همزمان با پایان فرصت تبلیغات در چهاردهمین دور از انتخابات ریاستجمهوری ایران در بامداد پنجشنبه، هفتم تیرماه، امیرحسین قاضیزاده هاشمی و علیرضا زاکانی، دو نامزد اصولگرا، با تأکید بر وحدت میان نامزدهای اصولگرا، از ادامه رقابتها انصراف دادند.
در حالی که دو نامزد دیگر اصولگرایان یعنی سعید جلیلی و محمدباقر قالیباف هنوز ائتلاف نکردهاند، رئیس مجلس شورای اسلامی در شبکه ایکس از «مجاهدت» قاضیزاده هاشمی و زاکانی قدردانی کرد.
با این حال، در توئیت محمدباقر قالیباف اثری از کنارهگیری احتمالی به نفع جلیلی به چشم نمیخورد، به ویژه که در آخر متن خود نوشته است: «تا آخر ایستادهایم تا دولتی کارآمد و انقلابی تشکیل شود».
سعید جلیلی و محمدباقر قالیباف کماکان بر ادامه کاندیداتوری خود تأکید میکنند و هواداران و چهرههای سیاسی نزدیک به آنها در شبکههای اجتماعی، توپ اجماع را در زمین دیگر کاندیداها میاندازند و از رقبا میخواهند برای رسیدن به وحدت کنارهگیری کنند.
علیرضا زاکانی روز پنجشنبه، هفتم تیر در شبکه ایکس ضمن اعلام انصراف خود از ادامه رقابتها نوشت: «تا پایان زمان قانونی رقابت ماندم اما تداوم راه شهید رئیسی مهمتر است.»
او از جلیلی و قالیباف خواست «وحدت کنند و مطالبه بحق نیروهای انقلاب را بی پاسخ نگذارند و مانع از تشکیل دولت سوم روحانی شوند.»
انصراف او در شبکههای اجتماعی دستمایه طنز نیز شده و کاربران با وام گرفتن از وعدههایش مبنی بر پرداخت «یارانه طلایی» و ارائه کالا به شهروندان مقابل خانهها، به شوخی و استهزای او پرداختهاند.
شامگاه چهارشنبه نیز امیرحسین قاضیزاده هاشمی، رئیس فعلی بنیاد شهید از ادامه رقابتها انصراف داد و اعلام کرد که این اقدام وی برای «حفظ انسجام نیروهای انقلاب و در پاسخ به درخواست مکتوب شورای عالی اجماع نیروهای انقلاب» بوده است.
انصراف او با این حال با حمایت از هیچ نامزدی همراه نبود.
همزمان انصراف قاضیزاده هاشمی و زاکانی از سویی با استقبال و از سوی دیگری با انتقادهایی همراه شده است.
منتقدان نوشتهاند شورای نگهبان با تأیید «نامزدهای پوششی» در روند انتخابات اختلال ایجاد میکند و علاوه بر اتلاف وقت و انرژی و هزینه، موجب ایجاد سردرگمی میان مشارکتکنندگان میشود.
عدهای به صراحت بابت تأیید «نامزدهای پوششی» به شورای نگهبان تاختهاند و نوشتهاند که «ننگ» این اقدام بر این نهاد میماند.
کاربرانی در شبکههای اجتماعی، قاضیزاده هاشمی و علیرضا زاکانی را نامزدهای «اجارهای» نامیدهاند که با «سوء استفاده از آنتن رایگان تلویزیون»، علاوه بر اتلاف بیتالمال، بدون پذیرش هیچگونه مسئولیت و پاسخگویی، تندترین اظهارات غیرمستند را به رقبا نسبت میدهند و از ادبیات نادرست نیز استفاده میکنند.
اما حامیان جلیلی از این اقدام قاضیزاده هاشمی و زاکانی استقبال کرده و این اقدام آنها را کمک به ادامه راه «شهید خدمت»، عنوانی که برای ابراهیم رئیسی پس از مرگ در جریان سقوط بالگرد به کار میبرند، نامیدهاند.
روز چهارشنبه در شرایطی که نظرسنجیها شکست قطعی و سنگین علیرضا زاکانی در انتخابات را پیشبینیمیکردند، بسیاری از چهرههای اصولگرا و هواداران این جریان خواستار انصراف او شدند.
با این حال حساب کاربری علیرضا زاکانی در شبکه اجتماعی ایکس شامگاه چهارشنبه به نقل از او با اشاره به انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ نوشت: «دفعه قبل شهید رئیسی بود که به خاطرش کنار رفتم. الان شهید رئیسی نمیبینم.»
مالک شریعتی، سخنگوی زاکانی، بخشهایی از صحبتهای او در زمینه انصراف را منتشر کرده مبنی بر اینکه «بنده به خود نامزدها توصیه کردم گفتم بنشینید با همدیگر صحبت بکنیم. الان هم توصیه میکنم بنشینید با هم صحبت کنیم؛ اما برخی حاضر نیستند با برخی دیگر صحبت کنند. این باید مطالبه شما باشد.»
این نامزد اصولگرایان حتی نظرسنجیهای منتشرشده را زیر سئوال برده و گفته است: «نمیشود با دست بردن در نظرسنجیها رأی و نظر همه را برگرداند. گذشت آن زمان.»
لطفالله فروزنده، رئیس ستاد زاکانی نیز در شبکه ایکس نوشته بود: «در صورتی که آقایان جلیلی و قالیباف با هم به تفاهم و اجماع برسند و یک نفر به عنوان گزینه نهایی در میدان بماند قطعاً دکتر زاکانی همراهی خواهند کرد.«
در توییت او مشخص نشده که زاکانی حامی کدام یک از این دو نامزد است.
محمدباقر قالیباف نیز یک روز قبل از این، بحثها درباره احتمال انصراف خود را «شایعه» خوانده و تأکید کرده بود که این راه را تا به انتها دنبال میکند و آن را «وظیفه ملی» میداند.
حساب کاربری سعید جلیلی در شبکه اجتماعی نیز شامگاه چهارشنبه با انتشار ویدئویی از خطابه بلند او این جمله وی را برجسته کرده که «مگر میشود وقتی مردم در صحنه حاضرند، از این میدان فرار کنم؟»
روز چهارشنبه، مهدی عربصادق، دبیر سیاسی پیشین حزب مؤتلفه نیز در روزنامه هممیهن نوشته بود که اصولگرایان در تصوراتشان بین «صالح مقبول» و «اصلح غیرمقبول» گیر افتادهاند.
او با بدبینی نسبت به احتمال پیروزی نامزدهای این گروه حتی در صورت ائتلاف، با استفاده از شیوه انتخاب پاپ جدید در واتیکان افزوده که «دود سفید اردوگاه اصولگرایان، مردم را خفه خواهد کرد.»
سعید جلیلی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ به همراه علیرضا زاکانی به نفع ابراهیم رئیسی کنارهگیری کرده بود.
حاشیههای هواداران جلیلی
رئیس ستاد سعید جلیلی در تازهترین حاشیههای ایجاد شده، رقبا و مخالفان این نامزد را «پسماند و دورریز» نامید.
محسن منصوری در اظهاراتی که با واکنشهای بسیار تندی همراه شد، در یکی از برنامه انتخاباتی این کاندیدا گفت: «رقیب ما در انتخابات، جبهه کفر است. بعضی از این افراد در داخل کشور، دورریزها و پسماندها و امتداد کمرنگ آن جبهه هستند.»
اظهارات او که معاون اجرایی ابراهیم رئیسی بود، با سخنان محمود احمدینژاد که معترضان به نتیجه انتخابات در سال ۱۳۸۸ را «خس و خاشاک» نامید مقایسه شده و برخی کاربران به تندی از ادبیات نیروهای اصولگرا در قبال رقبا انتقاد کردهاند.
از دیگر حاشیههای ایجادشده توسط هواداران و نزدیکان جلیلی میتوان به اظهارات مریم اشرفی گودرزی، نماینده این نامزد در یک مناظره انتخاباتی اشاره کرد که به صراحت میگوید مقصر تعرض به زن بیحجابی که به صورت «محرک» وارد جامعه میشود، خود اوست.
اشرفی گودرزی اضافه کرده که «اگر بیحجاب باشی و پسری به تو تعرض کرد، تو خواستی آزاد باشی، او هم خواست آزاد باشد.»
این اظهارات با واکنشهای تندی مواجه شده و این نوع موضعگیری حمایت از متجاوز عنوان شده است.
پیش از این نیز حضور امیرحسین ثابتی، نماینده مجلس و هوادار جلیلی در یک برنامه تلویزیونی که به زنان خانواده نامزدها اختصاص داشت، حاشیهساز شد و منتقدان آن را نشانه نگاه این نامزد اصولگرا به نقش و جایگاه زن در جامعه عنوان کرده بودند.
برخی کاربران نیز هواداران مسعود پزشکیان را به سوءاستفاده از فضای انتخاباتی متهم کرده و نوشتهاند افرادی همچون منصوری در حال حاضر در قدرت حضور دارند و اظهارات آنها چیز جدیدی نیست و اصلاحطلبان نباید با تلاش برای «ترساندن» مردم، آنها را پای صندوقهای رأی بکشانند.
قرار است چهاردهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری در ایران روز جمعه هشتم تیر برگزار شود.
آن طور که احمد وحیدی، وزیر کشور خبر داده، بیش از ۶۱ میلیون نفر در این انتخابات حق رأی دارند.