.»
اما ۳۵ دقیقه قبل از سوت آغاز در ساعت ۲۱:۰۰ حاشیه‌های سیاسی آغاز شد و اتفاقات متعددی در خارج از زمین رخ داد که می‌توانست منجر به ایجاد وقفه یا حتی لغو بازی شود.
توماس دولی کاپیتان آمریکا می‌گوید عابدزاده کاپیتان ایران هدایای متعددی در مراسم معارفه به من داد. گل و بشقاب و غیره. دست‌هایم پر شده بود. می‌توانستی در هر دو سمت زمین ببینی که سیاست در کار نیست. حس خیلی زیبایی بود.
حضور پر تعداد هواداران سازمان مجاهدین خلق با پلاکاردهای مریم رجوی و شعارهایشان در ۲۰ دقیقه نخست، بازیکنان ایران را تحت‌الشعاع قرار داد. آمریکا بر توپ و میدان مسلط بود.
با وجود منع ورود نمادهای سیاسی، مجاهدین پیراهن سازمانی خود را زیر پیراهن تیم ملی پوشیده بودند اما داخل ورزشگاه، پیراهن فوتبالی را درآوردند تا پیراهن سیاسی را به نمایش بگذارند.
بینندگان تلویزیونی، تصوری از هفت هزار هوادار سازمان مجاهدین خلق نداشتند که پلاکاردهای مریم رجوی را از سکوها آویخته بودند.
فیفا از قبل تصمیم گرفته بود که در صورت رقم خوردن چنین صحنه‌هایی، تصاویرش پخش نشود تا بینندگان در سراسر جهان، به اشتباه تصور نکنند هواداران ایران و آمریکا با یکدیگر درگیر شده‌اند.
مسعودی درباره تلاش اعضای سازمان مجاهدین خلق برای ورود به زمین در نیمه دوم می‌گوید: «فقط از پشت دروازه ایران می‌شد به زمین آمد که گروه پرتعدادی از هواداران این سازمان حضور داشتند. اما این بازی قرار بود نشان دهد مردم ایران، فقط آن عده‌ای نیستند که پرچم آمریکا را آتش می‌زنند.»
مسئول امنیتی ورزشگاه نمی‌توانست مجوز ورود نیروهای مسلح را صادر کند. به همین خاطر بین دو نیمه، سپ بلاتر با رئیس جمهور فرانسه تماس گرفت تا ژاک شیراک مجوز ورود ۱۵۰ سرباز مسلح به داخل ورزشگاه را بدهد.
این اتفاق رخ داد و برخلاف همه بازی‌های جام جهانی، از آغاز نیمه دوم نیروهای مخصوص فرانسوی با سلاح‌هایشان روبروی ردیف هواداران سازمان مجاهدین خلق صف کشیدند.
ایران با گل‌های حمید استیلی و مهدی مهدوی‌کیا در برابر تک گل برایان مک‌براید بازی را برد، اولین پیروزی ایران در تاریخ جام جهانی فوتبال و جشن عمومی در سراسر ایران که تا نزدیک صبح ادامه داشت.
تیم ایران، ترکیبی از بازیکنان پرویز دهداری در جام ملت‌های ۱۹۸۸ تا علی پروین در بازی‌های آسیایی ۱۹۹۰ پکن و خصوصاً محمد مایلی کهن در جام ملت‌های ۱۹۹۶ را در ترکیب خود داشت.
این تیم با والدیر ویرا از برزیل و با خلق شگفتی در استرالیا که به حماسه ملبورن شهرت یافت راهی جام جهانی شد.
تومیسلاو ایویچ پنج ماه روی نیمکت تیم ملی نشست اما در آستانه جام جهانی، این مسئولیت به جلال طالبی سپرده شد که در المپیک ۱۹۶۴ توکیو بازی کرده بود.