همزمان با افزایش گمانهزنیها درباره زمان بروز واکنش جمهوری اسلامی به حمله مرگبار منتسب به اسرائیل در دمشق، گزارشها از توقیف یک کشتی باری با پرچم پرتغال توسط ایران در تنگه هرمز حکایت دارد.
به فاصله اندکی پس از انتشار این خبر توسط خبرگزاری آسوشیتدپرس، خبرگزاری ایرنا متعلق به دولت جمهوری اسلامی نیز این خبر را تأیید کرد و نوشت کشتی «مرتبط» با اسرائیل است.
رادیو ارتش اسرائیل هم اعلام کرده که این کشتی، متعلق به یک «میلیاردر اسرائیلی» است.
در واکنش به توقیف این کشتی، وزیر امور خارجه اسرائیل، جمهوری اسلامی را به «دزدی دریایی» متهم کرد و خواستار تروریستی اعلام شدن سپاه پاسداران شد.
یسرائیل کاتز جمهوری اسلامی را «رژیم جنایتکار» دانست که از جنایات گروه افراطی حماس حمایت میکند و اکنون بر خلاف قوانین بینالمللی دست به دزدی دریایی میزند.
او افزود: «از اتحادیه اروپا و جهان آزاد میخواهم که بیدرنگ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را سازمان تروریستی اعلام و ایران را تحریم کنند.»
کشتی توقیفشده اماسسی اِریز نام دارد و آنطور که ایرنا نوشته نیروهای دریایی ویژه سپاه آن را توقیف و به سمتهای آبهای ایران هدایت کردهاند.
بنا بر اعلام سازمان تجارت دریایی بریتانیا، توقیف این کشتی «در ۵۰ مایلی شمال شرق بندر الفجیره امارات در دریای عمان» رخ داده است.
به نوشته آسوشیتدپرس، کشتی اماسسی اریز که از امارات به سوی هند در حرکت بود مرتبط با شرکت «زودیاک مَریتایم» مستقر در لندن است که مالک آن یک میلیاردر اسرائیلی به نام «ایال اُفر» معرفی شده است.
شرکت سوئیسی-ایتالیایی اماسسی با تأیید توقیف شدن شناور خود گفت نیروهای ایرانی سوار بر هلیکوپتر وارد این کشتی شدند.
در بیانیه این شرکت آمده است که کشتی اماسسی اِریز ۲۵ خدمه دارد و شرکت «از نزدیک با مقامات مرتبط در حال اقدام است تا سلامت آنها و بازگشت امن آنها از کشتی را تضمین کند.»
ساعتی پس از انتشار خبر توقیف کشتی، سخنگوی ارتش اسرائیل به جمهوری اسلامی هشدار داد که مسئولیت دامن زدن به تنش در منطقه با تهران خواهد بود.
دانیل هگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل، روز شنبه گفت: «عواقب ایجاد تنش بیشتر دامن ایران را خواهد گرفت. اسرائیل در آمادهباش کامل است و ما بر آمادگی خود برای پاسخ دادن به حمله ایران افزودهایم.»
به دنبال افزایش تنشها میان ایران و اسرائیل، گزارشها همچنین حکایت از سرعت گرفتن اقدامات احتیاطی کشورهای غربی در منطقه خاورمیانه دارد.
روزنامه دیلی میل بامداد شنبه، ۲۵ فروردین، به نقل از وزیر دفاع بریتانیا خبر داد که نیروی دریایی این کشور «عملیاتی ویژه» را برای تخلیه شهروندان بریتانیا از منطقه در صورت حمله جمهوری اسلامی به خاک اسرائیل تدارک دیده است.
شبکه ایبیسینیوز روز جمعه به نقل از مقامهای آمریکایی که نامشان را فاش نکرد نوشته بود که ایران دهها موشک کروز و بالیستیک و پهپاد را برای حمله احتمالی به اسرائیل آماده کرده است.
تهران در حال حاضر قادر است با موشکهای خود مستقیماً خاک اسرائیل را نشانه بگیرد و از آنجا که حمله احتمالی ایران و سپس پاسخ متقابل اسرائیل میتواند آسمان منطقه را برای همگان ناامن کند، به نوشته دیلی میل، بریتانیا قصد دارد از راه دریا شهروندان خود را از خطر دور کند.
عملیات احتمالی بریتانیا را باید در کنار اقدامات دیگر کشورها از جمله آلمان و روسیه سنجید که از شهروندان خود خواستهاند فعلاً به ایران و اسرائیل سفر نکنند؛ همزمان چند خط هوایی غربی هم اعلام کردهاند که دستکم فعلا به ایران پرواز نخواهند داشت یا از حریم هوایی ایران عبور نخواهند کرد.
بیشتر در این باره: وال استریت جورنال: خامنهای هنوز در حال بررسی مخاطرات سیاسی پاسخ به اسرائیل استوزارت خارجه هلند هم با صدور بیانیهای اعلام کرده که از روز یکشنبه سفارت خود در تهران را به عنوان یک اقدام احتیاطی میبندد. کنسولگری هلند در اربیل هم فردا تعطیل خواهد بود.
از زمان حملهای به کنسولگری ایران در دمشق در روز ۱۳ فروردین که جان هفت افسر ارشد سپاه پاسداران شامل محمدرضا زاهدی، فرمانده مسئول حوزه سوریه و لبنان در نیروی قدس، را گرفت، گزارشها از احتمال حمله مستقیم ایران به خاک اسرائیل در تلافی این حمله قوت گرفته است.
پس از قاسم سلیمانی، فرمانده سابق سپاه قدس، که به دستور دونالد ترامپ در عراق کشته شد، زاهدی را بلندپایهترین فرمانده ایران که در خارج از کشور کشته شده توصیف کردهاند. غیر از او، در ماههایی که از آغاز جنگ غزه میگذرد، چندین فرمانده دیگر سپاه هم «به دست اسرائیل» در سوریه کشته شدهاند.
جمهوری اسلامی در ابتدا تنها به رجزخوانی معمول خود در این گونه مواقع اکتفا کرد، اما این بار علاوه بر انتشار ساعت به ساعت ارزیابیهای اطلاعاتی آمریکا و اسرائیل از اقدامی تلافیجویانه، گروهی از حامیان حکومت در داخل کشور هم فشار آوردند که دیگر صحبت از «انتقام سخت» کافی نیست و باید به اسرائیل ضرب شست نشان داد.
این بود که هفته گذشته در روز عید فطر علی خامنهای پس از یک هفته سکوت نسبی در یک سخنرانی تأکید کرد که از اسرائیل «خبیث انتقام گرفته خواهد شد». از این لحظه بر سرعت انتشار خبرها و تلاشهای دیپلماتیک و ارزیابیهای امنیتی از اقدام تلافیجویانه ایران افزوده شد.
روزنامه آمریکایی وال استریت جورنال بامداد جمعه در گزارشی ضمن اشاره به احتمال عملی شدن پاسخ نظامی ایران به اسرائیل «در ۴۸ ساعت آتی» نوشت که رهبر جهوری اسلامی هنوز در حال بررسی مخاطرات سیاسی چنین حملهای است، ولی نیروهای نظامی ایران پیشاپیش پهپادها را از آشیانه بیرون آوردهاند.
بیشتر در این باره: گزارشی از اعزام «نیروی کمکی» به خاورمیانه توسط آمریکا باوجود «نارضایتی» از اسرائیلچند ساعت بعد، شبکه سیانان به نقل از یک منبع مطلع نوشت: جمهوری اسلامی میخواهد پاسخی «مهم» به حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق بدهد، اما در عین حال نمیخواهد مستقیم با اسرائیل وارد جنگ بشود، به همین دلیل، ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا این است که ایران احتمالا از نیروهای نیابتی خود برای انجام اولین حمله استفاده کند.
روز جمعه، جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، نیز گفت انتظار دارد این اتفاق یعنی حمله تلافیجویانه تهران «بهزودی» رخ دهد. او در ادامه به جمهوری اسلامی هشدار داد دست به این اقدام نزند، و بر تعهد آمریکا به دفاع و حمایت از اسرائیل تأکید کرد و گفت: «ایران موفق نخواهد شد.»
همزمان خبرگزاریها به نقل از یک مقام دفاعی ایالات متحده گزارش دادند که واشینگتن در حال «اعزام نیرو و ارسال تجهیزات کمکی» به خاورمیانه است.
اما پیش از انتشار این خبر، وزارت دفاع آمریکا روز پنجشنبه، ۲۳ فروردین، اعلام کرده بود که ژنرال مایکل کوریلا، فرمانده ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا در منطقه، سنتکام، به منظور گفتوگو با مقامات اسرائیلی درباره تهدیدات امنیتی به اسرائیل سفر کرده است.
با بالا گرفتن تنش در منطقه، روز جمعه خبر رسید که ژنرال کوریلا سفر خود را برای یک روز دیگر تمدید کرده و در پی آن حساب توییتری ارتش اسرائیل عکسی از حضور او در صدر جلسه فرماندهان این نیرو منتشر کرد، اقدامی که میتواند مانوری برای نشان دادن حمایت همهجانبه آمریکا از اسرائیل باشد.
این در حالی است که، به نوشته اکسیوس، ایران از طریق چند کشور عربی به آمریکا هشدار داده که اگر ایالات متحده در ضد حمله به اسرائیل کمک کند، نیروهای نیابتی ایران نیز نیروهای آمریکایی را هدف خواهند گرفت.
مقامهای ارشد در دولت اسرائیل، از جمله نخست وزیر و وزیر دفاع این کشور، که تاکنون مسئولیت حمله به کنسولگری در دمشق را نپدیرفتهاند بارها تأکید کردهاند که هر گونه حمله ایران به خاک کشورشان را با اقدامی متقابل و «متناسب» پاسخ خواهند داد.
رویترز به نقل از مقامهای ایرانی و آمریکایی نوشته که تهران به واشینگتن پیام داده که «عجولانه» اقدام نخواهد کرد و به افزایش تنش در منطقه دامن نمیزند.