سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۵ برنامه‌ای پانزده‌ساله شامل ۱۷ هدف تهیه کرد تا بتواند از رهگذر آن، زندگی بشر و وضعیت کره زمین را بهبود ببخشد، اما اکنون که هفت سال از این برنامه باقی مانده رسیدن به چنین اهدافی خیلی دوردست به نظر می‌رسد.
اهدافی که سازمان ملل آرزو داشته تا هفت سال دیگر به آنها برسد، حذف فقر و گرسنگی، دستیابی به تندرستی همگانی، آموزش باکیفیت برای همه، برابری جنسیتی، کاهش آلودگی زمین و دریا، و صلح و آشتی بشری است.
این آرزوها هرچه زمان می‌گذشت دور و درازتر به نظر می‌رسید، اما در ماه‌های اخیر بارقه‌هایی در حوزه فناوری درخشیده که امید را در دل دست‌اندرکاران برنامه‌های بشردوستانه سازمان ملل زنده کرده است.
چند ماه پیش از این، پیشرفت‌های حوزه هوش مصنوعی سرانجام به صحنه عمومی وارد شد و یک سایت اینترنتی تبادل متن به نام چت‌جی‌پی‌تی (ChatGPT) توجه همگان را به خود جلب کرد. در این سایت، هوش مصنوعی به سفارش مخاطبان، متن و نامه و داستان و نمایشنامه و کد رایانه‌ای و خودآموز زبان خارجی و هر چیز دیگر که مخاطب بخواهد می‌نویسد.
از سویی دیگر، از چندی پیش، ساخت ربات‌های مختلف انسان‌نما که دارای مهارت‌های اجتماعی نیز هستند، نگاه‌ها را به سوی خود کشید.
ایده ترکیب این دو حوزه و استفاده از آن برای شتاب بخشیدن به برنامه هفده‌بندی سازمان ملل به اندازه‌ای جذاب شد که این سازمان ترتیبات اولین گردهم‌آیی ربات‌های انسان‌نما را فراهم کرد و آن را همایش «هوش مصنوعی برای امر خیر» (AI for Good) نامید.
این گردهم‌آیی که امروز پنج‌شنبه ۱۵ تیر در ژنو سوئیس آغاز به‌کار کرده، ده‌ها ربات، از جمله چندین ربات انسان‌نما را برای اولین بار در یک محل جمع کرده تا توانایی‌های خود را برای کمک به این سازمان در دستیابی به یک رشته از اهداف جهانی دشواریاب به نمایش بگذارند.
در این همایش، اکثریت آژانس‌های سازمان ملل به اضافه سه هزار نفر از ۱۸۳ کشور حضور دارند و ۱۵ هزار نفر نیز به‌صورت آنلاین در نشست‌های آن مشارکت می‌کنند. ۹۰۰ نهاد علمی و دانشگاهی نیز نمایندگانی در این همایش دارند.
سازمان ملل در حال حاضر در برنامه‌های جهانی غذا، از هوش مصنوعی برای شناسایی مناطقی که ساکنانش به سمت گرسنگی می‌روند استفاده می‌کند و این سازمان، کامیون‌های رباتیک کنترل از راه دوری را نیز در دست ساخت دارد که به مناطق خطرناک کمک‌های اضطراری خواهند رساند. سازمان بهداشت جهانی هم در حال کار بر روی یک سامانه معیار برای اطمینان از صحت تشخیص بیماری‌ها با هوش مصنوعی است.
با وجود نگرانی‌های فزاینده در مورد آینده تأثیرات پیشرفت هوش مصنوعی بر زندگی بشر، سازمان ملل می‌کوشد تأکید را بر جنبه‌های مثبت این روند بگذارد. سازمان ملل متحد قصد دارد از این فناوری برای پیشبرد جهشیِ کشاورزی و تولید مواد غذایی، زدودن آلودگی از محیط زیست، آموزش و پرورش و افزودن به طول عمر باتری‌ها و غیره یاری بگیرد.
نادین، دزدموندا، آی-دا و جمینوئید
اما آژانس‌های سازمان ملل اکنون در گردهم‌آیی ژنو، از نادین، دزدموندا، آی-دا و جمینوئید به عنوان چهره‌های برتر در میان ربات‌های انسان‌نما و ده‌ها ربات دیگر دعوت به‌عمل آورده‌اند تا قابلیت‌های خود را برای انجام کار نیک به نمایش بگذارند.
«نادین»، یک ربات اجتماعی که اخیراً شش ماه را در خانه‌های افراد سالمند در سنگاپور گذراند از شرکت‌کنندگان در این همایش است.
نادین احساساتی شبیه احساسات انسانی از خود نشان می‌دهد و افراد را «به یاد می‌آورَد». او در سنگاپور به خانه افراد مسنی که نمی‌خواهند از خانه خود به کوی سالمندان نقل مکان کنند می‌رود و با آنها صحبت کرده و دبرنا بازی می‌کند.
نادین ربات پروفسور نادیا مگننات تالمان، پیشگام در رباتیک در دانشگاه ژنو است و چهره‌اش نیز بر اساس چهره پروفسور نادیا ساخته شده است. نادیا مگننات تالمان می‌گوید که نادین به دلیل توانایی آشپزی و آوازخوانی، همدم خوبی برای افراد مسن است.
شرکت‌کنندگان در این همایش، در حال گذر از سرسرای همایشگاه، با دزدمونا روبه‌رو می‌شوند، یک ربات انسان‌نمای «ستاره موسیقی راک» با موهای بنفش که بر روی صحنه و با همراهی یک گروه انسانی، آواز خوانده و هنرنمایی می‌کند.
در گوشه‌ای دیگر، آی-دا (Ai-da)، یک ربات هنرمند که در سبک هنرهای معاصر نقاشی می‌کند، با صدایی آرام به سوالات پاسخ می‌دهد و می‌گوید که «از نقاشی لذت می‌برم و دوست دارم چیزهایی بیافرینم که دارای معنی باشند.»
در این نشست، همچنین «جمینوئید» (Geminoid)، یک ربات مذکر که ظاهر، لهجه و رفتارش از خالق آن یعنی پروفسور هیروشی ایشی گورو، از دانشگاه اوزاکای ژاپن الگوبرداری شده، حضور دارد. پروفسور ایشی گورو در همایش شرکت نمی‌کند اما همتای روباتیک او به جای او سخنرانی خواهد کرد. پروفسور ایشی گورو این ربات را از ژاپن کنترل می‌کند.
این گردهم‌آیی دو روزه قرار است روز جمعه با برگزاری اولین نشست مطبوعاتی انسان-ربات در جهان و با پاسخگویی ربات‌ها به سؤالات خبرنگاران به پایان برسد.