انجمن جهانی قلم و ۳۵ انجمن قلم سراسر جهان در بیانیهای مشترک و مبسوط، بازداشت و سرکوب نویسندگان و شاعران و اعضای کانون نویسندگان ایران را محکوم کردند و خواهان آزادی بیدرنگ همه کسانی شدند که به خاطر اعتراض، نوشتن، ترجمه کتاب یا مبارزه با سانسور بازداشت و زندانی شدهاند.
در این بیانیه مشترک به آزادی آرش گنجی و رضا خندان مهابادی بعد از ماهها بازداشت و تحمل زندان اشاره شده و همزمان از مقامهای جمهوری اسلامی ایران خواسته شده به سرکوب مستمر نویسندگان در ایران بهویژه سرکوب کانون نویسندگان ایران بهعنوان صدایی پیشرو علیه سانسور حکومتی پایان دهند و دیگر اعضای زندانی این نهاد را آزاد کنند.
بیانیه یادشده با تأکید بر اینکه هیچکس نباید به خاطر نوشتن، ترجمۀ کتاب یا اعتراض به سانسور بازداشت و زندانی شود، میگوید که کانون نویسندگان ایران چندین دهه در خط مقدم دفاع از آزادی بیان و مبارزه با سانسور حکومتی قرار داشته و همواره با فشار و سرکوب از جانب حکومت مواجه بوده است.
انجمن جهانی قلم و ۳۵ انجمن قلم در این بیانیه با اشاره به تعلیق اتهامات و متوقف شدن دادگاه آیدا عمیدی، عضو کانون نویسندگان ایران و آزادی او پس از چند ماه بازداشت، گفتند: «ما سرکوب اعضای کانون نویسندگان ایران را حمله به کلیت این کانون» دانسته و هدف این سرکوب را خاموش کردن «صدای جامعه مدنی و جامعه ادبی ایران» میدانیم.
بیشتر در این باره: دهها شخصیت ادبی آزادی سه شاعر زندانی در ایران را خواستار شدنددر ادامه این بیانیه آمده است: «ما از مقامات ایران میخواهیم که از آزار و اذیت و بازجویی از اعضای کانون نویسندگان ایران دست بردارند و بدون قید و شرط همه اتهامها علیه نویسندگان عضو این کانون را کنار گذاشته و بیدرنگ علی اسداللهی و کیوان مهتدی را از زندان آزاد کنند.»
انجمن جهانی قلم و ۳۵ انجمن قلم سراسر جهان در این بیانیه افزودند: «ما با همه نویسندگان در ایران اعلام همبستگی میکنیم و خواستار پایان دادن به سرکوب گسترده و دامنهدار حکومت علیه نویسندگان جامعه ایران هستیم، سرکوبی که همواره با فشار و بازداشت نویسندگان، محرومیت آنها از دسترسی به خانواده و وکیل، بازجوییهای سخت، آزار در حبس و جلوگیری از دسترسی به خدمات پزشکی و درمانی نیز همراه بوده است.»
این بیانیه افزود: «ما خواهان آزادی فوری و بدون قید و شرط همه نویسندگانی هستیم که به خاطر بیان مسالمتآمیز و سخنانشان زندانی شدهاند و از جامعه جهانی و سازمان ملل متحد میخواهیم که توجه ویژهای به ابعاد سرکوب حکومتی نویسندگان و جامعه هنری ایران داشته باشند.»
در بیانیه مشترک انجمن جهانی قلم و ۳۵ انجمن قلم سراسر جهان تاکید شده که سازمان ملل متحد نیز اذعان کرده بود که احکام ۱۱ سال زندان برای آرش گنجی و ۷ سال زندان برای رضا خندان مهابادی که منجر به چندین سال تحمل زندان از سوی این دو نویسنده شد، احکامی «ناعادلانه، ناقض حقوق بشر و برخلاف قوانین بینالمللی» هستند.
در بخش دیگری از این بیانیه با اشاره به بازداشت کیوان مهتدی از بهار سال گذشته آمده است که این مترجم و عضو کانون نویسندگان ایران اکنون در حال گذراندن حکم ۶ سال زندان است.
بیانیه مشترک انجمن جهانی قلم و ۳۵ انجمن قلم سراسر جهان همچنین بازداشت علی اسداللهی، شاعر و عضو هیات دبیران کانون نویسندگان ایران، را محکوم کرد و افزود که او را پس از ۳۱ روز تحمل سلول انفرادی به زندان تهران بزرگ منتقل کردهاند و پرونده این شاعر را به شعبهای از دادگاه انقلاب ارسال کردهاند که تحت ریاست ابوالقاسم صلواتی است.
این بیانیه در ادامه از علیرضا آدینه و و روزبه سوهانی، شاعر و از اعضای کانون نویسندگان ایران، نام برده که اوایل آذر ماه بازداشت و پس از چندین هفته در دی ماه با قید وثیقه آزاد شدند.
در بیانیه مشترک انجمن جهانی قلم و ۳۵ انجمن کشوری قلم همچنین آمده است که آتفه چهارمحالیان، شاعر و عضو سابق هیئت دبیران کانون نویسندگان، از مهرماه بازداشت و به ۲ سال و ۸ ماه زندان محکوم شد و اکنون با قرار وثیقه با «حکم تعلیقی» آزاد است.
در این بیانیه همچنین به بازداشت آنیشا اسداللهی، مترجم و خواهر علی اسداللهی، در اردیبهشت ماه به همراه همسرش کیوان مهتدی اشاره شده و آمده است که او در مردادماه با قرار وثیقه آزاد شد اما هفته گذشته مجددا به دادگاه احضار شده است.
در بیانیه مشترک انجمن جهانی قلم و ۳۵ انجمن قلم سراسر جهان تاکید شده که ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی، میان کشورهای جهان در رده چهارم بیشترین بازداشت نویسندگان و هنرمندان در جهان قرار داشت و در سال ۲۰۲۲ میلادی بازداشت نویسندگان و دیگر هنرمندان در ایران به طرز چشمگیری افزایش یافته است.