در پی اعلام «بازگشت تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران» توسط آمریکا، نرخ دلار در روز یکشنبه ۳۰ شهریور با افزایشی ۲.۵ درصدی نسبت به روز شنبه، رکورد تازهای برجای گذاشت و به ۲۷ هزار و ۳۰۰ تومان اوج گرفت.
نرخ دلار آمریکا در ابتدای سال جاری ۱۶ هزار تومان بود اما اواخر تیرماه به ۲۵ هزار تومان رسید. در آخرین هفته منتهی به تیرماه، بانک مرکزی حدود یک میلیارد دلار ارز به بازار تزریق کرد و قیمت دلار تا ۲۱ هزار تومان کاهش یافت اما پس از مدتی دوباره نرخ ارز با نوساناتی شروع به افزایش کرد.
در این میان قیمت سکه امامی با افزایشی چهار درصدی، به ۱۳ میلیون و ۲۶۴ هزار تومان در روز یکشنبه رسید و رکورد تازهای را رقم زد. قیمت انواع دیگر سکه‌ها نیز افزایش چشمگیری یافت.
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی ایران، روز ۲۶ شهریور اعلام کرد بانک مرکزی ضمن عرضه «سنگین» ارز در بازار نیما، به پتروشیمی‌ها، فولادی‌ها و معدنی‌ها مجوز داده که ارز حاصل از صادرات خود را، علاوه بر صرافی‌های بانکی، مستقیم به صرافی‌های مجاز بفروشند.
با این‌حال به نظر نمی‌رسد بانک مرکزی توان عرضه «سنگین» ارز به بازار را داشته باشد که یک نشانه آن نیز افزایش روزانه قیمت انواع ارزهای خارجی در ایران است.
صندوق بین‌المللی پول اوایل سال جاری خورشیدی پیش‌بینی کرده بود که ذخایر ارزی ایران در سال جاری حدود ۱۹ میلیارد دلار کاهش یابد و به ۸۵ میلیارد دلار برسد و در سال آینده نیز به ۶۹ میلیارد دلار سقوط کند.
البته بخش بزرگی از ذخایر ارزی ایران در خارج بلوکه شده و ایران تنها می‌تواند برای واردات کالاهای مجاز از این ذخایر استفاده کند.
همچنین در سال جاری برای اولین بار، تراز تجارت خارجی ایران منفی می‌شود و امیدی به بهبود وضعیت ذخایر ارزی کشور نیست. صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرده است کل صادرات نفت، محصولات نفتی و خدمات ایران در سال ۲۰۲۰ به ۴۶ میلیارد دلار برسد، اما وارداتش بیش از ۶۴ میلیارد دلار باشد. قبل از تحریم‌های آمریکا، صادرات ایران بیش از صد میلیارد دلار بود.
همچنین شاخص بورس تهران در روز یکشنبه بیش از ۴۷ هزار واحد افت کرد.
شاخص بورس در ابتدای سال جاری خورشیدی حدود ۵۰۰ هزار واحد بود، اما در حالی که کشور با کاهش تولید ناخالص داخلی برای سومین سال متوالی و بحران اقتصادی مواجه است، شاخص بورس به‌صورت عجیبی اواسط مرداد از مرز دو میلیون واحد گذشت.
بسیاری از کارشناسان نسبت به دستکاری دولت در بورس و وجود حباب در این بازار هشدار داده بودند.
شاخص بورس از ۲۰ مرداد به شدت دچار سقوط شد و روز یکشنبه به یک میلیون و ۶۵۰ هزار واحد رسید.
منابع: سایت‌های تخصصی ارز و سکه، بورس تهران، رادیو فردا/ ف.ق/ک.ر