فنلاند روز یکشنبه ۲۵ اردیبهشت بهطور رسمی اعلام کرد که میخواهد به ناتو بپیوندد.
سائولی نینیستو، رئیسجمهوری، و سانا مارین، نخستوزیر فنلاند در یک نشست خبری مشترک در کاخ ریاستجمهوری این کشور این خبر را اعلام کردند.
آقای نینیستو امروز را یک «روز تاریخی» و «آغاز عصر جدیدی» برای فنلاند اعلام کرد.
انتظار میرود پارلمان فنلاند در روزهای آینده این تصمیم دولت را تأیید کند. در این صورت درخواست رسمی عضویت در ناتو هفته آینده به مقر این سازمان در بروکسل ارسال خواهد شد.
خبر تصمیم دولت فنلاند برای پیوستن این کشور به ناتو در حالی منتشر میشود که دیپلماتهای ارشد ۳۰ کشور عضو ناتو برای بحث در مورد حمایت بیشتر از اوکراین و اقدامات فنلاند، سوئد و سایر کشورها برای پیوستن به ناتو در مواجهه با تهدیدات روسیه، در برلین گفتوگو کردهاند.
انتظار میرود سوئد نیز در واکنش به تهاجم روسیه به اوکراین، سیاستی مشابه را دنبال کند.
با این حال، نگرانیهای ترکیه ممکن است پیوستن این دو کشور به ناتو را با مشکل مواجه کند، زیرا هر تصمیمی در راستای گسترش ناتو، مستلزم تایید کلیه اعضای این ائتلاف نظامی است.
در پی اعلام این خبر، دبیرکل ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) گفت که پیوستن فنلاند و سوئد به ناتو در پی تهاجم روسیه به اوکراین ثابت خواهد کرد که «تجاوز عاقبت خوبی ندارد».
ینس استولتنبرگ افزود عضویت این دو کشور، «امنیت مشترک» اعضای ناتو را تقویت خواهد کرد و نشان میدهد که درهای ناتو (برای پذیرش اعضای جدید) همچنان باز است.
او همچنین در سخنان روز یکشنبه خود اطمینان داد که نگرانیهای ترکیه در مورد درخواست عضویت احتمالی سوئد و فنلاند در ناتو مرتفع خواهد شد.
آقای استولتنبرگ در نشست آنلاین با خبرنگاران افزود که با وزیر خارجه ترکیه تماس گرفته و اطمینان دارد که بر سر مسئله عضویت فنلاند و سوئد در ناتو به تفاهم خواهند رسید.
بیشتر در این باره: فنلاند به درخواست رسمی عضویت ناتو نزدیک شد؛ تهدید روسیه به اقدامات «نظامی و فنی»مولود چاوشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه، روز یکشنبه گفت چنانچه سوئد و فنلاند به دنبال عضویت در ناتو هستند باید علاوه بر لغو ممنوعیت صادرات ترکیه، پشتیبانی از گروههای تروریستی را در کشور خود متوقف کنند و در این زمینه تضمینهای امنیتی روشنی ارائه دهند.
آقای چاوشاوغلو که پس از دیدار با وزیران خارجه کشورهای عضو ناتو در برلین سخن میگفت، افزود که با همتایان سوئدی و فنلاندی خود دیدار کرده است و هر دو گفتهاند که نگرانیهای ترکیه را مد نظر قرار خواهند داد.
وزیر خارجه ترکیه همچنین تصریح کرد آنکارا به دنبال اهرم فشار نیست اما در عین حال، سوئد را به پشتیبانی از گروه شبه نظامی «پ کا کا» (حزب کارگران کردستان) متهم کرد.
او همچنین گفت شواهد و مدارکی مبنی بر اقامت «اعضای این گروه تروریستی» و برگزاری جلسات هفتگی آنها در سوئد را در اختیار مقامهای این کشور قرار داده است.
این گروه از سوی ترکیه، اتحادیه اروپا و ایالات متحده به عنوان گروه تروریستی شناخته میشود.
سخنان رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، در روز جمعه مبنیبر اینکه آنکارا از گسترش ناتو حمایت نخواهد کرد، شگفتی متحدان ناتو و کشورهای حوزه نوردیک را به دنبال داشت.
روسیه بارها یکی از دلایل آنچه را که «عملیات ویژه نظامی» در اوکراین میخواند، نگرانی از گسترش ناتو اعلام کرده و حال خود این تهاجم به کشور همسایه، باعث نگرانی کشورهای دیگر و تلاش و زمینهچینی آنها برای پیوستن به ناتو شده است.
مسکو همچنین حدود یک ماه پیش تهدید کرده بود که در صورت قطعی شدن عضویت فنلاند و یا سوئد در ناتو، روسیه استقرار تسلیحات هستهای در مرزهای خود با منطقه بالتیک را بررسی خواهد کرد.
دمیتری مدودف، رئیس جمهوری سابق و نایب رئیس شورای امنیت روسیه صراحتا گفته بود که در صورت گسترش ناتو، دیگر نمیتوان از بالتیک «عاری از سلاح هستهای» سخن گفت و «توازن باید برقرار شود».
روسیه دارای بزرگترین زرادخانه کلاهکهای هستهای جهان است و همراه با چین و آمریکا، از پیشگامان دنیا در حوزه فناوری موشکهای مافوق صوت به شمار میرود.
فنلاند یکهزار و ۳۰۰ کیلومتر مرز مشترک با روسیه دارد دارد و از آغاز تهاجم روسیه به اوکراین و در پی تشدید نگرانیهای امنیتی، حمایت عموم فنلاندیها برای پیوستن به ناتو افزایش یافته است.