وب‌سایت آمریکایی پولیتیکو پنج‌شنبه شب، دهم شهریور، با تکیه بر اظهار نظر چند مقام این کشور نوشت که مذاکرات اتمی ایران با کشورهای غربی از جمله آمریکا «در خطر قرار گرفته است».
دولت آمریکا پنج‌شنبه شب گفته بود که آخرین نامه ارسالی از سوی ایران در جواب نامه پیشین آمریکایی «اصلا دلگرم‌کننده نیست» و به منزله «عقب‌نشینی» است که آمریکا آن را نکوهش می‌کند.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، بامداد یازدهم شهریور گفت متن ایران به پاسخ آمریکا در ارتباط با متن پیش‌نویس توافق احتمالی، با «رویکردی سازنده با هدف نهایی کردن مذاکرات» ارسال شد.
اما به نوشته پولیتیکو، واکنش منفی دولت بایدن و همچنین ناخشنودی منابع اروپایی از نامه‌ای که روز دهم شهریور از ایران دریافت کردند، نشان می‌دهد که احیای برجام، برخلاف امیدواری‌های اخیر و با وجود مذاکراتی که یک سال و نیم در جریان بود، فعلا قریب‌الوقوع نیست.
Your browser doesn’t support HTML5
احیای برجام؛ در دسترس یا دور از دسترس؟
به نوشته پولیتیکو، مشخص نیست که مذاکرات ایران و آمریکا تا چه زمانی می‌تواند ادامه داشته باشد.
«یک دیپلمات اروپایی» نیز ضمن موافقت با «ارزیابی منفی آمریکا» از نامه دریافتی از ایران، به پولیتیکو گفت پاسخ تهران «غیر منطقی» است. دومین دیپلمات نیز به این سایت گفت جواب تهران «اصلا خوب به نظر نمی‌رسد».
بیشتر در این باره: تهران به نظرات واشینگتن درباره برجام جواب داد؛ آمریکا: پاسخ ایران سازنده نیستدر همین زمینه علی واعظ، تحلیل‌گر گروه بین‌المللی بحران، نیز به پولیتیکو گفته است که فرصت، از دست رفته و تصور ادامه مهلت دستیابی به توافق احیای برجام، دشوار است.
به نوشته پولیتیکو، جو بایدن «حقیقتا» به دنبال احیای برجام بود، اما مذاکرات با ایران که با وساطت اروپا صورت گرفت، «پرتنش و طولانی» بوده است.
در این میان، محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده ایرانی در مذاکرات وین، روز جمعه، یازدهم شهریور، در توییتی نوشت که ایران مطابق با وعده خود به نامه آمریکا پاسخ داد و «حال زمان آن رسیده که تیم بایدن تصمیمی جدی بگیرد».
آقای مرندی با انتقاد از آمریکا که پاسخ ایران را «سازنده» ندانسته، افزود: «برای آمریکا "سازنده" به معنای پذیرش شرایط آمریکا است. (سازنده) برای ایران به مفهوم دستیابی به توافقی متعادل و ضمانت‌دار است.»
محمد مرندی همچنین نوشت: «اگر آمریکا تصمیم درست را بگیرد، توافق می‌تواند به سرعت به نتیجه برسد.»
رسول موسوی، دستیار وزیر خارجه ایران، نیز روز جمعه در توییتر خود نوشت چرا وقتی اروپا به بهانه تحریم، داروی کودکان ما را نمی‌دهد، ما نگران زمستانش باشیم؟
اشاره آقای موسوی به اظهاراتی است که برخی مقامات اروپایی در دوره اخیر در مورد لزوم بازگشت سریع نفت و گاز ایران به بازارهای جهانی، در آستانه فرا رسیدن فصل سرد و نظر به کمبود و گرانی شدید سوخت و انرژی در نتیجه جنگ روسیه در اوکراین، بیان کرده‌اند.
امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه، که حامی بازگشت سریع نفت و گاز ایران به بازارهای بین‌المللی است، روز دهم شهریور بار دیگر ابراز «امیدواری» کرده بود که توافق احیای برجام «در روزهای آینده» به دست آید.
با وجود دلسردی آمریکا و نگاه منفی برخی منابع اروپایی به آخرین پاسخ ایران، سایت اعتمادآنلاین روز جمعه نوشت که «ایران آماده برگزاری نشست وزرا است».
گزارشگر اعتمادآنلاین به نقل از «یک منبع آگاه» نوشت: «اگر معدود نظرات مطرح شده توسط ایران، تامین شود، ایران آمادگی دارد تا هفته پیش رو نشست وزرا برای اعلام توافق نهایی برگزار شود.»
بیشتر در این باره: امانوئل مکرون ابراز امیدواری کرد برجام در «چند روز آینده» احیا شودبه نظر می‌رسد که منظور اعتمادآنلاین، گرد هم آمدن وزیران خارجه ایران و کشورهای باقی‌مانده در برجام و احتمالا وزیر خارجه آمریکا است.
این در حالی است که اسرائیل، مخالف سرسخت احیای برجام، داوید برنه‌آ، رئیس موساد، را به واشینگتن فرستاده تا سومین مقام اسرائیلی باشد که در روزهای گذشته با هدف بازداشتن آمریکا از امضای توافق تازه با ایران با مقامات آمریکایی دیدار می‌کند.
قرار است آقای برنه‌آ مذاکرات خود را در واشینگتن روز جمعه آغاز کند. او هفته گذشته با انتقاد شدید و بی‌سابقه علنی از آمریکا گفت که توافق آمریکا- تهران «فاجعه راهبردی برای اسرائیل است».
او در حالی به آمریکا رفت که سفرهای مشاور امنیت ملی و وزیر دفاع اسرائیل به واشینگتن به ناکامی ختم شد.
دورشدن احتمال احیای برجام همچنین در حالی است که قرار است نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز ۲۱ شهریور در وین، از جمله معضلات پادمانی باقی‌مانده میان آژانس و ایران را بررسی کند.