مذاکرات آتش‌بس در قاهره بار دیگر بی‌نتیجه پایان یافت؛ مصر خواستار نرمش طرفین شد

عکس رویترز از محل حمله‌ای تازه به رفح

پس از آن که دو هیئت اسرائیل و گروه افراطی حماس در پایان آخرین دور از مذاکراتی ناکام قاهره را بار دیگر با دست خالی ترک کردند، وزارت خارجه مصر بامداد جمعه، ۲۱ اردیبهشت، در بیانیه‌ای خواهان نرمش طرفین شد.

وزیر خارجه مصر که کشورش میزبان مذاکرات روزهای گذشته با مشارکت میانجی‌گران قطری و آمریکایی بود، پس از بی‌نتیجه ماندن مذاکرات، با همتای آمریکایی خود تلفنی گفت‌وگو کرد.

بر اساس بیانیه قاهره، سامح شکری و آنتونی بلینکن بر اهمیت نشان دادن نرمش از سوی همه طرف‌ها، انجام هر تلاش لازم دیگر برای دستیابی به توافق آتش‌بس و پایان دادن به «فاجعه انسانی» در غزه اشتراک نظر داشتند.

هیئت حماس پس از بازگشت به دوحه، شهر محل زندگی کادر رهبران این گروه افراطی در خارج از اراضی فلسطینی، در بیانیه‌ای اعلام کرد که اسرائیل آخرین پیشنهاد تنظیم شده از سوی میانجی‌گرها را با مطرح کردن ملاحظاتی رد کرده است.

حماس، گروهی که از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا دارای ماهیت تروریستی شناخته شده، در بیانیه‌ای خطاب به سایر گروه‌های مسلح فلسطینی در غزه نوشت «توپ اکنون به طور کامل» در زمین اسرائیل است.

رسانه‌های قاهره و اسرائیل نیز خبر دادند که هیئت فنی اعزامی از سوی دولت اسرائیل به مذاکرات قاهره، روز پنج‌شنبه مصر را به مقصد اسرائیل ترک کرده است.

بیانیه وزارت خارجه مصر با تأکید بر «مقطع حساس» کنونی ابراز نگرانی کرد که حمله اسرائیل به شهر پرجمعیت رفح در جوار مرز مصر، ثبات و امنیت منطقه را با خطر بیشتری روبه‌رو کند.

متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در خصوص گفت‌وگوی تلفنی آنتونی بلینکن و سامح شکری، اظهار داشت که وزیر خارجه آمریکا به همتای مصری خود اطمینان داده واشینگتن حامی یک عملیات وسیع اسرائیلی در رفح نیست و با هر نوع جابه‌جایی فلسطینیان در غزه مخالف است.

بیشتر در این باره: انتقاد نتانیاهو به‌رغم قطعی نبودن تصمیم کاخ سفید به عدم ارسال برخی تسلیحات به اسرائیل

حماس روز دوشنبه از «پذیرش پیشنهاد آتش‌‎بس» در مذاکرات قاهره خبر داد، اما اسرائیل تأکید کرد توافقی که این گروه افراطی قبول آن را اعلام کرده، با توافقی که اسرائیل قبول دارد تفاوت‌های اساسی داشته است.

با این حال، دولت بنیامین نتانیاهو یک تیم فنی از نیروهای امنیتی، اطلاعاتی و نظامی را برای آگاهی از جزئیات مورد پذیرش حماس و احتمال کاهش اختلافات، به قاهره فرستاده بود.

ویلیام برنز، رئیس سی‌آی‌ای، نیز در روزهای اخیر میان قاهره، دوحه و اورشلیم در سفر بود تا شاید به موفقیت مذاکرات کمک کند.

شبکه سی‌ان‌ان روز جمعه گزارش داد که گروه حماس در مذاکرات قاهره خواهان آن بود که اسرائیل به جای شش هفته وقفه در عملیات جنگی در مرحله نخست از یک توافق تازه، با یک وقفه ۱۲ هفته‌ای موافقت کند.

«سه منبع آگاه از مذاکرات قاهره» به سی‌ان‌ان گفتند اسرائیل خواسته حماس را با قاطعیت رد کرد زیرا نمی‌خوانهد این توافق به عنوان پایان کامل جنگ منجر شود. در مقابل حماس خواهان آتش‌بسی است که در نهایت به توقف کامل جنگ بینجامد.

عملیات اسرائیل در غزه

در پی ناکامی مذاکرات قاهره، ارتش اسرائیل از بامداد جمعه حملات تازه‌ای در غزه را آغاز کرده است. خبرگزاری فرانسه روز جمعه، ۲۱ اردیبهشت، به نقل از خبرنگارانِ حاضر در باریکه غزه نوشت که شاهد حملات تازه در رفح بوده‌اند.

شاهدانی در شهر غزه نیز از حملات هوایی در بامداد جمعه خبر دادند.

ارتش اسرائیل سه‌شنبه این هفته پس از عملیاتی کوتاه و محدود وارد گذرگاه رفح شد، اما از آن زمان به بعد از پیشروی بیشتر در ادامه این خط مرزی باریکه غزه با مصر خودداری کرده و در بخش گذرگاه مستقر است.

نخست‌وزیر اسرائیل بامداد جمعه در مصاحبه‌ای با یک برنامه تلویزیونی در آمریکا تکرار کرد که اسرائیل «باید حماس را در رفح شکست دهد».

بنیامین نتانیاهو در اشاره به مخالفت رئیس‌جمهور آمریکا با حمله اسرائیل به رفح، گفت من و جو بایدن بیش از ۴۰ سال همکاری داشته‌ایم، گاهی نیز اختلافاتی بین ما بروز کرده ولی «امیدوارم اکنون هم بتوانیم بر این اختلافات غلبه کنیم».

جو بایدن «به صراحت» گفته است در صورت عملیات گسترده اسرائیل در رفح، ارسال محموله‌های تسلیحاتی برای این متحد خود را متوقف خواهد کرد.

آقای نتانیاهو در خصوص آینده غزه پس از جنگ گفت باید نوعی دولت غیرنظامی در غزه به روی کار بیاید. او به کمک احتمالی امارات متحده عربی و «سایر علاقه‌مندان» به مشارکت در اداره غزه اشاره کرد اما توضیح بیشتری نداد.

جنگ غزه که از پس از حمله ناگهانی گروه افراطی حماس به خاک اسرائیل در روز ۱۵ مهر پارسال آغاز شد، جمعه دویست و هفدهمین روز خود را پشت سر می‌گذارد.

سازمان ملل پنج‌شنبه اعلام کرد دست‌کم ۸۰ هزار تن از ساکنان رفح پس از اعلامیه‌های این هفته ارتش اسرائیل در خصوص جابه‌جایی از برخی از محله‌های شرق این شهر، رفح را ترک کرده‌اند.

همزمان در اسرائیل، خانواده‌های ۱۳۲ گروگانی که در دست حماس در غزه هستند، با ناامیدی از شکست مذاکرات قاهره، اقدامات اعتراضی بیشتری را برای روزهای آینده تدارک دیده‌اند.