سرگئی لاورف، وزیر خارجه روسیه روز جمعه ۱۸ فروردین گفت اگر غرب موانع صادرات غلات این کشور را برطرف نکند، مسکو ممکن است از توافق بین‌المللی صادرات محصولات کشاورزی از مسير دریای سیاه خارج شود.
این توافق که در ماه ژوئیه گذشته با میانجی‌گری ترکیه و سازمان ملل و با هدف کاهش بهای مواد غذایی و پیشگیری از خطر وقوع گرسنگی در برخی از کشورها بین روسیه و اوکراین امضا شد راه را برای صادرات غله اوکراین باز کرد.
همزمان توافق دیگری هم برای تسهیل صادرات کود شیمیایی و غلات روسیه امضا شد.اما مسکو بارها اعتراض کرده که کشورهای غربی به این توافق پایبند نیستند و در نتیجه تحریم‌های غرب کود شیمیایی و غلات این کشور به بازارهای جهانی نمی‌رسد.
آقای لاوروف در یک نشست خبری مشترک با مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه گفت مسکو ماه گذشته به جای ۱۲۰ روز، تمدید ۶۰ روزه توافق بین المللی را پذیرفت و این تصمیم پیام آشکاری به غرب بود.
وزیر خارجه روسیه افزود: «در مورد قبلی ما توافق را به مدت ۱۲۰ روز تمدید کردیم ولی هیچ نشانه‌ای از همکاری غرب مشاهده نکردیم. دیگر از درخواست از کشورهایی که در اجرای این توافق نقش تعیین‌کننده دارند خسته شده‌ایم.»
او خاطرنشان کرد که تمدید ۶۰ روزه توافق به این امید صورت گرفت که شاید هنوز برطرف کردن موانع موجود برای صادرات کودشیمیایی و غلات روسیه ممکن باشد و اگر این موانع برطرف نشوند از نظر مسکو ادامه اجرای توافق بین‌المللی دیگر ضرورتی نخواهد داشت.
آقای لاوروف ادعای دولت‌های غربی را که می‌گویند صادرات مواد غذایی و کود شیمیایی روسیه مشمول تحریم نیستند رد کرد و افزود: «موانع مربوط به معاملات ارزی و بانکی، حمل و نقل و بیمه محموله‌های صادراتی روسیه هنوز وجود دارند و حتی تشدید شده‌اند.»
کارشناسان مستقل می‌گویند به دلیل جنگ اوکراین برخی از شرکت‌های حمل و نقل و بیمه در ارائه خدمات به محموله‌های صادراتی روسیه اکراه دارند ولی طبق آمارهای موسسه «فینیتیو» که اطلاعات بازارهای مالی و زیرساخت‌های بین‌المللی را جمع‌آوری می‌کند، حجم صادرات گندم روسیه در ماه‌های نوامبر، دسامبر و ژانویه رکورد جدیدی به جا گذاشته و یا به این رکورد بسیار نزدیک بوده است.
آقای لاوروف گفت غرب در عمل از اجرای توافق صورت گرفته با میانجی‌گری ترکیه و سازمان ملل در مورد صادرات کشاورزی روسیه جلوگیری کرده است و به همین دلیل مسکو از برخی از کشورها خواسته با ارسال نامه‌های رسمی پایبندی خود به این توافق را تضمین کنند.
روسیه به جای تمدید توافق مزبور از این پس ممکن است از طریق همکاری مستقیم با کشورهای ترکیه و قطر صادرات غلات به کشورهای واردکننده را انجام دهد.
ترکیه ماه گذشته قبل از انقضای توافقی که با میانجی‌گری این کشور و سازمان ملل امضا شده است بر تمدید ۱۲۰ روزه آن تاکید کرد. مولود چاووش اوغلو، وزیر خارجه این کشور گفت که در مورد برطرف کردن سریع موانع موجود برای صادرات محصولات کشاورزی روسیه با آقای لاوروف موافق است.
او در نشست خبری مشترک افزود: «ادامه اجرای این توافق نه فقط برای صادرات غله اوکراین و محصولات کشاورزی روسیه بلکه برای کاستن از بحران مواد غذایی در جهان بسیار اهمیت دارد.»
ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه نیز ماه گذشته هشدار داده بود که اگر شروط این کشور در نظر گرفته نشود روسیه ممکن است به مشارکت در این توافق پایان دهد. آقای پوتین تاکید کرد که تسهیل صادرات کود شیمیایی و محصولات کشاورزی روسیه بخشی از توافق بین‌المللی بوده است.
وزرای خارجه روسیه و ترکیه در مورد تلاش‌های دیپلماتیک منطقه‌ای برای بهبود مناسبات دمشق و آنکارا نیز گفت‌وگو کردند. چند روز پیش معاونان وزرای خارجه روسیه، ترکیه، سوریه و ایران به همین منظور در مسکو دیدار کردند.
ترکیه مناطق وسیعی در شمال غربی سوریه را تصرف کرده و دولت بشار اسد عادی‌سازی مناسبات دو کشور را به خروج کامل ارتش ترکیه از این مناطق مشروط کرده است. از سوی دیگر، ترکیه خواستار تضمین‌های امنیتی است و تسلط گروه‌های مسلح کرد سوریه در بخش گسترده‌ای از مناطق شمالی و مرکزی این کشور را یک تهدید امنیتی تلقی می‌کند.
آقای چاووش اوغلو گفت: «ما می‌دانیم که تمامی اختلافات را نمی‌توان در یک یا دو جلسه حل کرد. اما گفتگ‌و باید ادامه یابد و همزمان رایزنی و مذاکرات فنی بین طرف‌های درگیر می‌تواند مفید باشد.»
