هادی مرزبان: فردوس کاویانی برای سینما حیف بود

فردوس کاویانی، هنرپیشه تئاتر، سینما و تلویزیون که مهرماه ۱۳۲۰ به دنیا آمده بود، به‌فاصلهٔ شش روز از سالگرد تولدش در نهم مهرماه درگذشت.

برای آن‌هایی که تلویزیون ایران در دهه ۷۰ خورشیدی را به خاطر دارند، فردوس کاویانی و بازی خاطره‌انگیزش در مجموعهٔ تلویزیونی «همسران» در نقش «کمال»، درست مانند تصویری بود که اسفندیار اختیاری، نمایندهٔ زرتشتیان در مجلس شورای اسلامی، در مراسم بدرقهٔ این هنرمند ارائه داد: «یک ایرانی زرتشتی بود، "اما" هم نداشت.»

هادی مرزبان، بازیگر و کارگردان سرشناس تئاتر ایران، یکی از کسانی بود که یازدهم مهرماه در مراسم بدرقهٔ او سخنرانی کرد؛ همان روزی که نوشتهٔ یک مجری تلویزیون حکومتی ایران دربارهٔ زرتشتی بودن آقای کاویانی بسیاری را بر آن داشت تا در این مراسم لب به انتقاد باز کنند.

این مجری صداوسیما نوشته بود که فردوس کاویانی «زرتشتی بود، اما ان‌شاءالله به‌خاطر لحظات خوشی که برای ما ساخت، امیرالمؤمنین با روی گشاده ازش استقبال کند.»

هادی مرزبان در گفت‌وگو با رادیوفردا از فردوس کاویانی می‌گوید

آقای مرزبان در گفت‌وگو با رادیوفردا معتقد است که فردوس کاویانی در زمرهٔ بازیگرانی بود که همیشه با دست پر سر صحنه حاضر می‌شد.

هادی مرزبان که آخرین بار در نمایش «تانگوی تخم مرغ داغ» با فردوس کاویانی همکاری کرده است، از او با عنوان مظهر مکتب استانیسلاوسکی در بازیگری نام می‌برد و می گوید: «او خود استانیسلاوسکی بود.»

هادی مرزبان که نوشته‌های اکبر رادی مانند «پلکان»، «آهسته با گل سرخ»، «شب روی سنگفرش خیس»، «لبخند باشکوه آقای گیل» و «هاملت با سالاد فصل» را با بازی فردوس کاویانی به روی صحنه برده است، در این گفت‌وگو خاطراتی از او را بازگو می‌کند و بر این باور است که «فردوس کاویانی برای سینما حیف بود».

فردوس کاویانی و هادی مرزبان در جشن کارگردانان تئاتر، اردیبهشت ۱۳۸۹

آقای کاویانی در بیشتر کارهای تلویزیونی‌اش توأمان حسی از «شادی و نور» بود؛ هنرمندی که تحصیل در رشتهٔ شیمی در آلمان را وانهاد و به ایران بازگشت تا به عشقش تئاتر و بازیگری برسد.

او از ابتدای دههٔ ۴۰ بازی در تئاتر را آغاز کرد و سال ۱۳۵۰ از دانشکدهٔ هنرهای زیبای دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل شد.

فردوس کاویانی در سال ۱۳۴۹ هم وارد سینما شد و سه سال بعد در نسخهٔ سینمایی «شهر قصه» بر اساس نمایشنامهٔ بیژن مفید و به کارگردانی منوچهر انور بازی کرد.

با این حال عمده شهرت این بازیگر در میان عموم مردم به بازی‌ ماندگار او در فیلم «اجاره‌نشین‌ها» ساختهٔ داریوش مهرجویی و همچنین مجموعه تلویزیونی «همسران» در دههٔ ۷۰ خورشیدی بازمی‌گشت.

فردوس کاویانی از سال ۱۳۹۱ به بعد دیگر در هیچ فیلم و سریال یا نمایشی بازی نکرد و سال‌های آخر زندگی‌اش را به بیماری گذراند تا سرانجام روز یکشنبه ۹ مهر در ۸۲ سالگی در خانه‌اش درگذشت. مراسم تشییع پیکر او ۱۱ مهر ۱۴۰۲ در خانهٔ هنرمندان ایران برگزار و پیکرش در آرامگاه زرتشتیان تهران به خاک سپرده شد.

بیشتر در این باره: دفاع بازیگران و نماینده زرتشتیان از زرتشتی بودن فردوس کاویانی پس از یک پیام «توهین‌آمیز»