دومین روایت تئاتری نیلوفر بیضایی از اعتراضات «زن زندگی آزادی»

نیلوفر بیضایی نام شناخته‌شده‌ای در تئاتر ایرانی خارج از کشور است. او بیش از سه دهه است که به‌طور مستمر، به‌عنوان نویسنده و کارگردان، نمایش‌هایی را به زبان فارسی در سالن‌های شهرهای گوناگون اروپا به روی صحنه برده است. آثار او معمولاً بازتابی از تحولات سیاسی و اجتماعی معاصر ایران هستند.

خانم بیضایی به‌تازگی نمایش جدیدی با نام «همۀ آن‌هایی که می‌شناسیم» را در شهر فرانکفورت آلمان به روی صحنه برده است. این دومین نمایشی است که او پس از آغاز اعتراضات «زن زندگی آزادی» و مرتبط با این تحول جریان‌ساز اجرا می‌کند.

نمایش «همۀ آن‌هایی که می‌شناسیم» را نویسنده‌ای به نام روشنک مرادی نوشته است که در ایران زندگی می‌کند. این نمایش داستان مادری است که با سه دختر خود در میانه اعتراض‌ها در تهران زندگی‌ می‌کند. در یکی از روزهای تظاهرات او نگران دو دختر خود است که هنوز به خانه نرسیده‌اند.

بهرخ بابایی، ملیحه بابایی، مونا اکرمی و مرمر تاجیک بازیگران نمایش «همۀ آن‌هایی که می‌شناسیم» هستند که قرار است ۱۸ نوامبر بار دیگر در فرانکفورت و ۹ دسامبر در کلن اجرا شود.

نیلوفر بیضایی در گفت‌وگو با مجلۀ هفتگی «صحنۀ» رادیوفردا می‌گوید قصد داشته در نمایش «همۀ آن‌هایی که می‌شناسیم» به تأثیر این اتفاق بر لایه‌های زیرین جامعۀ ایران و نسل‌های مختلف بپردازد.

خانم بیضایی که سال گذشته هم نمایشِ «از سنگ‌های بی‌نشان تا مهسا دختر ایران» را مرتبط با همین اعتراض‌ها اجرا کرده بود، می‌گوید در آن نمایش روایت شکل بیرونی اتفاقات و تأثیر آن بر جامعه و ارتباطش با تحولات تاریخی پیشین مدنظرش بود و حالا در نمایش جدید به بخش‌های داخلی جامعه نگاه کرده است.

او می‌گوید با مشاهدۀ ارتباط مادر با سه دخترش که در سنین مختلف و با روحیات گوناگون هستند، ضمن مواجهۀ دوباره با شهامت کم‌نظیر این جنبش به تناقض‌های آن هم می‌پردازیم.

به‌گفتۀ خانم بیضایی، مادر در این نمایش، به‌دلیل تجربه‌های تلخ خود ناشی از رشد در خانواده‌ای پدرسالار، با خواسته‌های دخترانش در راستای تغییر همدلی دارد، اما وقتی این تغییر نیاز به هزینه دادن پیدا می‌کند، در برابر حضور اجتماعی آن‌ها مقاومت می‌کند. او این موضوع را تناقض‌های درون جنبش اعتراضی اخیر می‌داند که فعالانش حامی تغییر هستند اما هرکدام فقط تا حدی آمادگی برای تغییر دارند.

گفت‌وگو با نیلوفر بیضایی درباره نمایش «همه آنهایی که می‌شناسیم»

نیلوفر بیضایی موافقت نویسندۀ ساکنِ ایران این نمایش برای اعلام نامش را جلوه‌ای از شهامت جنبش اخیر می‌داند و می‌گوید برایش مهم بود این شهامت و حضور افراد با هویت خودشان ثبت شود. او این اتفاق را نشانه‌ای از تداوم جنبش «زن زندگی آزادی» می‌داند.

خانم بیضایی در پاسخ به سؤالی دربارۀ تأثیر خارج شدن برخی هنرمندان از ایران پس از اعتراضات سراسری اخیر بر نمایش ایرانی خارج از کشور، این اتفاق را به‌دلیل نگاه تازه‌ای که این افراد می‌توانند با خود داشته باشند «مفید» می‌داند و می‌گوید می‌تواند به پربارتر شدن و نزدیک‌تر شدن نمایش ایرانی خارج از کشور به فضای دورافتاده از آن کمک کند.