سایت «نود اقتصادی» روز پنج‌شنبه، ۲۵ اسفند، بر اساس آمارهای گمرک ایران، گزارش داد که ارزش وزنی صادرات فرش دستباف ایران در ۱۱ ماهه نخست سال ۱۴۰۱ به ۲.۹ هزار تن رسیده که نسبت به سال گذشته کاهش ۲۴ درصدی را نشان می‌دهد.
صادرات ایران در همین دوره زمانی در سال ۱۴۰۰، بر اساس همین آمار، ۳.۸ هزار تن بوده است.
این دو عدد را باید با سال ۱۳۷۸ مقایسه کرد که صادرات سالانه فرش ایران ۲۶.۳ هزار تن ثبت شده است.
با کاهش صادرات فرش دستباف ایران، کشورهای چین، پاکستان و ترکیه توانسته‌اند بخشی از بازار فرش دستباف ایران را به دست آورند. برخی کشورها حتی دست به کپی فرش ایرانی زده‌اند.
در همینز مینه فیصل مرداسی، رئیس مرکز ملی فرش ایران، به هفته‌نامه تعطیلات نو گفته است: «رقبای هندی، چینی، افغانی، پاکستانی و ترکی ما درصدد سوء استفاده از فرش ایرانی برآمده‌اند و با کپی‌برداری از فرش ایران به بازارهای جهانی فرش راه یافته‌اند.»
بر اساس آخرین آمار گمرک ایران، صادرات امسال فرش دستباف جز سال کرونایی ۱۳۹۸، از سال ۱۳۷۸ تاکنون کمترین مقدار صادرات فرش از کشور بوده است.
این در حالی است که در اواخر دهه ۱۳۷۰ صادرات فرش ایران سالانه بین ۲۵ تا ۲۶ هزار تن بود که صادرات فعلی این کالا کاهش ۸۸ درصدی نسبت به آن سال‌ها دارد.
تحریم‌ها در چند سال اخیر یکی از بیشترین صدمات را به صادرات فرش ایرانی زده است.
در اسفند سال ۱۳۹۹ که تاثیر خروج آمریکا از برجام روی صنعت فرش ایران نمایان شده بود حامد چمن‌رخ، عضو اتحادیه فرش ایران، گفته بود: «بررسی آمارها نشان می‌دهد که رقم صادرات فرش دستباف ایران از ۴۲۶ میلیون دلار در سال ۱۳۹۶ به ۲۳۸ میلیون دلار در سال ۹۷ رسیده و در سال ۹۸ به ۶۹ میلیون دلار سقوط کرده است.»
فرشته دست‌پاک، رئیس مرکز ملی فرش ایران، پیشتر در مرداد ۹۷ گفته بود که که در یک دهه گذشته، صادرات فرش دستباف ایران سالانه بالغ بر ۱.۲ میلیارد دلار بود و بخش اعظم آن راهی آمریکا می‌شد، اما با آغاز تحریم‌های آمریکا در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد این رقم به شدت سقوط کرد.
اما مشکل فرش دستباف ایرانی تنها به صادرات باز نمی‌گردد، بلکه به دلیل کاهش شدید درآمد مردم در ایران و افزایش قیمت این نوع فرش، مردم در ایران به جای خرید فرش ایرانی به سراغ خرید نمونه‌های افغانستانی رفته‌اند.
در شهریور سال جاری، مسعود سپهرزاد، رئیس اتحادیه فروشندگان دستباف، از وفور فرش افغانستانی در بازار ایران خبر داده و گفت: «واردات این محصولات عوارضی ندارد و ارزان‌تر از فرش دستباف ایرانی به دست مشتریان می‌رسد.»
بیشتر در این باره: افت «۸۵ درصدی» صادرات فرش ایران در میانه تشدید تحریم‌های بین‌المللی