انتخابات شهرداریها در ترکیه با شکست کمسابقۀ نمایندگان حزب اسلامگرای عدالت و توسعه و پیروزی قابل توجه حزب مخالف جمهوریخواه خلق همراه بود. در این میان احزاب کردی هم توانستند در مناطق شرقی ترکیه با شکست نامزدهای حزب اسلامگرای عدالت و توسعه در ۱۰ مورد به پیروزی برسند.
پس از پیروزیهای نامزدهای احزاب کردی، طرفدارانشان شبانه به خیابانها آمدند و ضمن جشن و پایکوبی، به زبان کردی شعار «زن زندگی آزادی» سر دادند.
از آن جمله خانم گلستان سونوک، نامزد حزب کردی «برابری و دموکراسی خلقها»، توانست در انتخابات شهر باتمان با کسب ۶۴.۵۲ درصد آرا به پیروزی دست یابد. این خانم جوان با کسب ۱۲۲ هزار رأی توانست دیگر رقبای خود را شکست دهد. رقیب اصلی او در این انتخابات سرکان رامانلی، نمایندۀ دیگر حزب کردی به نام «مطالبه آزاد» بود.
پس از پیروزی او، طرفدارانش در این شهر برای جشن گرفتن به خیابانها آمدند. از نکات قابل توجه در جشن پیروزی سر دادن شعارهایی چون «ژن ژیان ئازادی» بود که در تصاویر منتشرشده از خیابانهای شهر باتمان بسیار شنیده میشود.
خانم سونوک پس از اعلام نتایج در گفتگویی ضمن تشکر از کسانی که به او رأی دادهاند، گفت: «این برای من افتخار بزرگی است که چنین میزان قابل توجهی از حمایتها را از زنان و جوانان دریافت کنم.»
بر اساس نتایج منتشرشده، نمایندگان حزب کردی « برابری و دموکراسی خلقها» یا همان DEM در استانهای دیگری چون دیاربکر، ماردین، سیرت، حکاری و وان هم توانستند با پیروزی بر رقبای خود، کرسی شهرداری را از آن خود نمایند.
در شهر وان عبدالله زیدان، دیگر نامزد کرد، توانست در رقابت با عبدالاحد ارواس، سیاستمدار حزب عدالت و توسعه، با کسب بیش از ۵۵ درصد آرا کرسی شهرداری این شهر را به خود اختصاص دهد. در تصاویر منتشرشده از این شهر هم گروهی از زنان گرد هم آمدهاند و شعار «ژن ژیان ئازادی» سر میدهند.
با این حال روز چهارشنبه ۱۴ فروردین خبر رسید که مقامات ترکیه بهرغم پیروزی عبدالله زیدان، حکم پست شهرداری این شهر را به نمایندۀ حزب حاکم «عدالت و توسعه» دادهاند؛ موضوعی که منجر به شکلگیری اعتراضات خیابانی شده و فعلاً سرنوشت ماجرا را در ابهام قرار داده است.
بیشتر در این باره: اعتراض در وانِ ترکیه در پی کنار گذاشته شدن نامزد برنده حزب طرفدار کردهادر دیاربکر، دیگر منطقۀ کردنشین، هم خانم آیشه سرا بوچاک موفق شد با آرای قاطع ۶۴ درصدی، نامزد اسلامگرای حزب عدالت و توسعه را شکست دهد.
در این شهر کردنشین هم مردم با شعار «ژن ژیان ئازادی» شکست سیاستمدار اسلامگرا و پیروزی زن جوان کرد را جشن گرفتند.
همچنین کاربران در شبکۀ اجتماعی ایکس در ویدئوهایی که از این جشنها منتشر کردند، از هشتگ «ژن ژیان ئازادی» به حروف انگلیسی استفاده کردهاند.
بر اساس آخرین نتایج اعلامشدۀ انتخابات، تاکنون نمایندگان حزب کردی «برابری و دموکراسی خلقها» توانستهاند در مجموع در ۱۰ شهرداری (با احتساب وان) به پیروزی دست یابند و پس از «حزب جمهوریخواه خلق» و «عدالت و توسعه» در جایگاه سوم قرار بگیرند.
البته مطابق معمول تعدادی از سیاستمداران کرد، با خطر کنار گذاشتن از انتخابات و باطل شدن نتیجۀ آرا روبهرو هستند چرا که مقامهای دولتی در آنکارا در طی سالیان اخیر، تعدادی از این افراد را حتی پس از پیروزی در انتخابات از حضور در سمت مربوط بازداشتهاند و آنها را با ادعاهایی چون ارتباط با شورشیان کرد، از پذیرش مقام دولتی محروم کردهاند.
شعار «زن زندگی آزادی» که در جریان اعتراضات سراسری ایران در سال ۱۴۰۱ سر داده و جهانی هم شد، ریشۀ کردی دارد و به گفتمان فمنیستی در قرن نوزدهم میلادی باز میگردد.
این شعار بهصورت مشخص در شعر شاعر سرشناس کرد، ماموستا هیمن، مورد توجه قرار گرفته است، که نوشته است «تاکوو ژن ئازاد نەبێ سەرچاوەکەی ژین لیخنە». این بند به عبارت «تا زن آزاد نشود، سرچشمۀ زندگی مرداب است» ترجمه میشود.
در مراسم تدفین مهسا امینی در شهریور ۱۴۰۱ در گورستان آیچی شهر سقز گروهی از مردم این شعار را به زبانهای کردی و فارسی سر دادند و پس آن تا ماهها فریاد «زن زندگی آزادی» کل ایران را در نوردید و حتی به روی جلد مجله فرانسوی لیبراسیون هم رسید که برای پوشش اعتراضات ایران، این شعار را در شمارۀ ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۲ خود منتشر کرد.
براساس آمار رسمی اعلامشده توسط خبرگزاری آناتولی ترکیه، میزان مشارکت در این انتخابات ۷۶ درصد بوده که در قیاس با ۸۷ درصدی که در انتخابات ریاستجمهوری سال گذشته ترکیه پای صندوقهای رأی رفتند، کاهش میزان مشارکت مشاهده شده است.
بیشتر در این باره: لرزش اقتدار اردوغان؛ آیا ترکیه در آستانهٔ تغییر در حاکمیت است؟