آمارهای جدید اداره تنظیم بازار انرژی ترکیه نشان میدهد جمهوری اسلامی در نیمه زمستان و اوج کسری گاز، صادرات آن به ترکیه را سه برابر کرده بود.
بر اساس این گزارش که روز جمعه ۱۰ فروردین در سایت این نهاد وابسته به وزارت انرژی ترکیه منتشر شده، ایران در ژانویه امسال (۱۱ دی تا ۱۱ بهمن) بیش از ۸۷۱ میلیون متر مکعب گاز تحویل ترکیه داده که ۲۰۲ درصد بیشتر از ماه مشابه پارسال است.
دقیقاً مشخص نیست در حالی که ایران در برخی ماههای تابستان و پاییز صادرات گاز به ترکیه را متوقف کرده بود، چرا در پیک مصرف زمستانی گاز و کسری گسترده آن، صادرات به ترکیه را به شدت افزایش داده است.
ایران در مجموع طی سال گذشته میلادی ۵.۲ میلیارد متر مکعب گاز تحویل ترکیه داده که ۴۶ درصد کمتر از سال ۲۰۲۲ است.
روسیه، ایالات متحده آمریکا و جمهوری آذربایجان در ماه ژانویه امسال بزرگترین صادرکنندگان گاز به ترکیه بودند و ایران با سهمی ۱۳ درصدی در مقام چهارم قرار دارد.
بیشتر در این باره: عراق میگوید قرارداد ۵ ساله واردات گاز از ایران امضا شده استقرارداد ۲۵ ساله صادرات گاز ایران به ترکیه در سال ۲۰۲۶ به اتمام میرسد و مقامات ایران بارها بر تمایل جمهوری اسلامی برای تمدید این قرارداد تأکید کردهاند.
این در حالی است که گزارشهای صندوق توسعه ملی و مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد پارسال کشور به طور متوسط با ناترازی روزانه ۱۱۰ میلیون متر مکعب گاز مواجه بود و تا یک دهه آینده دولت از تامین دو سوم تقاضای داخلی گاز ناتوان خواهد بود.
کسری زمستانی گاز ایران حتی به بالای ۳۰۰ میلیون متر مکعب در روز میرسد که معادل کل مصرف گاز ترکیه در همین فصل است.
اخیراً ایران قرارداد صادرات گاز به عراق را تمدید کرد که بر اساس آن برای پنج سال آِینده روزانه ۵۰ میلیون متر مکعب گاز به عراق تحویل خواهد داد و به جای آن محصولات نفتی، از جمله مازوت، گازوئیل و بنزین تحویل خواهد گرفت.
این در حالی است که در بودجه سال جاری دولت ابراهیم رئیسی مجموعاً صادرات روزانه ۳۰ میلیون متر مکعب گاز به ترکیه و عراق در نظر گرفته شده که ۴۰ درصد کمتر از رقم صادرات گاز در بودجه پارسال است.
ناتوانی ایران در عمل به تعهدات صادرات گاز به عراق و ترکیه طی زمستان سالهای گذشته باعث شده هر دو کشور با ترکمنستان برای واردات گاز تفاهمنامه امضا کنند که بر اساس آن گاز ترکمنستان از طریق ایران به این کشورها سوآپ شود.
ایران در سالهای گذشته بهطور معمول روزانه ۵۰ میلیون متر مکعب صادرات گاز به ترکیه و عراق داشت، اما هنوز مقامات این کشور آمارهای صادرات گاز برای سال ۱۴۰۲ را منتشر نکردهاند.
ایران همچنین پاکستان را تحت فشار قرار داده که قرارداد واردات روزانه ۲۰ میلیون متر مکعب گاز از جمهوری اسلامی را اجرایی کند.