کانون نویسندگان ایران در پیامی به مناسبت ۵۵ سالگی خود، بر ایستادگی «برای تحقق آزادی بیان برای همگان و برچیده شدن بساط سانسور» تاکید کرد.
این کانون همچنین در پیام خود افزود که «با تکیه بر منشور آزادیخواهانه خود» همواره «کنار مردم معترض» ایستاده است.
کانون نویسندگان نوشت: «اکنون در شرایطی پنجاه و پنجمین سالگرد بنیادگذاری کانون نویسندگان ایران را گرامی میداریم که حاکمیت خون آزادیخواهان و معترضان بسیاری را بر زمین ریخته، جان برخی را با طناب دار ستانده و بسیاری را در زندانهای خود محبوس کرده است.»
مهمترین نهاد صنفی نویسندگان ایرانی ادامه داد: «با این همه، کانون نویسندگان ایران امید به دگرگونی بنیادی را که در جامعه جاری است پاس میدارد و با تکیه بر اراده جمعی، منشور آزادیخواهی خود و تعهد به ناوابستگی به قدرت به کوشش بیوقفه برای تحقق همهجانبه آزادی بیان و قلم و اندیشه همچنان ادامه میدهد؛ زیرا که آزادی بیان دروازه رسیدن به آزادیهای دیگر است و امید به تغییر در چارچوب تنگ استبداد نمیگنجد.»
کانون نویسندگان ایران روز اول اردیبهشت سال ۱۳۴۷ با امضای ۴۹ نویسنده تشکیل شد و از اعضای هیات موسس آن میتوان به چهرههایی چون جلال آلاحمد، بهرام بیضایی، داریوش آشوری، محمدعلی سپانلو و اسماعیل نوریعلاء اشاره کرد.
این نهاد صنفی طی پنجاه سال فعالیت خود فراز و نشیبهای بسیاری را پشت سر گذاشته که یکی از مهمترین این دورهها، سال ۱۳۷۷ رقم خورد، زمانی که عناصری در وزارت اطلاعات ایران به ربودن و قتل محمد مختاری و محمد پوینده، دو چهره فعال کانون نویسندگان اقدام کردند.
این قتلها بخشی از جریان سرکوب مخالفان و منتقدان جمهوری اسلامی بود که از آن به عنوان قتلهای زنجیرهای یاد میشود و چهرههایی چون داریوش فروهر رهبر حزب ملت ایران و همسر او پروانه فروهر، مجید شریف و پیروز دوانی نویسنده و پژوهشگر از قربانیان آن بودند.
بیشتر در این باره: روزی که همسر پوینده جسدش را در میان اجساد بدون نام شناسایی کردحساسیت افکار عمومی در ماجرای قتلهای زنجیرهای و پیگیری رسانههای اصلاحطلب آن زمان اما به آنجا منجر شد که وزارت اطلاعات ایران برای اولین بار به اقدام خود در حذف فیزیکی دگراندیشان اعتراف کند، امری که در نهایت استعفای قربانعلی دری نجفآبادی و بازداشت عناصر اصلی قتلهای زنجیرهای را به دنبال داشت.
محدودیتها و فشار علیه اعضای کانون نویسندگان ایران در سالهای اخیر نیز افزایش یافته است.
مرگ بکتاش آبتین، شاعر و مستندساز و عضو کانون نویسندگان ایران در زندان، یکی از نقاط عطف تحولات کانون در سالهای اخیر است.
آبتین پس از یک دوره ابتلا به کرونا و در حالی که مأموران جمهوری اسلامی او را از درمان بهموقع محروم کرده بودند، جان باخت.
بیشتر در این باره: انجمنهای قلم سراسر جهان خواستار توقف سرکوب نویسندگان در ایران شدندپیش از اعتراضات سراسری در ایران، سه عضو کانون نویسندگان ایران همچنان در زندانهای جمهوری اسلامی محبوس بودند و با آغاز موج دیگری از سرکوبها، منشی کانون و دو عضو پیشین هیئت دبیران کانون نیز بازداشت شدند.
همچنین به تازگی، حکم شش سال حبس که از سوی دادگاه بدوی برای کیوان مهتدی، فعال کارگری و عضو کانون نویسندگان ایران صادر شده بود، از سوی دادگاه تجدید نظر استان تهران عینا تایید شد.