پس از تلاش چند ماهه مهندسان ناسا برای رفع نقص فنی دستگاههای ارتباطی «وویجر ۱»، ارسال پیام از سوی این کاوشگر ۴۶ ساله که دورترین فضاپیما از کره زمین است، از سر گرفته شد.
یکی از مراکز ناسا به نام «آزمایشگاه پیشرانش جت» که مسئول پرتاب و هدایت فضاپیماهای دور پرواز از جمله کاوشگر وویجر ۱ است، ماه دسامبر اعلام کرد که این فضاپیما که در فاصله ۲۴ میلیارد کیلومتری از کره زمین قرار دارد، پیامهای نامفهوم ارسال میکند.
این مرکز روز دوشنبه سوم اردیبهشت اعلام کرد که تیم فنی پس از کاربست چندین روش خلاقانه بالاخره توانسته است پیامهایی در مورد سلامت و وضعیت مهندسی این فضاپیما دریافت کند.
این بیانیه افزود: «وویجر ۱ در تمام این مدت به طور عادی به فعالیت خود ادامه داده و گام بعدی قادر ساختن آن به ارسال دادههای علمی است که در این مدت جمع آوری کرده است.»
ماموریت اصلی و اولیه کاوشگر وویجر ۱ که در سال ۱۹۷۷ به فضا پرتاب شد و قرار بود فقط پنج سال طول بکشد، انجام پژوهشهای علمی در مورد دو سیاره کیوان (زحل) و مشتری بود. ولی پرواز آن ادامه یافت و عمر عملیاتی آن اکنون به نیم قرن نزدیک میشود.
وویجر ۱ در اوت ۲۰۱۲ اولین فضاپیمایی شد که از محدوده منظومه خورشیدی خارج شد و اکنون با سرعتی حدود ۴۱ هزار کیلومتر در ساعت حرکت میکند.
نقص فنی اخیر مربوط به یکی از سه کامپیوتر این فضاپیما بود که دادههای عملی و فنی جمع آوری شده را برای ارسال به زمین اصطلاحا بسته بندی میکند.
مهندسان مرکز هدایت این ماموریت که از راه دور نمیتوانستند ریزتراشه صدمه دیده در این کامپیوتر را جایگزین کنند، تصمیم گرفتند رمزهای خراب را به نقطه دیگری هدایت کنند که با توجه به قدیمی بودن فناوری شبکه کامپیوتری این فضاپیما کار سادهای نبود.
ظرفیت حافظه کامپیوترهایی که در این فضاپیما و مدل مشابه آن وویجر ۲ نصب شده است، حدود ۷۰ کیلوبایت است و آنها برای ثبت یافتههای علمی از دستگاههای دیجیتال ضبط قدیمی استفاده میکنند.
راه حل برطرف کردن نقص فنی روز ۳۱ فروردین از زمین به کامپیوترهای وویجر ۱ مخابره شد. اما رسیدن این پیام به فضاپیما حدود ۲۲ ساعت و دریافت پاسخ به آن در مرکز هدایت ماموریت حدود ۲۲ ساعت دیگر طول کشید.
مرکز هدایت این ماموریت در بیانیه خود افزود: «روز دوم اردیبهشت که پاسخ وویجر ۱ دریافت شد، مطمئن شدیم که تعمیر نقص فنی موفق بوده است.»
دو فضاپیمای وویجر ۱ و وویجر ۲ در دوران طولانی ماموریت خود موفق شدهاند اکتشافات علمی متعددی از جمله ثبت جزئیات جديد از وضعيت سیاره کیوان، آشکار کردن وجود حلقههای دور سیاره مشتری و فعالیت آتشفشانی روی سطح قمرهای این سیاره را انجام دهند.
یک دستاورد مهم دیگر آنها کشف ۲۴ قمر ناشناخته دور سیارههای خارج از منظومه خورشیدی است.
با توجه به دور شدن این دو فضاپیما از خورشید آنها دیگر نمیتوانند از صفحات خورشیدی استفاده کنند و انرژی مورد نیاز خود را از تبدیل گرمای ناشی از روند طبیعی و رادیواکتیو اضمحلال پلوتونیوم به برق تامین میکنند.
هدایت کنندگان این ماموریت پیش بینی می کنند که این دو کاوشگر حدود ۴۰ هزار سال دیگر بر مبنای مقیاسهای فضایی، از نزدیکی دو ستاره خارج از منظومه خورشیدی عبور خواهند کرد.
وویجر ۱ با فاصلهای حدود ۱.۷ سال نوری از کنار ستارهای در صورت فلکی دب اصغر و وویجر ۲ نیز با فاصله مشابهی از کنار ستاره «راس ۲۴۸» در صورت فلکی آندرومدا عبور خواهد کرد.