در ادامه واکنش ایران به پافشاری روسیه بر همراهی با امارات در موضوع جزایر سه‌گانه خلیج فارس، مشاور امور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی روز پنج‌شنبه، ۳۰ آذر، بعضی مواضع وزارت خارجه روسیه در این زمینه را «باعث تأسف» و لطمه به «اعتبار» مسکو خواند.
کمتر از شش ماه پس از حمایت روسیه از «تلاش‌های امارات» برای حاکمیت بر جزایر سه‌گانه خلیج فارس که به احضار سفیر این کشور در تهران هم انجامید، وزیر خارجه روسیه در هفته جاری بار دیگر با همتایان عرب خود همراه و خواستار ارجاع پرونده این جزایر به محاکم بین‌المللی شد و از ایران خواست تا به مذاکره بر سر این جزایر تن دهد.
روسیه در تیرماه سال جاری در ششمین نشست وزیران خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در بیانیه مشترکی تأکید کرد: «وزیران بر حمایت خود از همه تلاش‌های صلح‌آمیز از جمله ابتکار امارات متحده عربی و تلاش‌هایش برای دستیابی به راه‌حلی مسالمت‌آمیز برای موضوع جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق مذاکره دوجانبه تأکید کردند.»
ایران و امارات متحده عربی دهه‌هاست که دارای اختلافات ارضی هستند و امارات همواره ادعاهایی را بر سر جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی در آب‌های خلیج فارس مطرح می‌کند.
بیشتر در این باره: احضار سفیر روسیه در تهران در پی حمایت مسکو از طرح مسئله جزایر سه‌گانه در دیوان بینالمللیدر واکنش به این موضع‌گیری، تهران که به‌ویژه از زمان آغاز تهاجم روسیه به خاک اوکراین با مسکو روابطی نزدیک‌تری پیدا کرده، سفیر روسیه را احضار و «مراتب اعتراض» خود را به او ابلاغ کرد.
با این حال سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، دو روز پیش در مجمع همکاری روسیه و کشورهای عربی بار دیگر در بیانیه‌ای جدید همین موضع‌گیری را تکرار کرد.
به گزارش خبرگزاری فارس، سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی روز پنج‌شنبه، ۳۰ آذر، آن بخش از بیانیه مشترک روس‌ها و اعراب را که به جزایر سه‌گانه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک مربوط می‌شود «بی‌اساس و مردود خواند و آن را محکوم کرد».
در همین روز علی‌اکبر ولایتی، مشاور علی خامنه‌ای در امور بین‌الملل، هم هشدار داد که «کشورهای درگیر در منازعات سیاسی، دقت بیشتری در موضع‌گیری‌های خود نسبت به جمهوری اسلامی ایران داشته باشند».
تفسیر ولایتی از رفتار روسیه در این موضوع چنین است: «برخی فشارهای سیاسی بر روسیه در شرایط پیچیده فعلی موجب می‌شود که برای به دست آوردن امتیازی کم‌ارزش و دست‌نایافتنی نیز به اعتبار خود لطمه وارد کند.»
به نظر می‌رسد اشاره مشاور خامنه‌ای به درگیری روسیه در اوکراین باشد که کشورهای غربی را در جبهه مقابل مسکو قرار داد و به تنظیم سخت‌گیرانه‌ترین رژیم تحریمی دنیا انجامید که دست روسیه را از بسیاری از امتیازات اقتصادی در جهان کوتاه کرد.
علی‌اکبر ولایتی در ادامه واکنش خود گفته است: «جمهوری اسلامی ایران به عنوان صاحب اصلی جزایر سه‌گانه با دقت تحرکات بدخواهان منافع ملی و منطقه‌ای را رصد نموده و پاسخ لازم را خواهد داد.»
بیشتر در این باره: هشدار فرمانده نیروی دریایی سپاه در زمینه جزایر سه‌گانه همزمان با برگزاری رزمایشتهران پیش از این هم در موضوع جزایر سه‌گانه هم روسیه و هم اعراب را تهدید لفظی کرده است، اما در پی بیانیه تیرماه سال جاری، هم فروش پهپاد به روسیه ادامه یافت، هم تلاش دولت رئیسی برای تقویت روابط با کشورهای عربی.
در حالی که دو هفته هم از سفر دوباره ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور، به مسکو برای دیدار با ولادیمیر پوتین نمی‌گذرد، در خبرها اثری از تذکر او به همتای روسش درباره جزیره سه‌گانه نیامده بود.
در تاریخ نهم آذر ۱۳۵۰، نیروی دریایی شاهنشاهی ایران طی یک عملیات آبی-خاکی موفق شد تا حاکمیت ایران را بر سه جزیره تنگه هرمز یعنی تنب کوچک، تنب بزرگ و ابوموسی پس از هشت دهه اشغال توسط انگلستان بازگرداند.
این عملیات تنها یک روز پیش از خروج نیروی دریایی بریتانیا از خلیج فارس و تنها دو روز پیش از استقلال امارات متحده عربی با توافق کامل با بریتانیا انجام شد.
از آن زمان تا به امروز امارات متحده عربی حاکمیت ایران بر این سه جزیره را غیرقانونی قلمداد کرده، اما به عملیات نظامی برای تصرف این جزایر متوسل نشده است.