در حالی که احضار دستهجمعی وکلا از سراسر ایران به دادسرای امنیت تهران همچنان ادامه دارد، یک عضو هیات مدیره کانون وکلای بوشهر اعلام کرد که تعداد وکلای احضار شده به بیش از ۱۰۰ تن رسیده است.
همزمان دو وکیل احضار شده گفتند که مقامهای دادسرای امنیت تهران درصدد بودهاند تا وکلا را به امضای «یک تعهدنامه» حاوی «ابراز ندامت» در مورد اعتراضات سراسری وادار کنند.
بیشتر در این باره: ادامه موج احضار وکلای دادگستری؛ محمد حسین آقاسی از احضار خود خبر دادعادل مقدس، عضو هیات مدیره کانون وکلای بوشهر، که در جریان احضارهای دستهجمعی وکلا تعدادی از وکلا را هنگام مراجعه به شعبه احضار کننده در دادسرای امنیت تهران همراهی کرده است، روز چهارم خرداد ماه گفت: «آمارهای مختلفی درباره تعداد وکلای احضار شده اعلام شده اما به نظر میرسد بیش از ۱۰۰ تن از وکلای کشور» احضار شدهاند.
احضار دستهجمعی وکلا از اسفند ماه ١۴٠١ آغاز شد و از هجدهم اردیبهشت ماه ابعاد گستردهای گرفت و دهها وکیل در برگههای احضاریه «بدون ذکر عنوان اتهامی» به دادسرای امنیت تهران مستقر در زندان اوین احضار شدهاند.
در همین حال ابوذر نصرالهی، یکی از وکلایی که در موج احضار دستهجمعی وکلا به دادسرای امنیت اوین احضار شده بود، در مصاحبهای با سایت وکلاپرس گفت که اغلب این احضارها توسط شعبه ۷ دادسرای امنیت مستقر در زندان اوین صورت گرفته است و در این احضارها عنوان اتهامی ذکر نشده است.
ابوذر نصرالهی با اشاره به اینکه در پی احضار دستهجمعی وکلا، او نیز در پی دریافت احضاریه روز ۳۱ اردیبهشت ماه به دادسرای امنیت تهران مراجعه کرده است، افزود که در دادسرای امنیت به وکلای احضار شده از جمله خود او توصیه شده تا «تعهدنامهای را که فرم آن از قبل آماده شده بود» امضا کنند تا برای این وکلا قرار موقوفی تعقیب صادر شود.
این وکیل دادگستری با بیان اینکه مقامهای دادسرای امنیت به طور مشخص در خصوص عناوین اتهامی وکلای احضار شده صحبتی نکردند، گفت: «درخصوص من، برخی از مطالبی که در فضای مجازی از سالها قبل منتشر کرده بودم به عنوان دلیل ارائه شد که به زعم دادسرا می توانست از مصادیق فعالیت تبلیغی علیه نظام باشد.»
ابوذر نصرالهی همچنین گفت: «با توجه به این که معتقد بودم مرتکب جرمی نشدهام، حاضر به دادن تعهد نشدم و با این توضیح که بنا به سوگند وکالتی همواره تلاش کردهام در چارچوب قانون قدم بردارم بنابراین وقتی مرتکب جرمی نشدهام لزومی بر دادن تعهد هم نیست.»
این وکیل افزود که سرپرست دادسرای امنیت مستقر در زندان اوین به وکلای احضار شده گفته که «قصدی برای بازداشت وکلا در این برهه وجود ندارد» اما «در صورت عدم امضای تعهدنامه، پرونده در جریان رسیدگی قرار میگیرد» و به همین دلیل «احتمال دارد بعد از خاتمه احضارها، وکلایی که حاضر به امضای تعهد نشدهاند مجددا به دادسرا احضار شوند.»
دستکم دو وکیل ابوذر نصرالهی و محمدهادی جعفرپور تایید کردهاند که احضار دستهجمعی وکلا از سراسر کشور به دادسرای امنیت تهران «توسط بهروز حسنی اعتماد» انجام شده است.
بهروز حسنی اعتماد پیشتر به عنوان وکیل فعالیت میکرد٬ اما در یک سال اخیر در دادگاههای شماری از معترضان از جمله در دادگاه محسن شکاری، اولین معترض اعدام شده اعتراضات زن،زندگی آزادی، به عنوان «نماینده دادستان» حاضر شده است.
محمدهادی جعفرپور، عضو کانون وکلای استان فارس و یکی از وکلای احضار شده توسط دادسرای امنیت تهران، گفت که در دادسرای امنیت به وکلا گفته شده است که باید یک «تعهدنامه» از پیش تنظیم شده را امضا کنند که محتوای آن «اظهار ندامت» بابت حمایت از اعتراضات یا «دستگیری در این جریانات» بوده است.
بخشی از این تعهدنامه به گفته این عضو کانون وکلای استان فارس شامل «تعهد به عدم ارتباط با شبکههای خارج از کشور، عناصر ضد انقلاب و اظهار ندامت از جرم ارتکابی» بوده است.
جعفرپور افزود که وکلای احضار شده حاضر نشدهاند این بخش از تعهدنامه را امضا کنند و شماری از وکلا نیز این بخش از تعهدنامه را «قلم گرفتهاند» و فقط بخش پایانی متن تعهدنامه «مبنی بر رعایت قانون و پایبندی به قانون و رفتارهای قانونی» را امضا کردهاند.
مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران از آغاز اعتراضات سراسری در شهریور ۱۴۰۱ تاکنون، دستکم ۱۲۹ وکیل در ایران در ارتباط با «برخورد قضایی» مواجه شدهاند.
این گزارش تعداد وکلایی که از آغاز اعتراضات تاکنون «بازداشت یا احضار» شدهاند را «پرشمار» عنوان کرد، افزود که از میان این وکلا، دستکم با ۱۲۹ وکیل « به دلایل مختلفی از جمله عمل به حرفه خود یا اظهار نظر در شبکههای اجتماعی» برخورد قضایی شامل «بازداشت و احضار» انجام شده است.
مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران روز چهارشنبه سوم خرداد ماه با انتشار گزارشی اعلام کرده بود که از آغاز اعتراضات سراسری در شهریور ۱۴۰۱ تاکنون، ۵۵ وکیل در ایران بازداشت شدهاند، ۷۰ وکیل احضار شده و با تعداد پرشماری از وکلا برخوردهای قضایی و امنیتی انجام شده است.
وبسایت هرانا، ارگان مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در این گزارش اسامی ۱۲۹ وکیل شامل وکلای بازداشت یا احضار شده در هشت ماه گذشته را منتشر کرد.
با این حال به گفته وکلای احضار شده به دادسرای امنیت تهران، ابعاد احضار دستهجمعی وکلا برای واداشتن آنها به امضای «تعهدنامه» و ابراز ندامت نسبت اعتراضات ابعاد بسیار گستردهتری یافته و تعداد وکلای احضار شده که ابتدا به نوشته روزنامه اعتماد ۲۰ تن بود، اکنون به ۱۰۰ تن افزایش یافته است.
قوه قضائیه جمهوری اسلامی به وکلای مستقل اجازه ورود به پروندههای معترضان در مرحله بازداشت تا صدور حکم بدوی را نمیدهد و در مواردی فقط وکالت تعداد معدودی از وکلای مورد تائید شخص رئیس قوه قضائیه را میپذیرد. با این حال وکلای مستقل در مواردی توانستهاند با ورود به پرونده در مرحله تجدید نظر احکام سنگینی چون «اعدام» به اتهام «محاربه» و «افساد فیالارض» را لغو کنند.
ابعاد گسترده احضار وکلا به دادسرای امنیت تهران با توجه به قرار داشتن بسیاری از معترضان در معرض صدور یا اجرای حکم اعدام، نگرانیها درباره تشدید موج اعدامها و همچنین افزایش خطر اعدام شمار بیشتری از معترضان بدون امکان دسترسی به وکلای مستقل و انتخابی چون هفت معترض اعدام شده در تهران، مشهد، کرج و اصفهان را بیش از پیش افزایش میدهد.