سازمان عفو بینالملل در گزارش سالانه خود که روز سهشنبه، هشتم فروردینماه منتشر شد از کشورهای جهان به دلیل اتخاذ رویکردی دوگانه در مقابل نقض حقوق بشر انتقاد کرد.
در این گزارش از جمله به سرکوب بیرحمانه مخالفان حکومتها در سراسر جهان و همچنین در ایران پرداخته شده و آمده است که مقامات ایران قیام بیسابقه مردم علیه دههها سرکوب را با گلوله جنگی و با اعمال غیرقانونی زور پاسخ دادند.
سازمان عفو بینالملل همچنین ضمن تحسین از پاسخ قاطع غرب به تجاوز روسیه به اوکراین، تضاد آن با فقدان اقدامی معنادار در مورد نقض حقوق بشر توسط برخی از متحدان غرب از جمله اسرائیل، مصر و عربستان سعودی را تاسفبار خواند.
عفو بینالملل در گزارش خود نوشته که تهاجم تمامعیار روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ با جنایات جنگی متعددی همراه بود و بحران جهانی انرژی و غذا را در پی داشت، اما همزمان ریاکاری کشورهای غربی را عیان کرد که ضمن واکنش شدید به تجاوزهای کرملین، نقض فاحش حقوق بشر در سایر نقاط جهان را نادیده گرفتند.
بیشتر در این باره: تشکیل دو پرونده جنایی علیه روسیه در دیوان بینالمللی کیفریدر این گزارش همچنین از آنیس کالامار، مدیر سازمان عفو بینالملل نقل شده که اگر جهان پیشتر سیستمی برای پاسخگو کردن روسیه نسبت به جنایاتش در چچن و سوریه را پایهریزی کرده بود، ممکن بود جان هزاران نفر در اوکراین و سایر نقاط جهان نجات داده شود.
خانم کالامار همچنین گفت: «اعلامیه جهانی حقوق بشر ۷۵ سال پیش از خاکستر جنگ جهانی دوم برخاست و بنیان آن پذیرش حقوق و آزادیهای اساسی همه مردم جهان است. در حالی که پویایی قدرتهای جهانی در آشفتگی است، حقوق بشر را نباید در این نزاع از دست بدهیم. ما نباید منتظر بمانیم تا جهان دوباره خاکستر شود.»
در این گزارش به ایالات متحده انتقاد شده است که با وجود پذیرش دهها هزار پناهجوی اوکراینی که از جنگ فرار کردهاند، بر اساس سیاستهایی که ریشه در نژادپرستی علیه سیاهپوستان دارد، بیش از ۲۵ هزار شهروند هائیتی را در فاصله سپتامبر ۲۰۲۱ تا ماه مه ۲۰۲۲ اخراج کرده و بسیاری را مورد شکنجه و بدرفتاری قرار داده است.
همچنین کشورهای عضو اتحادیه اروپا نیز مورد انتقاد عفو بینالملل قرار گرفتهاند.
در این گزارش آمده که اروپا به عنوان یکی از ثروتمندترین بلوکهای جهان، توانایی بسیاری برای پذیرش پناهجویان دارد. با این حال، بسیاری از کشورهای عضو این اتحادیه درهای خود را به روی کسانی که از جنگ و سرکوب در سوریه، افغانستان و لیبی میگریزند بستهاند.
چین نیز کشور دیگری است که در این گزارش به آن انتقاد شده است.
بیشتر در این باره: سازمان ملل: اقدامات چین در سینکیانگ میتواند به مثابه جنایت علیه بشریت باشددر گزارش عفو بینالملل آمده است که با وجود نقض گسترده حقوق اویغورها و سایر اقلیتهای مسلمان ساکن در چین، پکن از محکومیت بینالمللی در مجمع عمومی سازمان ملل و شورای امنیت و شورای حقوق بشر این سازمان در امان بوده است.
این گزارش همچنین از تاسیس کمیته حقیقتیاب شورای حقوق بشر ملل متحد در مورد اعتراضات ایران ابراز خرسندی کرده، اما همزمان از عدم تحقیق بیشتر سازمان ملل در مورد جنایات احتمالی در استان سینکیانگ چین انتقاد کرده است.
گزارش سالانه عفو بینالملل، گزارش مفصلی است که این سازمان از سال ۱۹۶۱ تاکنون هر سال درباره وضعیت حقوق بشر در کشورهای مختلف جهان و فعالیتهای جهانی این سازمان در دفاع از حقوق بشر منتشر کرده است.