عثمان اسماعیلی، فعال کارگری ۶۴ساله، «در آستانهٔ آسیب نخاعی» در زندان

عکس آرشیوی از عثمان اسماعیلی در مقابل دادگاه سقز

منابع رادیوفردا می‌گویند وضعیت جسمانی عثمان اسماعیلی، فعال کارگری زندانی که از اواخر بهمن پارسال تحت عنوان رسیدگی پزشکی از زندان سقز به زندان مرکزی سنندج منتقل شده، هشدارآمیز است. کمیتهٔ دفاع از این زندانی ۶۴ساله نیز اسنادی در اختیار رادیوفردا قرار داده که نشان می‌دهد او در دوران تبعید در مواردی در بازه‌های بیش از دو سال از مرخصی محروم بوده است.

«اتحادیه آزاد کارگران»، روز بیستم فروردین ماه با انتشار خبری در مورد وضعیت جسمانی عثمان اسماعیلی در زندان هشدار داد. طی روزهای گذشته منابع خبری دیگری نیز نسبت به شرایط سلامت این فعال کارگری ابراز نگرانی کرده بودند. یک منبع نزدیک به خانوادهٔ عثمان اسماعیلی به رادیوفردا می‌گوید: «حال روحی او خوب است، اما از نظر جسمانی شرایط مساعدی ندارد؛ در وضعیتی است که نمی‌تواند در زندان بماند».

عثمان اسماعیلی علاوه بر بیماری قلبی، به بیماری آسم نیز مبتلا است. او در دوران گذراندن محکومیت ۱۶ ماههٔ خود در زندان سقز، با درد شدید پا و کمر رو‌به‌رو شده است. پزشکی قانونی کردستان در بهمن ماه سال گذشته در پاسخ به نامهٔ پیگیری درمان، وضعیت او را وخیم گزارش کرده بود. براساس گزارش پزشکی قانونی، عثمان اسماعیلی می‌بایست برای خدمات درمانی از جمله یک جراحی فوراً به مراکز درمانی منتقل می‌شد.

۲۳ بهمن ماه سال گذشته، این فعال کارگری به‌دلیل آن‌چه رسیدگی پزشکی عنوان شد، از زندان سقز به زندان مرکزی سنندج منتقل شد.

یک منبع نزدیک به خانوادهٔ اسماعیلی در این باره به رادیوفردا می‌گوید «در سنندج آزمایشات و تصویربرداری مختلف انجام شد که هزینه‌های سنگین آن نیز همه بر عهدهٔ خانواده بود»، با این حال، به‌گفتهٔ کمیتهٔ دفاع از عثمان اسماعیلی، مقامات زندان از ارائه نتیجهٔ آخرین تصویربرداری «آم‌آرآی» او به پزشک جراح مغز و اعصاب خودداری می‌کنند.

با پیگیری خانوادهٔ این زندانی و‌ ارائهٔ نتایج به پزشک متخصص، گزارش شده که «مشکل در چهار مهرهٔ ستون فقرات منجر به تنگی شدید در کانال نخاع شده و در صورت عدم رسیدگی فوری، ممکن است با مشکلات حرکتی جدی روبه‌رو شود».

بیشتر در این باره: زندانیانی که قیمت آزادی‌شان، جان‌شان بود

یدالله صمدی، سخنگوی کمیته دفاع از عثمان اسماعیلی، در این باره به رادیوفردا می‌گوید که «عدم رسیدگی پزشکی به وضعیت عثمان اسماعیلی مصداق پروژهٔ مرگ تدریجی او است و جمهوری اسلامی در گذشته نیز ثابت کرده که از کشتن زندانیان سیاسی ابایی ندارد».

پیشینهٔ عثمان اسماعیلی و بازداشت‌های مکرر پس از ۲۵ سال تبعید

عثمان اسماعیلی زمانی که ۲۶ سال سن داشت، به کرمان تبعید شد. دادگاه انقلاب کردستان این فعال کارگری را بدون ابلاغ حکم رسمی، به‌اتهام هواداری از احزاب کُرد به ۲۵ سال تبعید در کرمان محکوم کرد. کمیته دفاع از عثمان اسماعیلی اسنادی در اختیار رادیوفردا قرار داده که نشان می‌دهد این فعال کارگری در دوران تبعید در مواردی در بازه‌های طولانی‌تر از دو سال هم از مرخصی محروم بوده است.

آقای اسماعیلی پس از پایان دوران تبعید در سال ۱۳۹۱، دست‌کم شش بار بازداشت شده است. بازداشت او در آستانهٔ روز جهانی کارگر در سال ۱۳۹۴ منجر به تشکیل پرونده قضایی شد. دادگاه انقلاب شهرستان سقز این فعال کارگری را به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به یک سال حبس محکوم کرد ولی در خصوص اتهام «عضویت در حزب کومله» تبرئه شد.

عثمان اسماعیلی در دفاعیات خود که در دادنامه سال ۱۳۹۴ به آن استناد شده و به‌طور اختصاصی در اختیار رادیوفردا قرار گرفته، بر فعالیت قانونی خود در راستای مطالبات جامعهٔ کارگران تأکید کرده است.

آبان ۱۳۹۶ ملاقات با عثمان اسماعیلی

او در سال ۱۳۹۶ بار دیگر بازداشت شد. او همچنین در حاشیهٔ مراسم روز جهانی کارگر در سال ۱۳۹۷ با ضرب‌وشتم بازداشت و از ناحیه دست زخمی شد. دادگاه کیفری شهرستان سقز او را به اتهام «اخلال در نظم عمومی» بار دیگر به زندان محکوم کرد.

عثمان اسماعیلی پس از روز جهانی کارگر سال ۱۴۰۱ مجددا بازداشت و بعد از مدتی با قرار وثیقه آزاد شد. این فعال کارگری در تمام موارد بازداشت به ارتباط با حزب کومله و عضویت در آن متهم می‌شد.

محکومیت به اصرار دادستان در عین برائت از نظر قاضی

پس از جان باختن مهسا ژینا امینی در بازداشت گشت ارشاد در شهریور ۱۴۰۱، عثمان اسماعیلی اولین کسی بود که در مراسم خاکسپاری او در آرامستان آیچی سقز سخنرانی کرد.

در آن روز هنگامی که هزاران نفر در فضای آزاد جلوی مسجد و غسالخانه در سکوت گرد هم آمده بودند، عثمان اسماعیلی ناگهان شروع می‌کند به فریاد زدن که «می‌توانست بچهٔ من باشد، می‌توانست دختر من باشد. می‌توانست خواهر من باشد. می‌توانست کس‌وکار شما باشد. می‌توانست اعضای خانوادهٔ ما باشد...» و در پی این فریادهای او بود که جمعیت شروع می‌کند به سردادن شعار «شهید نامری، شهید نامری» (شهید نمی‌میرد).

بیشتر در این باره: ۲۴ ساعت در سقز؛ خاک‌سپاری ژینا و آغاز جنبش «زن زندگی آزادی»

عثمان اسماعیلی در بهمن ۱۴۰۱ بدون ارائه حکم قضایی بازداشت و به بازداشتگاه اداره اطلاعات سنندج منتقل شد. اتهام او این‌ بار هم عضویت در حزب کومله بود. با این حال، بر اساس نظر قاضی، «ضعف ادله و ایجاد شبهه» منجر به صدور «قرار منع تعقیب» شد.

بنا بر سند دیگری که کمیتهٔ دفاع از عثمان اسماعیلی در اختیار رادیوفردا قرار داده، دادستان سقز با توجه به نظر ادارهٔ اطلاعات، قرار منع تعقیب را نپذیرفته و بر محکومیت این فعال کارگری اصرار داشته است. بر این اساس، شعبهٔ یک دادگاه انقلاب سقز عثمان اسماعیلی را به اتهام «عضویت در جمعیت‌های معارض کشور، گروه باغی کومله» به بیش از ۳۱ ماه و به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به بیش از هفت ماه حبس محکوم کرد.

با این حال، دادگاه با اشاره به «وضعیت سنی (پیری)»، مجازات عثمان اسماعیلی را به ۱۶ ماه حبس کاهش داد.

یدالله صمدی، سخنگوی کمیتهٔ دفاع از عثمان اسماعیلی، می‌گوید: «آقای اسماعیلی به گواهی پزشکی قانونی، اساساً شرایط تحمل کیفر را ندارد و بسیاری از مشکلات از جمله فتق و آسیب ستون فقرات مواردی هستند که در زندان با آن‌ها مواجه شده است».