با انتشار بخش اول لایحه بودجه ۱۴۰۳، رسانهها و روزنامهنگاران در شبکههای اجتماعی به افزایش شدید دریافت مالیات از مردم توجه کردهاند که قرار است درآمد حاصل از آن «دو برابر» درآمدهای نفتی دولت باشد.
درآمدهای مالیاتی که ۱۱۲۲ هزار میلیارد اعلام شده، دو برابر درآمد ناشی از فروش نفت و گاز است و دولت و رسانههای حامیاش از آن با عنوان «درآمدهای پایدار» یاد میکنند.
مالیات کارمندان دولت نیز به شکل پلکانی افزایش یافته و میزان مالیات برای افراد با درآمد ماهیانه ۱۰ تا ۱۶ میلیون تومان ۱۰ درصد، افراد با درآمد ماهیانه ۱۶.۸ تا ۱۷.۶ میلیون تومان ۱۵ درصد، افراد با درآمد ماهیانه بین ۲۷.۶ تا ۴۰.۸ میلیون تومان ۲۰ درصد تعیین شده و افرادی که بیش از ۴۸ میلیون تومان حقوق ماهیانه میگیرند، باید ۳۰ درصد مالیات بدهند.
همچنین صاحبان زمینهای مسکونی، اداری و تجاری که ارزش آنها بیش از ۲۵ میلیارد تومان باشد، باید ۰.۲ درصد مالیات بدهند.
بیشتر در این باره: درآمد دولت ایران از مالیات در یک سال «۵۴ درصد» افزایش داشتاز سوی دیگر، دولت وزارت راه و شهرسازی را مکلف کرده از «کلیه وسایل نقلیه» که در بزرگراهها تردد میکنند، بهازای هر کیلومتر حرکت و بر اساس نوع خودرو عوارض دریافت کند و به حساب سازمان راهداری و حملونقل جادهای نزد خزانهداری کل کشور واریز کند.
بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۳، برای خوردوهای بالای ۳ میلیارد تومان مالیات یک درصدی در نظر گرفته شده و مالکان این خودروها نسبت به مازاد این مبلغ (سه میلیارد تومان) باید یک درصد مالیات پرداخت کنند.
بر اساس این لایحه، نقل و انتقال خودروهایی که بدهی مالیاتی دارند در دفاتر ثبت اسناد رسمی ممنوع است و مهلت پرداخت این مالیات «حداکثر» تا پایان بهمن ماه سال ۱۴۰۳ اعلام شده است.
به گفته وزیر اقتصاد ایران، در بودجه سال آینده روزانه صادرات یک میلیون و ۳۵۰ هزار بشکه نفت خام و میعانات «با قیمت ۶۵ یورو برای هر بشکه» در نظر گرفته شده است که ۲۲.۸ کل درآمدها را تشکیل میدهد و نسبت به سال جاری بیش از ۶ درصد کاهش یافته است.
تغییر دلار به عنوان ملاک قیمت نفت به یورو نیز مورد توجه کارشناسان قرار گرفته و در جدول همراه لایحه بودجه «نرخ تسعیر» ارز ناشی از فروش نفت و گاز ۳۱ هزار تومان اعلام شده که به معنای بهای یورو در برابر ریال از نظر دولت است.
کاهش رشد سالانه حقوق کارمندان دولت
احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد، در توضیح بخشی از بودجه سال آینده روز ۳۰ آبان اعلام کرد که حقوق کارمندان دولت نسبت به امسال ۱۸ درصد افزایش پیدا میکند و میزان افزایش حقوق بازنشستگان ۲۰ درصد است.
افزایش حقوق سالانه کارکنان دولت برای سال جاری ۲۰ درصد بود که رشد آن برای سال آینده دو درصد کاهش نشان میدهد. این در حالی است که طبق آمارهای دولتی، نرخ رشد تورم بالای ۴۰ درصد است و چشماندازی برای کاهش آن در سال آینده دیده نمیشود.
حسین راغفر، اقتصاددان، در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا و در واکنش به ارقام مطرح شده در بودجه ۱۴۰۳ هشدار داده است که اگر فشار مالیاتی بر عرضهکننده تحمیل شود، باعث افزایش قیمت کالا و خدمات خواهد شد و مردم این افزایش قیمت را میپردازند.
او گفته است چون افزایش دستمزد کمتر از نرح تورم است، بالا بردن درآمدهای مالیاتی دولت در این شرایط اقتصادی موجب بدتر شدن وضعیت معیشت مردم خواهد شد.
پول و نفت برای نهادهای نظامی
از سوی دیگر دولت برای «تقویت بنیه دفاعی» ۱۳۴ هزار میلیارد تومان پیشبینی کرده است.
خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، نوشته است اگر این مبلغ به نهادهای نظامی تخصیص نیابد، شرکت ملی نفت موظف شده مابهالتفاوت ماهانه آن را در قالب «نفت خام یا میعانات گازی به اشخاص حقوقی معرفی شده از سوی ستاد کل نیروهای مسلح» اختصاص دهد.
هرچند برخی هزینههای نظامی سپاه پاسداران یا ارتش جمهوری اسلامی هر سال در بودجۀ عمومی دولت منتشر میشود، اما این هزینهها فقط بخش تأسیسات زیربنایی را در بر میگیرد.
بیشتر در این باره: بودجۀ سایه؛ پول فروش نفت ایران کجا و چگونه هزینه میشود؟مرداد ماه امسال منابع مطلع به رادیوفردا خبر داده بودند بودجهای تحت عنوان «بودجۀ سایه» وجود دارد و بخش بزرگی از درآمد نفت به جای آنکه وارد بودجۀ عمومی یا صندوق توسعۀ ملی شود، مستقیماً برای سه بخش شامل «هزینۀ ساخت تجهیزات نظامی، تأسیسات هستهای و هزینههای دفتر رهبر جمهوری اسلامی ایران» هزینه میشود.
بخشهای دیگر لایحه بودجه ۱۴۰۳ ایران هنوز منتشر نشده است و جزئیات سایر درآمدها و هزینههای دولت در روزهای آینده مشخص خواهد شد.