در میانه تشدید تنش در شرق آسیا، ارتشهای فیلپین و آمریکا از روز سهشنبه، ۲۲ فروردین، رزمایش سالانه خود را آغاز کردند که امسال از جهت مشارکت ۱۷ هزار نظامی در آن، بزرگترین در نوع خود توصیف شده است.
۱۲ هزار و ۲۰۰ نظامی آمریکایی در کنار ۵۴۰۰ نظامی فیلیپین رزمایش پنج مرحلهای با عنوان «بالیکاتان» (به معنی «دوشادوش») را که تا روز هشتم اردیهبشت ادامه خواهد داشت، در منطقه تاگالوگ در نزدیکی تنگه تایوان و دریای چین جنوبی آغاز کردند.
استرالیا در مقام ناظر در این رزمایش حضوری محدود دارد.
یکی از سخنگویان رزمایش گفت این رویداد «فرصتی بینظیر برای نشان دادن توان و آمادگی اتحاد امنیتی دو کشور و همکاری برای انواع عملیات نظامی است».
هرچند موعد رزمایش از قبل تعیین شده، آغاز آن بلافاصله پس از رزمایش سه روزه چین در اطراف آبهای جزیره تایوان بود.
تسای اینگ-ون، رئیس جمهور تایوان، رزمایش چین را تهدیدی برای امنیت منطقه نامید. ژاپن، متحد دیگر آمریکا و کره جنوبی، نیز رزمایش چین را تلاشی برای ارعاب کشورهای منطقه تعبیر کرده بود.
ارتش چین اعلام کرد که در مانور این هفته خود «حملات دقیق علیه اهداف کلیدی» را در تایوان «شبیهسازی» و تمرینهای «محاصره» تایوان را با مشارکت صدها فروند هواپیما و کشتیهای جنگی عملی کرد.
بیشتر در این باره: پایان رزمایش سهروزه چین با تمرین «محاصره کامل» تایوانرزمایش چین ظاهرا واکنشی به سفر خانم تسای اینگ-ون به آمریکا و دیدار او با کوین مککارتی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، بود که چین آن را تلاش برای «تبانی» و «فتنه» علیه حاکمیت چین دانسته بود.
فیلیپین به تازگی در چارچوب یک توافق «همکاری دفاعی پیشرفته» موافقت کرد که ارتش آمریکا اجازه دسترسی به پایگاههای نظامی بیشتری در خاک فیلپین داشته باشد.
هدف از گسترش حضور نظامیان آمریکایی در پایگاههای فیلیپین، عمدتا در کنار آبراههای دریایی اطراف فیلیپین، رصد دقیقتر تحرکات چین در آبهای تایوان و دریای چین جنوبی است.
یک ناوشکن آمریکایی این هفته به دریای چین جنوبی رسید. فیلیپین نگران منافع خود در دریای چین جنوبی است که دولت پکن مدعی مالکیت کامل آن نیز هست.
با وجود برخی نظرسنجیها که حاکی از حمایت اکثریت مردم فیلیپین از روابط نزدیکتر با آمریکاست، برخی از مردم فیلیپین با نگرانی از کشیده شدن پای کشورشان به درگیری آمریکا با چین و کره شمالی، علیه رزمایش «بالیکاتان» تجمعات اعتراضی برگزار کردند.
فردیناند مارکوسِ پسر، رئیس جمهور فیلیپین، این هفته در واکنش به نگرانی مردم کشورش گفت اجازه هیچ اقدام تهاجمی از پایگاههایی که آمریکاییها در آن مستقر شدهاند، علیه کشورهای منطقه داده نشده است.
دولت پیشین فیلیپین تا شهریور پارسال که رودریگو دوترته رئیس جمهور بود، با چین روابط بهتری داشت و چندان مشتاق گسترش رابطه نظامی و رزمایشها با آمریکا نبود.