پرونده قتل فریدون فرخزاد؛ مظنونان اصلی

مأمور اطلاعاتی ایرانی که در سفارت جمهوری اسلامی در شهر بن فعال بود. طبق اسنادی که در اختیار رادیو فردا قرار گرفته، مقام‌های آلمانی به این نتیجه رسیده‌اند که غلامی در ترور رهبران کُرد مخالف جمهوری اسلامی در سال ۱۳۷۱ در رستوران میکونوس برلین «احتمالا نقش رهبری عملیات» را بر عهده داشته است. نزدیکان فرخزاد می‌گویند او برای گفت‌وگو درباره بازگشت به ایران با مرتضی غلامی صحبت کرده بود. به نظر می‌رسد که غلامی همان شخصی باشد که متهم است «فرخزاد را تهدید کرد اگر با رژیم همکاری نکند او را به قتل خواهند رساند». مرتضی غلامی با احمد جیحونی، یک شهروند ایرانی ساکن بن، ملاقات‌ کرده است. جیحونی بعدها به دلیل همکاری در قتل رضا مظلومان (کوروش آریامنش) در سال ۱۳۷۵ در پاریس، محکوم شد.

دبیر اول سفارت جمهوری اسلامی در بن در زمان قتل فریدون فرخزاد؛ بر اساس گزارش حقوق بشر سازمان ملل متحد، آقای رحمانی موحد، به همراه مرتضی غلامی، «فرخزاد را تهدید کرد اگر با رژیم همکاری نکند او را به قتل خواهند رساند». حسین موسویان، سفیر وقت جمهوری اسلامی در آلمان در زمان قتل فرخزاد، در گفت‌وگو با رادیو فردا ادعا کرد که فریدون فرخزاد در مقابل رحمانی موحد «گریه می‌کرد» و «التماس می‌کرد کمکش کنند که برای دیدن مادرش به ایران برگردد.» از حدود سه سال پیش مرتضی رحمانی موحد، به عنوان سفیر جمهوری اسلامی در ژاپن منصوب شده است.

سفیر ایران در آلمان بین سال‌های ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۶، در این زمان قتل فریدون فرخزاد و شش هفته بعد از آن، ترور رهبران کُرد مخالف جمهوری اسلامی در رستوران میکونوس برلین رخ داد. موسویان تایید کرده که فرخزاد با سفارت در تماس بوده اما می‌گوید هرگز او را از نزدیک ملاقات نکرده است. حسین موسویان به رادیو فردا گفت که تهران هیچ دلیلی برای قتل فرخزاد نداشته و می‌کوشیده که او را کمک کند به ایران برگردد. موسویان که عضو پیشین تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای جمهوری اسلامی است، در سال ۱۳۸۸ به آمریکا نقل مکان کرد. او در شرایط قطعی روابط رسمی دولت‌های آمریکا و ایران، به عنوان نماینده غیررسمی دولت ایران در آمریکا عمل می‌کرد. حسین موسویان هم‌اینک به عنوان کارشناس امنیت خاورمیانه و متخصص سیاست هسته‌ای در رشته علم و امنیت جهانی در دانشگاه پرینستون شاغل است.

به ظاهر یکی از کارکنان سفارت جمهوری اسلامی در بن در زمان قتل فریدون فرخزاد؛ طبق یک گزارش کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد در سال ۱۳۷۲ فرخزاد به سازمان درفش کاویانی اطلاع داده بود که قدسی «درباره فعالیت‌های ضد رژیم به او هشدار داده بود». سیدحسین موسویان، سفیر وقت ایران در آلمان، به رادیو فردا گفت که قدسی کارمندی محلی بوده که «برای مدت زمانی کوتاه» در سفارت مشغول بوده و هیچ ارتباطی با دستگاه امنیتی ایران نداشته است. به گفته ابوالقاسم مصباحی، مامور پیشین وزارت اطلاعات ایران، او دایی «رضا» است – کسی که به ادعای مصباحی قاتل فرخزاد است. رادیو فردا نتوانسته به سندی برای تایید این موضوع دست یابد. به گفته ابوالقاسم مصباحی، قدسی بعد از قتل فرخزاد به همراه رضا از طریق فرانکفورت به سوی ایران پرواز کرد.

مأمور اطلاعاتی ایران که به گفته ابوالقاسم مصباحی، مامور پیشین وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی، متهم به کمک به ترتیب دادن قتل فرخزاد بوده است. اصولی در آبان ۱۳۷۱ در سفارت جمهوری اسلامی در بن مشغول به کار شد. مشخص نیست که آیا در زمان قتل او در آلمان بوده است یا خیر. مرتضی غلامی بعدها به جانشینی اصولی منصوب شد. غلامی کسی است که گفته می‌شود به عنوان مسئول رصد فعالیت‌های مخالفان جمهوری اسلامی در آلمان، فرخزاد را تهدید کرده بود. اصولی مسئولیت احمد جیحونی را برعهده داشت که بعدها به جرم نقش داشتن در ترور رضا مظلومان، در سال ۱۳۷۵، به زندان محکوم شد. علی اصولی در سال ۱۳۷۴ به دلیل فعالیت‌های اطلاعاتی از سوی آلمان «عنصر نامطلوب» اعلام شد.

از آشنایان فریدون فرخزاد در لس‌آنجلس؛ ابوالقاسم مصباحی، مامور پیشین وزارت اطلاعات ایران، ادعا می‌کند که رضا، فرخزاد را با ضربات چاقو به قتل رساند تا وفاداری‌اش به جمهوری اسلامی را ثابت کند و دارایی‌های توقیف‌شده‌اش را از حکومت ایران پس‌بگیرد. به گفته مصباحی، رضا روز بعد از قتل فرخزاد با استفاده از پاسپورتی که رضا صابری به او داد، از فرانکفورت به سوی ایران پرواز کرد. طبق ادعای مصباحی، رضا در این پرواز همراه کسی بوده که او را با دستگاه اطلاعاتی ایران در ارتباط قرار داد. به گفته مصباحی نام خانوادگی این شخص «قدسی» بوده است. رضا در پرونده درخواست پناهندگی به ایالات متحده، اطلاعات متناقضی درباره خودش به مسئولان اداره مهاجرت آمریکا ارائه داده است. او از جمله گفته بعد از اینکه برای «جاسوسی» به نفع جمهوری اسلامی قول مساعد داد، توانست ایران را ترک کند. به گفته رضا، او بعد از خروج از ایران از انجام این ماموریت امتناع کرده است.

مامور اطلاعاتی ایران که به گفته ابوالقاسم مصباحی گذرنامه قاتل فرخزاد را برای پرواز از فرانکفورت به ایران در اختیارش قرار داد. اسماعیل پوروالی، روزنامه‌نگار فقید ایرانی، در گزارشی بدون اشاره به منبع خود، ادعا کرد که صابری در قتل فرخزاد نقشی مستقیم داشته است. او در کشور فرانسه با پوشش مسئول حراست برای شرکت هواپیمایی هما کار می‌کرده است. به گفته دستگاه اطلاعاتی فرانسه، صابری در «ترور مخالفان در خارج از کشور» دست داشته است. او مسئول مجتبی مشهدی بوده، که بعدها در پرونده قتل سیروس الهی، از مخالفان جمهوری اسلامی، در پاریس مجرم شناخته شد. او به ظاهر به دلیل اینکه «برای فعالیت‌های تروریستی» شناخته‌شده بود، از ورود به بریتانیا منع شده بود.

به گفته ابوالقاسم مصباحی سازماندهی قتل فرخزاد و آموزش قاتل را برعهده داشته است. به دلیل آنچه عملکرد خودسرانه در وزارت اطلاعات در قتل مخالفان اعلام‌ شده، مدتی در ایران در بازداشت به سر برد، اما بعد آزاد شد. اسماعیل پوروالی، روزنامه‌نگار فقید ایرانی، بدون ذکر منبع نوشته است که خوش‌کوشک ترور فرخزاد را سازماندهی کرده است. به گفته دستگاه اطلاعاتی کانادا، خوش‌کوشک در انجام حملات هماهنگ علیه مخالفان جمهوری اسلامی در خارج از کشور نقش داشته است. در اسناد دادگاهی در کانادا به ملاقات‌های خوش‌کوشک با منصور آهنی، مامور اطلاعاتی ایران، در اروپا اشاره شده است. آهنی در سال ۲۰۰۲ از کانادا اخراج شد. خوش‌کوشک می‌گوید در قتل فریدون فرخزاد نقشی نداشته است.