فیلم سینمایی «فرانسه‌ای که مال من است» (فرانسهٔ من، مال من)* که داستان مهاجرت یک جوان افغان و سکونت او را در پاریس روایت می‌کند، با ترانه‌ای از «یاس»، خوانندهٔ سرشناس رپ ایرانی، از ۲۹ آذرماه در سینماهای فرانسه روی پرده می‌رود.
داستان این فیلم که بنوا کوهن، کارگردان فرانسوی، آن را ساخته است، برگرفته از ماجراهایی است که پیشتر میان مادر این کارگردان و یک مهاجر افغان به نام محمد عوض رخ داده بود.
در ابتدای فیلم بانویی حدوداً ۶۰ ساله و مرفه با نام «فرانس» که به‌تنهایی در آپارتمانش در شرق پاریس زندگی می‌کند، از طریق رادیو با فعالیت‌های انجمنی که برای اسکان پناهجویان بی‌خانمان تلاش می‌کند، آشنا می‌شود.
فرانس در پی آگاهی از مشکلات پناهجویان پیشقدم می‌شود که «رضا» (همان محمد کتاب)، یک جوان ۲۰ ساله افغان، را در خانهٔ خود اسکان بدهد. در پی سکونت رضا نزد فرانس، این دو شخصیت که هیچ وجه مشترکی ندارند، ناگزیرند بیاموزند که چگونه در کنار هم زندگی کنند.
قصهٔ فیلم در همین مسیر با مقولاتی از جمله «میزبانی، عشق و دیگری بودن» تنیده می‌شود و پیش می‌رود.
در دنیای واقعی بیرون از فیلم، بنوآ کوهن با هماهنگی مادرش سال‌ها پیش طی چند روز متوالی با محمد عوض، که زادهٔ یک خانوادهٔ افغان مهاجر در اصفهان بود و خودش را به پاریس رسانده بود، گفت‌وگو می‌کند تا آن‌چه را که میان این دو سپری شده است، دریابد و نهایتاً در سال ۲۰۱۸، بر پایهٔ روایت محمد، کتابی را با نام «محمد، مادرم و من» می‌نویسد و منتشر می‌کند و سپس فیلمنامه‌ای هم براساس آن می‌نویسد.
همه‌گیری کرونا یافتن سرمایه برای تولید فیلم را دشوار می‌کند، اما این پروژه سرانجام وارد مرحلهٔ پیش‌تولید می‌شود و نقش فرانس در فیلم هم به فانی اردان، بازیگر پرآوازهٔ فرانسوی، سپرده می‌شود.
برای یافتن بازیگر شخصیت رضا، مشخصات حدوداً ۴۰۰ جوان هزاره‌تبار اهل افغانستان که ساکن فرانسه بودند، بررسی می‌شود و از میان همهٔ آن‌ها ۲۰ نفر به مرحلهٔ آزمون بازیگری می‌رسند و سرانجام نوید الهام، جوانی حدوداً ۲۰ ساله، برای ایفای نقش رضا انتخاب می‌شود.
نوید الهام
خود نوید الهام حدود هفت سال پیش در ۱۴ سالگی از افغانستان گریخته و به اتریش رفته بود. او از سه سال پیش وارد فرانسه می‌شود شد و به‌صورت پاره‌وقت در یک شیرینی‌فروشی مشغول کار می‌شود.
نوید الهام در گفت‌وگو با رادیوفردا می‌گوید که هرگز تصور نمی‌کرد یک روز بتواند در کنار بازیگران برجستهٔ فرانسوی و در یک فیلم بزرگ ایفای نقش کند.
او بخشی از قصهٔ فیلم را چنین روایت می‌کند: داستان یک مهاجر افغان است که در پی ورود به خاک فرانسه دچار برخی مشکلات می‌شود. او به دنبال یک سرپناه است و آرزوهایی بلند را در سر دارد.
به‌گفتهٔ بازیگر نقش نخست مرد در فیلم «فرانسه‌ای که مال من است»، این فیلم بسیار مثبت‌گرا است و نشان می‌دهد که در جامعهٔ فرانسه افرادی وجود دارند که «دست مهاجران را می‌گیرند» و به آن‌ها کمک می‌کنند. نوید الهام اضافه می‌کند که این فیلم همچنین نشان می‌دهد هر مهاجری آرزوهایی بلند دارد و می‌تواند برای جامعهٔ «فرانسه» مؤثر واقع شود؛ موضوعی که عنوان خاص فیلم در زبان فرانسه هم به‌نوعی بر آن تأکید دارد.
نکتهٔ قابل‌توجه دیگر در فیلم «فرانسه‌ای که مال من است»، استفادهٔ کارگردان از ترانهٔ «مسافر» یاس است.
یاسر بختیاری، با نام هنری یاس، از نخستین خوانندگان رپ در موسیقی ایران است که از سال ۱۳۸۰ به‌عنوان یک رپر به‌چهره‌ای سرشناس تبدیل شده. از او همچنین به‌عنوان رپری یاد می‌شود که موفق شد اوائل دهه ۹۰ خورشیدی برای نخستین بار برای برخی ترانه‌هایش از وزارت ارشاد دولت جمهوری اسلامی «مجوز انتشار» هم بگیرد.
نوید الهام، بازیگر نقش رضا در فیلم «فرانسه‌ای که مال من است»، می‌گوید که با یاس و آثارش از پیش آشنایی داشته است. او در مورد انتخاب ترانهٔ «مسافر» برای این به رادیوفردا می‌گوید که فکر می‌کند این انتخاب توسط محمد عوض صورت گرفته، چون خود محمد نیز یک خوانندهٔ رپ بوده است.
نوید الهام که تصویرش از چهارشنبهٔ این هفته بر ورودی و پردهٔ بسیاری از سینماهای فرانسه چخش خواهد شد، همچنین به رادیوفردا می‌گوید که بازی در این فیلم یک «تجربهٔ عالی» برای او بود و می‌خواهد همین راه را ادامه دهد. او اکنون در حال تحصیل در یک مدرسه عالی تئاتر است.
این جوان افغان، به‌سان شخصیت رضا در فیلم، آرزوهایش را کیلومترها دورتر از افغانستانی که تحت تسلط طالبان است، در کشور فرانسه می‌جوید.
این در حالی است که بخش قابل‌توجهی از سیاستمداران و قانونگذاران فرانسوی این روزها به‌سان بسیاری دیگر از کشورهای اروپایی تلاش می‌کنند، در مورد مسئلهٔ مهاجرت، سیاست‌هایی سخت‌گیرانه‌تر در این کشور برقرار شود.
بنوآ کوهن، کارگردان این فیلم، در سال ۲۰۱۸ پس از استقبال رسانه‌های فرانسوی از کتاب او گفته بود: «مشکلی که ما امروز داریم، این است که خارجی‌ها در رسانه‌ها به‌عنوان یک خطر معرفی می‌شوند نه به عنوان یک ثروت بالقوه... رسانه‌ها به‌ویژه در زمینهٔ پناهجویان بیشتر جنبهٔ منفی آن را منعکس می کنند و به ترس دامن می‌زنند و من فکر می کنم که این مشکل واقعی است.»
Your browser doesn’t support HTML5
اکران فیلم «فرانسه‌ای که مال من است» با بازی یک مهاجر افغان و صدای یاس، رپر ایرانی