به‌رغم تلاش قانون‌گذاران آمریکایی برای اعمال تحریم‌های سخت‌گیرانه‌تر نفتی علیه جمهوری اسلامی، خبرگزاری رویترز روز جمعه، ۱۹ آبان، از ثبت رکورد جدید در صادرات نفت ایران به چین خبر داد.
قانون‌گذاران آمریکایی هفته گذشته با اکثریت آرا به تحریم بنادر و پالایشگاه‌های دریافت‌کننده نفت ایران رای دادند.
طبق آمارهای شرکت اطلاعات کالا، کپلر، که نفتکش‌ها را نیز ردیابی می‌کند، ایران در ده ماه سال جاری میلادی روزانه یک میلیون و ۲۰ هزار بشکه نفت راهی چین کرده است.
بر اساس این آمار که نسخه‌ای از آن به دست رادیوفردا رسیده، صادرات نفت ایران به چین طی دوره یاد شده نسبت به دوره مشابه در سال گذشته ۴۰ درصد رشد را نشان می‌دهد.
خبرگزاری رویترز نیز با اشاره به آمارهای شرکت وُرتکسا گزارش داده است که در ده ماه آغازین سال ۲۰۲۳ صادرات روزانه نفت ایران به چین حدود یک میلیون و ۵۰ هزار بشکه بوده که حتی ۶۰ درصد بیشتر از دوران پیش از تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران در سال ۲۰۱۷ است.
چین ماه گذشته یک میلیون و ۴۵۰ هزار بشکه نفت از ایران دریافت کرده، اما بنا بر گزارش رویترز همه این محموله‌ها تحت نام نفت مالزی و برخی کشورهای خاورمیانه راهی چین شده است.
آمارهای گمرکی چین نیز نشان می‌دهد که غیر از ماه‌های دسامبر ۲۰۲۱ و ژانویه ۲۰۲۲ هیچ محموله‌ای از ایران طی سه سال گذشته دریافت نکرده است.
با این حال، صادرات روزانه نفت مالزی به چین به‌رغم افت صد هزار بشکه‌ای تولید نفت مالزی طی سه سال گذشته، با جهشی یک میلیون بشکه‌ای به ۱.۴ میلیون بشکه در روز اوج گرفته است.
بیشتر در این باره: بلومبرگ از «ترتیبات غیر رسمی نفتی» بین ایران و آمریکا خبر دادرویترز با استناد به گزارش‌های شرکت کپلر و ورتکسا می‌نویسد که عملیات انتقال نفت ایران به نفتکش‌های دیگر عمدتا در آب‌های مالزی، عمان و امارات انجام می‌شود و این محموله‌ها نهایتا تحویل پالایشگاه‌های کوچک در چین می‌شود.
دو شرکت عمده پالایش نفت چین، «سینوپک» و «پترو چاینا» پیشتر به خاطر تحریم‌های آمریکا خرید نفت ایران را متوقف کرده‌اند و هم‌اکنون حدود ۴۰ پالایشگاه کوچک و مستقل چینی خریدار نفت ایران هستند و پول نفت ایران را نیز عمدتا با یوان چین پرداخت می‌کنند.
رویترز می‌نویسد پالایشگاه‌های کوچک چینی نفت ایران را ۱۳ دلار زیر قیمت نفت شاخص برنت خریداری می‌کنند، در حالی که نفت عمان با مشخصات شبیه به نفت ایران تنها پنج دلار زیر قیمت برنت تحویل پالایشگاه‌های چینی می‌شود.
ایران با توسل به دلال‌های نفتی منطقه و مالزی، همچنین خاموش کردن سیگنال نفتکش‌ها، انتقال مخفیانه محموله‌ها به نفتکش‌های دیگر در دل اقیانوس و روش‌های دیگر، صادرات نفت به چین را افزایش داده؛ اما طرح جدید قانون‌گذاران آمریکا اکنون بنادر و پالایشگاه‌های دریافت‌کننده نفت ایران را هدف قرار داده و میدان را برای دور زدن تحریم‌ها تنگ کرده است.
از سال ۲۰۲۱، واشینگتن بیش از ۱۸۰ فرد و نهاد مرتبط با بخش‌های نفت و پتروشیمی ایران یا مرتبط با جابه‌جایی و پول‌شویی درآمدهای غیرقانونی صادرات نفت جمهوری اسلامی را تحریم کرده است.
آمریکا همچنین بیش از ۴۰ نفتکش حامل نفت ایران را تحریم کرده است.