سازمان دیدهبان حقوق بشر خواستار تحقیقات بینالمللی و مداخله سازمان ملل درباره مرگ جواد روحی، از بازداشتشدگان اعتراضات سراسری سال ۱۴۰۱، شد که روز ۹ شهریور در حبس جان باخت.
این سازمان در بیانیهای که روز جمعه، ۱۰ شهریور، منتشر شد، با اشاره به سوابق طولانی مسئولان زندانهای جمهوری اسلامی در «شکنجه و بدرفتاری» نوشت که این سوابق باعث میشود مرگ آقای روحی در بازداشت «شگبرانگیز» باشد.
در این بیانیه به نقل از تارا سپهریفر، محقق ارشد دیدهبان حقوق بشر، آمده که چون امیدی نیست مسئولان ایرانی تحقیقات شفافی در این باره انجام دهند، «انجام تحقیقات بینالمللی لازم است.»
بیشتر در این باره: جواد روحی، معترضی که به سه بار اعدام محکوم شده بود، جان باختدیدهبان حقوق بشر با اشاره به مرگ جواد روحی همچنین خواسته است: «کمیته حقیقتیاب سازمان ملل باید درباره همه موارد شکنجه و مرگ در زندان که با اعتراضها در ایران ارتباط دارند، تحقیق کند.»
دیدهبان حقوق بشر، بر اساس اطلاعاتی که به دست آورده، یادآوری کرده است که جواد روحی روز ۳۱ شهریور ۱۴۰۱ توسط نیروهای سپاه پاسداران بازداشت شد و آنها به مدت ۴۰ روز او را بدون اطلاع دادن به خانوادهاش در بازداشت نگه داشتند.
این سازمان همچنین خبر داده که این معترض سابقه بیماری روانی داشته و به همین دلیل پیش از بازداشت در یک بیمارستان تحت درمان بوده است.
دیدهبان حقوق بشر تاکید کرده که جواد روحی حین بازداشت مورد شکنجه سپاه پاسداران قرار گرفته؛ برای مثال، به مدت ۴۸ ساعت در معرض سرمای شدید قرار میگرفته و تکههای یخ را بر بیضهها و سایر قسمتهای بدنش قرار دادهاند.
در ادامه به ضرب و جرح او با باتوم و شلاق اشاره شده که باعث مشکل گوارشی، از دست دادن توان حرکت یک پا و مشکل تکلم در او شده بود.
پیش از این سازمان عفو بینالملل هم به شکنجه شدید جواد روحی در دوران بازداشت اشاره کرده و خواسته بود همه مقامها و کسانی که براساس حقوق بینالملل «مظنون به نقش داشتن در جنایت علیه جواد روحی» هستند، طی یک دادرسی عادلانه «مورد بازجویی کیفری» و «بازخواست» قرار گیرند.
همچنین «سازمان حقوق بشر ایران» با انتشار بیانیهای «خواستار بررسی علل جان باختن جواد روحی توسط کمیته حقیقتیاب سازمان ملل» شده بود.
خبر درگذشت آقای روحی را نخستین بار ظهر روز نهم شهریور، وکیل او مجید کاوه، در حساب کاربری خود در شبکه ایکس (توییتر سابق) منتشر کرد و ساعتی بعد روابط عمومی زندان نوشهر تایید کرد که «جواد روحی ساعت ۳:۴۵ بامداد پنجشنبه ۹ شهریورماه به دلیل تشنج» از زندان به بیمارستان بهشتی نوشهر» منتقل شده و «پس از انتقال به بیمارستان» جان باخته است.
بیشتر در این باره: عفو بینالملل خواستار «بازخواست کیفریِ» مقامهای مسئول در مرگ جواد روحی شدخبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، شامگاه ۹ شهریورماه از «خاکسپاری» پیکر جواد روحی در «یکی از روستاهای اطراف آمل» خبر داد و نوشت که شماری از حاضران در «مراسم تدفین جواد روحی قصد سر دادن شعار» علیه جمهوری اسلامی را داشتند.
واکنشها به مرگ جواد روحی در شبکههای اجتماعی
جان باختن جواد روحی در شبکههای اجتماعی نیز با واکنشهای گسترده مواجه شده و بسیاری از کاربران ایرانی تعبیر «کشته شدن» را درباره جان باختن او به کار بردهاند.
آتنا دائمی که خود چندین بار به زندان محکوم شده است، در چند توئیت با اشاره به بازداشت و شکنجه او و همچنین لغو شدن جکم سه بار اعدام او نوشت: «کسانی در درون قوه قضاییه از وضعیت او و نگرانی خانوادهاش سوء استفاده کرده بودند و خانواده را تحت فشار گذاشته بودند که هیچ خبری از جواد به رسانهها درز نکند و از طرفی به آنها گفته بودند سه میلیارد تومان بدهید که حکم اعدام جواد را لغو کنیم!»
خانم دائمی همچنین خبر داده که پیکر جواد روحی بعد از تعهد گرفتن از خانوادهاش، در حضور ماموران امنیتی در روستای پدری او در «کلیکان» آمل به خاک سپرده شده است.
محمدحسین آجورلو، روزنامهنگار و همسر نیلوفر حامدی نیز در شبکه ایکس (توئیتر سابق) با انتشار تصویر آقای روحی در بیمارستان نوشت: «به قول نیلوفر حامدی دیگه رخت سیاه پرچم ماست.»
چهرههای دیگری از جمله مسیح علینژاد نیز تصویر بستری شدن جواد روحی را در کنار عکس مهسا امینی در بیمارستان منتشر کردهاند و به جان باختن هردو در بازداشت ماموران جمهوری اسلامی اشاره کردهاند.
همچنین محسن برهانی، وکیل و حقوقدان، در واکنش به ادعای خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضائیه، در مورد «سابقه بیماری جواد روحی»، در شبکه اجتماعی ایکس، توییتر سابق، نوشت: «اولا چرا با توجه به چنین سابقهای، جواد روحی در زندان بوده است؟!»
این حقوقدان در ادامه با طرح این پرسش که جواد روحی «چرا مشمول عفو نشد» و «مشمول کدام استثنای عفو صادره بود که هنوز در زندان نگه داشته شده بود؟»، خطاب به خبرگزاری قوه قضائیه نوشت: «وقتی احکام اعدام اولیه» صادره علیه روحی «در دیوان عالی کشور نقض شد، سختتان بود آزاد کردن به استناد عفو.»