احمد وحیدی، وزیر کشور جمهوری اسلامی ایران، از اخراج یک میلیون و ۳۰۰ هزار اتباع خارجی از کشور طی یک سال گذشته خبر داد.
او روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت همچنین گفت: «برای اینکه مانع ورود اتباع غیرمجاز به ایران شویم لازم است که قوانین مربوط به این حوزه در مجلس اصلاح شود.»
در ادبیات مقامات جمهوری اسلامی «اتباع» معمولا اشاره به پناهجویان اهل افغانستان دارد و این مقام‌ها طی یک سال گذشته کارزار اخراج این افراد که مجوز اقامت در ایران را ندارند، تشدید کرده‌اند؛ موضوعی که به انتقادهای حقوق بشری دامن زده است.
آقای وحیدی همچنین گفت برخی از افراد اخراج شده دوباره از مرز وارد ایران شده و باید قوانینی وضع شود که با این افراد «برخورد» شود.
مقامات ایران تاکنون آمارهای متفاوتی از شمار پناهندگان خارجی «غیرمجاز» در کشور ارائه داده‌اند.
بیشتر در این باره: تأکید مقام استانداری تهران بر اخراج «اتباع خارجی غیرمجاز» به کشور مبدأ
بر اساس گزارش به روزرسانی شده آژانس پناهندگان سازمان ملل برای سال ۲۰۲۴، ایران میزبان ۳.۴ میلیون پناهنده خارجی است که بخش عمده آنها را پناهندگان افغانستانی تشکیل می‌دهد.
این نهاد بین‌المللی پارسال برای ایران درخواست کمک ۱۱۴ میلیون دلاری جامعه جهانی را کرده بود و ایران تا نیمه سال ۲۰۲۳ بیش از ۲۶ میلیون دلار کمک‌های جهانی برای پناهندگان دریافت کرده بود.
هنوز گزارشی از کل کمک‌های پارسال منتشر نشده، اما آژانس پناهندگان برای امسال نیز درخواست ۱۱۰ میلیون دلار کمک به ایران کرده که برخی کشورها مانند ایتالیا، ژاپن، بلغارستان و آلمان برای تامین بخشی از آن متعهد شده‌اند.
ایران همپای ترکیه بیشترین شمار پناهندگان خارجی را در جهان دارد.
مهاجرت افغان‌ها به خارج از کشور، پس از قدرت‌گیری دوباره طالبان دوباره اوج گرفت و یک ارزیابی از سوی معاون امنیتی وزارت کشور در تابستان ۱۴۰۱، مجموع مهاجران و پناهجویان افغان ساکن ایران را تا سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر برآورد کرده بود.
در آن زمان معاون امنیتی وزارت کشور ایران گفته بود حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار اتباع مجاز افغانستان در ایران هستند و دست کم دو میلیون و ۳۰۰ هزار نفر نیز وضعیت غیرمجاز دارند و تا نیم میلیون نفر در سرشماری‌های مرتبط شرکت نکرده‌اند.
اما در آذرماه پارسال، رئیس سازمان ملی مهاجرت برآورد کرده بود که بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون و ۲۰۰ هزار اتباع غیرمجاز افغان در ایران هستند.