نخستین بودجه قرن پانزدهم ایران چه ویژگی‌هایی دارد؟

ارائه بوجه ۱۴۰۰ توسط معاون پارلمانی روحانی به نایب رئیس مجلس/ در این نشست رؤسای هر دو قوه غایب بودند

متن لایحه تحویلی بودجه دولت به مجلس، از رشد ۴۷ درصدی درآمدها و مخارج بودجه عمومی دولت حکایت دارد.

بر اساس قانون بودجه سال جاری، بودجه عمومی دولت ۵۷۰ تریلیون تومان در نظر گرفته شده و آخرین گزارش‌ها حاکی است که تقریباً یک‌سوم آن با استقراض و انتشار اوراق قرضه دولتی تأمین شده است.

اکنون دولت حسن روحانی رقم ۸۴۱ تریلیون تومان را برای بودجه عمومی دولت در سال ۱۴۰۰ پیشنهاد داده و جزئیات لایحه بودجه نشان می‌دهد که دولت درآمدهای نفتی در سال آینده را بیش از سه برابر در نظر گرفته است.

بر اساس قانون بودجه سال جاری، دولت در نظر داشت ۵۷ تریلیون تومان از محل نفت درآمد داشته باشد، اما در نیمه اول سال جاری تنها ۱۷.۵ درصد از رقمی که برای شش ماه ابتدایی لحاظ شده بود، محقق شده است.

با این حال، رقم درآمدهای نفتی در بودجه دولتی برای سال آینده ۱۹۹ تریلیون تومان لحاظ شده و دقیقاً معلوم نیست در شرایط تحریم، دولت چگونه می‌تواند روی سه برابر شدن درآمدهای نفتی تکیه کند.

بیشتر در این باره: تقدیم بودجه ۱۴۰۰ به مجلس؛ انتقاد قالیباف از اتکای بودجه به نفت

مژگان خانلو، سخنگوی ستاد بودجه، چهارشنبه ۱۲ آذر به خبرگزاری تسنیم گفت که دولت برای سال آینده صادرات روزانه ۲.۳ میلیون بشکه نفت با قیمت ۴۰ دلار در نظر گرفته است. البته برخلاف امسال، این میزان فروش بر حسب نرخ محاسباتی ۱۱۵۰۰ تومان خواهد بود، نه ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی.

در بودجه سال جاری، صادرات روزانه ۱ میلیون بشکه با قیمت بشکه‌ای ۵۰ دلار لحاظ شده است.

درج صادرات روزانه ۲.۳ میلیون بشکه نفت برای بودجه سال آینده در حالی است که متوسط صادرات روزانه نفت ایران طی ماه‌های گذشته ۳۰۰ هزار بشکه بوده و البته بخشی از این صادرات نیز برای تسویه بدهی شرکت ملی نفت به شرکت‌های ساینوپک و سی‌ان‌پی‌سی چین بوده است.

در این میان خبرگزاری فارس نیز گزارش داده که دولت در نظر دارد ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار بشکه نفتی را که برای صادرات روزانه در بودجه لحاظ شده، بر اساس مدل اوراق سلف نفتی، به خود مردم بفروشد.

دولت قبلاً نیز گفته بود در نظر دارد اوراق سلف نفتی به مردم بفروشد و سررسید آن نیز ۲ سال بعد خواهد بود؛ موضوعی که با واکنش‌ها، شبهات و انتقادات زیادی مواجه شد و مجلس نیز با آن مخالفت کرد.

لایحه کل بودجه و هزینه‌ها

جزئیات لایحه بودجه نشان می‌دهد که کل بودجه کشوری برای سال آینده خورشیدی ۲۴۳۵ تریلیون تومان در نظر گرفته شده که ۸۴۱ تریلیون تومان بودجه عمومی دولت است. بودجه کل کشور برای سال آینده نسبت به بودجه امسال رشد ۲۰ درصدی دارد.

بودجه امور دفاعی و امنیتی کشور ۱۲۱ تریلیون تومان در نظر گرفته شده که نسبت به سال جاری رشد ۱۱ درصد دارد. یک‌سوم بودجه امور دفاعی و امنیتی شامل فصل «حفظ نظم و امنیت عمومی» کشور می‌شود.

همچنین دولت پیش‌بینی کرده است که از محل صندوق توسعه ملی تا سقف ۲ میلیارد یورو برای هزینه‌های دفاعی برداشت کند که البته این رقم در بودجه لحاظ نشده و صرفاً پیش‌بینی شده است.

بودجه امور سلامت اگرچه نسبت به سال جاری چهار برابر شده، اما باز هم کمتر از بودجه دفاعی است و بودجه کل امور آموزش و پژوهش تنها ۲۵ درصد بیشتر از بودجه دفاعی و امنیتی است.

دولت برای بخش خدمات عمومی ۲۲ تریلیون تومان بودجه در نظر گرفته که نسبت به سال جاری رشد ۱۵۲ درصد دارد، اما این رقم نیز معادل یک پنجم بودجه دفاعی و امنیتی است.

برای امور فرهنگی نیز نزدیک ۱۱ تریلیون تومان بودجه در نظر گرفته شده که بیش از نیمی از این رقم مربوط به بخش مذهب و رسانه است.

بودجه محیط زیست تنها یک‌پنجم بودجه‌ای است که برای امور مذهبی و رسانه‌ای در نظر گرفته شده است.

بودجه امور رفاه اجتماعی نیز با رشد ۷۴ درصدی به ۱۷۴ تریلیون تومان رسیده است.

منابع: متن لایحه بودجه ۱۴۰۰، خبرگزاری‌های فارس و تسنیم، رادیو فردا / ف.ق/ ر.ش