مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی، روحانی اهل سنت، در واکنش به اقدام نیروهای امنیتی در بازداشت گسترده نمازگزاران و مردم زاهدان در روز جمعه، «حضور نیروهای نظامی و امنیتی در اطراف مصلی و مسجد جامع مکی زاهدان» را «تحریک‌آمیز» خواند.
وی همچنین تاکید کرد که با گذشت بیش از یک سال هنوز «هیچ قدم مناسبی در راستای التیام دردهای» خانواده‌های کشته‌شدگان «جمعه خونین زاهدان» برداشته نشده است.
سخنان مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی واکنشی است به اقدام نیروهای انتظامی و امنیتی در ایجاد «فضای امنیتی» در محدوده مسجد و مصلای مکی زاهدان و «بازداشت همراه با خشونت شدید شمار زیادی از شهروندان» پس از نماز جمعه اهل سنت و در جریان اعتراض هفتگی مردم این شهر.
مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی که سخنان او روز یکشنبه در سایت رسمی امام جمعه اهل سنت زاهدان منتشر شد، درباره اتفاقات بعد از نماز جمعه ۲۸ مهر ماه در زاهدان، گفت: «مردم زاهدان در سالگرد فاجعۀ جمعه خونین زاهدان تظاهراتی برگزار کردند و حرف خودشان را زدند.»
بیشتر در این باره: نام ۳۳ کودک در میان ۱۱۲ بازداشتی اعتراضات جمعه زاهداناین روحانی بلندپایه اهل سنت افزود: «بیشترین درد و ناراحتی مردم که اعضای خانواده‌های آنها در جمعه خونین زاهدان در روز ۸ مهر ۱۴۰۱ به شهادت رسیدند، این است که متاسفانه هنوز نسبت به این موضوع رسیدگی نشده و هیچ قدم مناسبی در راستای التیام دردهای آنان برداشته نشده است.»
امام جمعه اهل سنت زاهدان افزود که نظرش این بود «مردم بعد از نماز جمعه با سکوت و ذکر پروردگار به منازل‌شان بروند و مردم هم رعایت کرده‌اند، اما حضور گستردۀ نیروها در خیابان‌های اطراف مسجد و مصلا سبب تحریک بیشتر مردم می‌شود.»
مولوی عبدالحمید اساعیل‌زهی اضافه کرد که «جوانان وقتی می‌بینند ماموران با این گستردگی آمده‌اند، احساساتی می‌شوند» اما «اگر این مأموران نباشند هیچ مشکلی پیش نمی‌آید.»
این روحانی بلندپایه اهل سنت در بخشی از سخنانش گفت «دلیل اینکه در جمعه گذشته (۲۸ مهر) حساسیت‌هایی ایجاد شد این بود که اولا ماموران به‌صورت بسیار وسیع و گسترده حضور پیدا کرده بودند» و «ثانیا نمازخانه اهل سنت در پونک تصرف شده بود.»
مولوی عبدالحمید در بخشی از سخنان خود همچنین گفت: «عوامل نفوذی در بین مردم حضور» پیدا می‌کنند و «مشاهده شده است که شعارها را هم معمولا همین عوامل نفوذی می‌دهند و مردم را تحریک می‌کنند»، همین طور که «در سال ۱۳۷۲ که مردم زاهدان به تخریب مسجد اهل سنت شیخ فیض در مشهد اعتراض داشتند، نیز عوامل نفوذی اقدام به شکستن شیشۀ چند مغازه کردند و به دنبال آن نیروها به سمت مردم و مسجد مکی تیراندازی کردند.»
بیشتر در این باره: فضای امنیتی در اطراف مسجد مکی و «بازداشت» عده‌ای از معترضان در زاهدانامامجمعه زاهدان تاکید کرد که «اگر ماموران در محدوده مسجد و مصلای مکی حضور پیدا نکنند و نظم و امنیت را به خودِ مردم بسپارند دغدغه‌های طرفین برطرف شده و خودبه‌خود آرامش برقرار می‌شود».
در همین حال رسانه حقوق بشری حال‌وش روز یکشنبه ۳۰ مهر ماه از احراز «هویت ۱۰۵ تن از دستکم ۵۰۰ بازداشتی روز جمعه» گزارش داد.
در این گزارش همچنین تاکید شده که «دستکم ۳۲ تن از بازداشت‌شدگان احراز هویت شده» از «کودکان زیر هجده سال» هستند که روز جمعه توسط «نیروهای امنیتی و نظامی با خشونت» در زاهدان بازداشت شده‌اند.
در همین زمینه فضل‌الرحمان کوهی، امام‌جمعه روستای پشامگ شهرستان سرباز سیستان و بلوچستان و شماری از همراهانش روز یکشنبه ۳۰ مهر ماه بعد از دیدار با مولوی عبدالحمید اسماهیل‌زهی در زاهدان به دست نیروهای امنیتی بازداشت شد.
این روحانی اهل سنت که بعد از مدت‌ها بازداشت و زندان به تازگی آزاد شده بود، پیش از بازداشت در واکنش به سرکوب روز جمعه معترضان در زاهدان گفته بود که «حمله نیروهای نظامی به مردم نمازگزار زاهدان کمتر از ظلم اسرائیل به مردم فلسطین نیست.»
دادسرای ویژه روحانیت مشهد در اطلاعیه‌ای بازداشت دوباره مولوی کوهی را تایید کرد و افزود که این روحانی اهل سنت پس از آزادی به رافت نظام که شامل حالش شده بود کم توجهی کرده» است و «باز هم بر مواضع هنجارشکن و وحدت‌ستیز خود همنوا و همراستا با جریانات معاند و برانداز» تاکید کرده است.
استان سیستان و بلوچستان از استان‌هایی است که در جریان اعتراضات سراسری سال ۱۴۰۱ شاهد بیشترین اعتراضات بود و بیشترین تعداد کشته‌شدگان را نیز داشته است. در جریان «جمعه خونین زاهدان» در روز ۸ مهر پارسال نزدیک به یکصد تن از مردم و از جمله کودکان به دست نیروهای امنیتی و انتظامی جمهوری اسلامی کشته شدند.