فضای داخلی اسرائیل و رسانههای این کشور همچنان بر شکاف عمیق و کمسابقهای متمرکز است که در جامعه بر سر اصرار دولت در تصویب سریع یک رشته قوانین تازه ایجاد شده است. با این حال، گزارش اخیر خبرگزاری بلومبرگ در مورد ردپای غنیسازی ۸۴ درصدی در تأسیسات هستهای ایران بهمنزلۀ زنگ بیدارباش برای نظامیان و دولتمردان اسرائیل بود.
«فراهم کردن زمینه ضربه کاری به ایران به جای لطمه به دموکراسی اسرائیل»
بهنوشتۀ روزنامۀ معاریو، ژنرال تامیر هیمن، فرمانده پیشین سازمان اطلاعات نظامی ارتش اسرائیل، تأکید کرد که ایران دیگر نمیتواند مدعی شود که غنیسازیاش برای مصارفی غیر از اهداف نظامی است، زیرا غلظت نزدیک به ۹۰ درصد اورانیوم تنها کاربرد نظامی دارد.
ژنرال هیمن، که از مدتی پیش ریاست اندیشکدۀ مطالعات امنیت ملی آیاناساس را در دست دارد، تأکید کرد حتی اگر ایران برای محکزدن دنیا اورانیوم را در این سطح غنی کرده باشد، اسرائیل در برابر واقعیت پیچیدۀ ایجادشده نیازمند یک راهبرد جدید است.
معاریو گزارش غنیسازی اورانیوم در سطح ۸۴ درصدی در سایتهای هستهای ایران را یک تحول دراماتیک توصیف کرد و سخنان تام نایدز، سفیر آمریکا در اسرائیل، را بازگفت که آمریکا و اسرائیل در موضوع ایران همکاری کامل دارند، هر گزینهای روی میز است و اسرائیل از حمایت تام و تمام آمریکا برخوردار است.
بیشتر در این باره: بلومبرگ: بازرسان آژانس در ایران آثار اورانیوم با غنای ۸۴ درصد کشف کردهاندسایت خبری سِروگیم اظهارات ژنرال بنی گانتز، وزیر دفاع پیشین و از سران اوپوزیسیون، را بازتاب داد. بنی گانتز با شنیدن گزارشهای مربوط به غنیسازی اورانیوم در ایران با غلظت ۸۴ درصد، خطاب به بنیامین نتانیاهو گفت که به جای تمرکز بر تصویب قوانینی که به دموکراسی اسرائیل لطمه غیر قابل جبران میزند، باید تمامی وقت و انرژی خود را بر ضربهزدن به ایران متمرکز کند.
ژنرال گانتز از بنیامین نتانیاهو خواست سریعاً راهی واشینگتن شود و در گفتوگو با رئیسجمهور آمریکا زمینۀ واردکردن ضربهای کاری و سخت به ایران را فراهم کند.
شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل گزارش داد از زمانی که گزارش غنیسازی اورانیوم ایران در سطح ۸۴ درصدی فاش شد، بنیامین نتانیاهو و مقامات امنیتی و نظامی در روزهای این هفته پنج نشست محرمانه در خصوص ایران برگزار کردند و در نتیجۀ آن، آمادگی در تمامی سطوح افزایش یافته است.
بر اساس این گزارش، دولت اسرائیل در پی این نشستها به حزبالله و حماس نیز اخطار داده که فکر نکنند تمرکز اسرائیل بر امور داخلی به آنها فرصتی برای حمله به اسرائیل خواهد داد و هر اقدام احتمالی آنها علیه امنیت اسرائیل با واکنشی سهمگین روبهرو خواهد شد که «هیچ تناسبی با میزان لطمۀ احتمالی واردشده نداشته باشد».
بهگفتۀ شبکۀ خبری ماکو، ماههای آینده برای اسرائیل در ارتباط با ایران و گروههای نیابتی آن «حساس و پیچیده خواهد بود و اسرائیل برای هر احتمالی آماده میشود».
شبکۀ «کان» نیز گزارش داد که با توجه به تهدیدات، در لایحۀ بودجۀ سال ۲۰۲۳ که روز چهارم اسفند روی میز کار دولت قرار گرفت، بودجۀ موساد و شباک، سازمان امنیت داخلی، ۲۶ درصد افزایش یافت و به بیش از ۱۳ میلیارد شِکِل، معادل حدود سه میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار، رسید. این میزان بخش فاششدۀ بودجه در این زمینه است. بودجههای کلان دیگری نیز برای مأموریتهای محرمانه در اختیار دولت است.
در مقابله با ایران، «ضعف، شیطان را دعوت میکند»
پروفسور ایال زیسر، استاد مطالعات خاورمیانه در دانشگاه تلآویو، در مقالهای در روزنامۀ اسرائیلهیوم با عنوان «ایران قبل از اصلاحات (قضایی)» نوشت که اسرائیل دارد به «لحظات سرنوشتسازی نزدیک شده است که شاید لازم باشد به اقدامی در خود ایران بپردازد، اما شوربختانه مشغول جنگ داخلی خود است».
بهنوشتۀ او، جمهوری اسلامی ایران، یک نظام درگیر با بحران عمیق اقتصادی و نفرت مردمی، هیچ دلیلی برای جشنگرفتن در ۴۴ سالگی نداشت، اما بعد از آن همه کشتار پنج ماه اخیر از میان معترضان و اعدامها و بازداشتهای هزاران نفره، هنوز پیگیر اهداف خود است و باکی از اعتراضات داخلی و فلاکتی که مردمش را به آن انداخته ندارد.
آقای زیسر افزود که سپاه پاسداران و علی خامنهای ادامۀ برنامۀ هستهای را ابزاری برای بقای خود میدانند. در این وضعیت، اسرائیل که به دورۀ سرنوشتساز خود در ارتباط با ایران نزدیک میشود، نیازمند اتحاد داخلی، وحدت صفوف و اجماع است و بنابراین مسئلۀ ایران تقدم دارد بر اصلاحات (قضایی) که دولت بنیامین نتانیاهو در حال پیشبرد آن در صحنۀ داخلی است.
بیشتر در این باره: اسرائیل میگوید غرب «مکانیسم ماشه» را علیه ایران فعال خواهد کردمئیر بنشبات، مشاور پیشین امنیت ملی اسرائیل، نیز در گفتاری در روزنامۀ اسرائیلهیوم نوشت که اسرائیل در موضوع ایران نباید بگذارد که کار به وضعیتی بکشد که روسیه برای اوکراین ایجاد کرد.
او یادآور شد که سال گذشته در کنفرانس امنیتی مونیخ، ولودمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در یک سخنرانی پرشور به رهبران کشورهای حاضر در نشست التماس کرد که بهسرعت برای مهار روسیه اقدام کنند و پرسید: منتظر چه نشستهاید؟ وقتی روسیه ما را بمباران کرد، تحریمهای شما دیگر چه فایدهای دارد؟
مئیر بنشبات افزود: تنها پنج روز پس از آن، کاروان نظامیان روسی به سوی استانهای شرقی اوکراین حملهور شد و جنگی را آغاز کرد که هنوز پایانی برای آن در افق دیده نمیشود.
بهنوشتۀ آقای بنشبات، «سرکشی مستکبرانۀ حکومت ایران و فرسایش جایگاه آمریکا و اروپا خود را به صورت دخالت تهران در جنگ اوکراین و تعمیق همکاری نظامی با روسیه نشان داده، تهران روابط با چین را تحکیم کرده و رئیسجمهور چین بهتازگی از جاهطلبی هستهای ایران حمایت کرده است. ایران جایگاه خود را بهعنوان یک بازیگر فعال در مقابله با اردوگاه لیبرال دموکراسی بهرهبری آمریکا مستحکم کرده، ضعف غرب را تشخیص داده و از آن نهایت بهره را میبرد».
مئیر بنشبات نوشت، در مقابله با ایران، «ضعف، شیطان را دعوت میکند. رهبران غرب باید رویکرد خود را نسبت به رژیم ایران تغییر دهند و آگاه باشند که رویکرد و تحرکاتی که ایران پیش از دستیابی به بمب اتمی انجام میدهد، در قیاس با اقداماتش بعد از دستیابی به بمب هیچ است».
آقای بنشبات نوشت: «مرگ برجام باید فوری اعلام شود، سپاه در سیاهۀ تروریستی قرار گیرد و مکانیسم ماشه فعال شود... آیندۀ نظم جهانی در خطر است؛ واشینگتن و اروپا نیز این را به خوبی درک میکنند اما پرسش این است که آیا شجاعت و درایت برای گرفتن تصمیمات لازم و تأثیرگذاری در این مسیر را دارند یا نه.»
«به عرش پادشاهی رسیدید تا اسرائیل را تقویت کنید»
در میان تظاهرات صدها هزارنفرۀ اسرائیلیها در شهرهای مختلف علیه روند «اصلاحات قضایی» که دولت بنیامین نتانیاهو عزم خود را برای عملیکردن آن جزم کرده است، «کنست»، مجلس اسرائیل، این هفته بندهای مهمی از تغییرات دستگاه قضایی را در شور نخست آن تصویب کرد.
مخالفان این برنامه در خیابانها و رسانهها فریاد زدند که اسرائیل دارد بهسوی دیکتاتوری گام برمیدارد و جامعۀ لیبرال دموکرات کشور دارد به فنا میرود. روزنامۀ هاآرتص، در صدر مخالفان دولت راستگرا، نوشت که دولت کودتای حکومتی کرده است.
رام بنباراک، سیاستمداری که معاون پیشین موساد نیز بوده، در روزی که بندهای مهم برنامۀ اصلاحات قضایی به رأیگیری مجلس گذاشته شد، گفت که شرمنده نیست بگوید که آلمان نازی هم بر اساس انتخاب دموکراتیک قدرت گرفت.
بیشتر در این باره: از اقتصاددانان تا نوح هراری؛ معترضان به تغییرات قضایی اسرائیلصدها تن دیگر از نیروهای امنیتی و افسران پیشین ارتش نیز این هفته در نامه به مقامات و یا با حضور خود در تظاهرات، به دولت هشدار دادند که انداختن کشور به مسیر خودکامگی حتی ممکن است سبب شود که بسیاری از نیروهای ذخیرۀ نظامی دیگر حاضر نشوند مانند گذشته در زمان نیاز امنیتی به ارتش بپیوندند تا از اسرائیل دفاع کنند.
صدها تن از اعضای پیشین سازمان امنیت داخلی، شباک، نیز در نامه به برخی از مهرههای میانهروتر در حزب حاکم لیکود، مانند آوی دیختر که خود رئیس شباک هم بوده، خواستند نگذارد که متحدین افراطی در دولت بنیامین نتانیاهو جامعه را به سراشیبی خودکامگی بکشانند.
الی کوهن، رئیس پیشین شباک که تا پیش از این در امور سیاسی دخالت نکرده بود، با حضور در تظاهرات مخالفان در اورشلیم گفت من نه سکولار هستم نه اشکنازی، اما میگویم که این اصلاحات شما خیری برای اسرائیل در بر ندارد و لطمهای جبرانناپذیر به دادگاه عالی میزند که تا به حال بهمثابۀ سپر حفاظتی کشور عمل کرده است. او گفت شکافی که ایجاد شده، نباید به یک گسست تبدیل شود... خیر و صلاح مردم را در اولویت قرار دهید و از شتاب در تصویب برنامۀ اصلاحات که میتواند به فاجعه بینجامد، خودداری کنید.
مدیران هشت شرکت بزرگ بورسی که نقشی تعیینکننده در بازار سهام اسرائیل دارند، این هفته به نویسندگان نامههای متعددِ اخطار به قانونگذاران پیوستند و تأکید کردند که سرعت مجلس در انجام تغییرات قوه قضاییه عواقبی خطیر برای بازار سرمایه و اقتصاد اسرائیل دارد و نشانههای منفی آن از هماکنون پدیدار شده است.
بهنوشتۀ سایت کالکالیست، غیر از لایحۀ دولتی «اصلاحات قضایی»، نمایندگان احزاب راست و مذهبی در روزهای اخیر رشته قوانین دیگری را به تصویب رساندند که بیش از هر کس، زنان و سکولارها و اقلیتها را در سیبل خود قرار میدهد.
بر اساس این قوانین، که با حمایت ائتلاف بنیامین نتانیاهو به تصویب رسید، از جمله اختیارات دادگاههای شرعی یهود افزایش یافت، دادگاه عالی از اظهار نظر و دخالت در منفصلکردن وزیرانی که مجرم و محکوم شناخته شدهاند، منع شد و چند قانونگذار طرحهایی را برای محدودکردن کار خبرنگاران و رسانهها به مجلس ارائه کردند. رسانهها این قوانین را ارعاب خود توصیف کرده و علیه آن شوریدهاند.
اما روزنامۀ مکور ریشون نوشت که رسانههای بسیاری زیر سلطۀ چپگرایان هستند که مشغول شستوشوی مغزی مردم و شوراندن آنها علیه دولتمرداناند.
شماری از روحانیون سرشناس یهودی نیز در نامهای به سیاستمداران راستگرا نوشتند «از مخالفتها باکی به دل راه ندهید و تغییرات موردنظر را که جامعه مدتها در انتظار آن بود، بهسرعت عملی کنید. به عرش پادشاهی رسیدید تا اسرائیل را تقویت کنید».