از میان ۱۶ نیروگاه بخار در ایران ۱۴ نیروگاه در حال حاضر مازوت می‌سوزانند، روندی که سبب افزایش شدید آلودگی هوا در ایران شده است.
داریوش گل‌علیزاده، سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم در سازمان حفاظت محیط زیست، روز جمعه، ۱۶ دی‌ماه، به ایسنا گفت: «از ۱۶ نیروگاه بخاری در کشور ۱۴ نیروگاه مانند نیروگاه طوس در مشهد، مفتح در همدان، سهند بناب در تبریز، ایرانشهر در سیستان و بلوچستان، شهید منتظری در اصفهان، شهید منتظر قائم در البرز، شهید رجایی در قزوین و بندرعباس مازوت‌سوزی دارند.»
این مقام مسئول با وجود آلودگی شدید هوا در تهران در روزهای اخیر که برخی آن را به سوزاندن مازوت به جای انرژی‌های تمیز مرتبط دانسته‌اند، مازوت‌سوزی در تهران را تکذیب کرد و گفت: «ما هیچ وقت مازوت‌سوزی در کشور را تکذیب نکردیم. تنها مازوت‌سوزی در تهران را تکذیب می‌کنیم چرا که واقعا چنین چیزی وجود ندارد.»
این ادعا در حالی مطرح می‌شود که به گفته برخی کارشناسان نیروگاه‌های نزدیک تهران مازوت می‌سوزانند و آلودگی این نیروگاه‌ها از راه جریان هوا به تهران منتقل می‌شود.
شرکت کنترل کیفیت هوای تهران بار دیگر در روز جمعه، ۱۶ دی‌ماه، میانگین کیفیت هوا را برای گروه‌های حساس ناسالم اعلام کرد.
سرپرست مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به این سوال که آیا نیروگاه بخاری منتظر قائم در البرز به علت نزدیکی به تهران بر آلودگی پایتخت تاثیر ندارد، گفت: «مسیر باد دارای اهمیت است. منتظر قائم حدود سه هفته است که به علت کمبود گاز و برای توسعه در حال مازوت‌سوزی است. انتشار آلودگی از منتظر قائم به سمت شهر قدس و اسلامشهر خواهد بود.»
دولت ایران به دلیل مشکل تامین گاز نیروگاه‌ها به‌ویژه در زمستان سال جاری، اقدام به مازوت‌سوزی گسترده کرده است.
در حالی که بسیاری از شهرها در ایران از نظر آلودگی هوا روزهایی بحرانی را سپری می‌کنند، کارشناسان در کشور دلیل این اتفاق را قطع گاز بسیاری از نیروگاه‌ها و افزایش سوزاندن مازوت به عنوان سوخت اعلام می‌کنند.
مازوت نوعی نفت کوره به شمار می‌آید که کیفیت پایین و ویسکوزیته بالایی دارد و در نیروگاه‌های حرارتی، موارد مشابه آن استفاده می‌شود و پالایشگاه‌ها این فرآورده را با قیمت بسیار پایین به صنایع می‌فروشند.
استفاده از سوخت آلوده مانند مازوت، درجه آلایندگی هوا را افزایش می‌دهد و اثرات فوری آن در کودکان، سالمندان و بیماران قلبی بسیار واضح‌تر است؛ بین افراد سالم نیز درجاتی از علائم تنفسی مانند برونشیت حاد را ایجاد می‌کند. غلظت آلایندگی هوا، عوارض کوتاه‌مدتی مانند ایجاد سرفه و خلط گلو را نیز به وجود می‌آورد.
روزنامه اعتماد در هفته جاری گزارش داده بود که بر اساس اطلاعات و نقشه‌های استارتاپ فضایی تیزنگر، غلظت دی‌اكسید گوگرد در هوای تهران در سال ۱۴۰۱ به‌نسبت سال ۹۸ بیش از ۳۲ درصد افزایش یافته است.