خانواده‌های دادخواه و فعالان سیاسی مدنی بیشتری خواهان تحریم انتخابات شدند

تصویری از سفر انتخاباتی محمدباقر قالبیاف به مشهد، چهارشنبه، ششم خرداد

همزمان با نزدیک‌ شدن به روز رأی‌گیری و علیرغم درخواست مکرر علی خامنه‌ای بر ضرورت مشارکت بالا، شمار افراد و گروه‌هایی که به صراحت بر تحریم انتخابات اصرار می‌ورزند افزایش می‌یابد.

بعد از نرگس محمدی، فعال حقوق بشر زندانی و برنده جایزه نوبل، مژگان ایلانلو، مستندساز حامی اعتراضات «زن زندگی آزادی» و سپیده رشنو مترجم زندانی، چهره‌ها و گروه‌های شناخته‌شده دیگری چون حسین رونقی، فعال سیاسی مخالف حکومت، انجمن خانواده‌های دادخواه اعتراضات آبان ۹۸، مادران دادخواه کردستان، فاطمه سپهری، زندانی سیاسی مخالف رهبر جمهوری اسلامی و حکومت ایران و گوهر عشقی، مادر دادخواه نیز انتخابات را تحریم کرده‌اند.

نام‌های دیگری چون گلرخ ایرایی زندانی سیاسی، و مهدی محمودیان و حسین رزاق، زندانیان سیاسی پیشین نیز جزو تحریم‌کنندگان انتخابات هستند.

بسیاری از فعالان سیاسی مدنی و زندانیان سیاسی دیگر نیز هنوز در قبال انتخابات موضع‌گیری نکرده‌اند و مشخص نیست که آیا موضع آنها تحریم انتخابات است، یا برای پرهیز از تبعات احتمالی قضایی تحریم سکوت کرده‌اند.

بیشتر در این باره: هنرمندان و بی‌اعتنایی به انتخابات

ابوالفضل قدیانی، فعال سیاسی مخالف حکومت، از نخستین چهره‌های سیاسی بود که خواستار تحریم انتخابات شد و مشارکت و نه تحریم را همچون «انفعال» دانست.

انجمن خانواده‌های دادخواه اعتراضات آبان ۹۸ در بیانیه‌ای چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری در ایران را «دموکراسی فرمایشی» نامید و اعلام کرد که در این انتخابات شرکت نخواهد کرد.

در این بیانیه آمده است که مردم ایران در ۴۵ سال گذشته «بارها صبورانه کوشیدند با اعتراضات مسالمت‌آمیز، کنش‌های فرهنگی و حتی گاهی با شرکت در انتخابات فرمایشی، تغییری در سرشت بدخیم جمهوری‌اسلامی پدید آورند تا یک زندگی با کرامت داشته باشند. با این حال، پاسخ نظام واپس‌گرای جمهوری‌اسلامی همواره سرکوب و قتل‌عام بود.»

این خانواده‌ها افزوده‌اند: «آن‌ها که دیروز گلوله‌هایشان را نثار سینه‌های ستبر فرزندان ایران کردند، امروز با چهره‌ای بزک‌کرده، ما را به انتخاب میان جلاد و ضحاک فرامی‌خوانند و... مدعی دفاع از حقوق مردم هستند.»

مادران دادخواه کردستان ایران نیز انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران را «سیرک» نامیده و در بیانیه‌ای، با اشاره به اعدام و شلیک به جوانان معترض در خیابان‌ها در سال‌های اخیر که منجر به داغدار شدن «هزاران خانواده» شده نوشته‌اند حال «در آستانه انتخابات نمایشی، نامزدهای حکومت که خود مسئول و شریک این جنایات هستند، از آزادی و بهبود وضعیت کنونی» صحبت می‌کنند.

این مادران دادخواه همچنین تأکید کرده‌اند که تا زمان محاکمه قاتلان فرزندان‌شان دست از عدالت‌خواهی برنخواهد داشت.


اصغر سپهری، برادر فاطمه سپهری هم در شبکه ایکس نوشته خواهرش طی تماسی از زندان، انتخابات را «سیرک انتصابات» نامیده و خطاب به مقام‌های جمهوری اسلامی گفته: «شما بی‌رحم‌ترین حاکمان سده‌های تاریخ هستید... شما بی‌کفایت‌ترین مدیران هر کشوری هستید، مسئولیتی را به شما محول نخواهیم کرد.»

فاطمه سپهری یکی از جمله امضاکنندگان نامهٔ درخواست استعفای رهبر جمهوری اسلامی است که ۳۰ شهریور ۱۴۰۱ در ابتدای اعتراضات سراسری «زن، زندگی، آزادی» توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شد.

حسین رونقی، فعال مدنی و سیاسی که سابقه زندان دارد نیز در یک پیام ویدئویی که در صفحۀ شخصی خود منتشر کرده، می‌گوید که «کلیت نظام جمهوری اسلامی فقط یک سد در مسیر پیشرفت، آزادی و آبادی ایران است.»


او رأی‌ دادن در جمهوری اسلامی را «خشتی بر دیوار ظلم» دانسته و افزوده:‌ «مسالمت‌آمیزترین راه برای اعلام مخالفت با تمام این ستمگری‌های آشکار و رساندن پیام «نه به جمهوری اسلامی»، تحریم نمایش انتخابات مضحک و جعلی پیش‌ رو است.»

گوهر عشقی، مادر دادخواه ستار بهشتی در شبکه ایکس از مردم خواسته «حاکمیت دروغ‌زن و حامیان اصولگرا و اصلاح‌طلب» آن را در این «نمایش توخالی» تنها بگذارند.

او افزوده: «بگذارید جهانیان بدانند پاسخ قطعی ما به جمهوری اسلامی، تنها یک جمله است: نه.»

در شرایط بی‌اعتنایی سینماگران و چهره‌های فرهنگی و هنری در تبلیغات انتخاباتی که هزینه‌های سنگینی را در جریان اعتراضات «زن زندگی ازادی» پرداخته‌اند، مرضیه برومند، هنرمند شناخته‌شده‌ای که پیش از این ریاست خانه سینما را بر عهده داشت، از «رأی مشروط» به مسعود پزشکیان سخن گفته است.

او در چند استوری اینستاگرامی خطاب به نامزد جریان اصلاح‌طلبی نوشته که بداند «به‌جان‌آمدگان آخرین کسانی هستند که با شما گفتگو خواهند گفت.»

برومند «رأی مشروط» به پزشکیان را منوط به تلاش برای برداشتن تحریم، مبارزه با فساد و رانت‌خواری، دفاع از حقوق زنان و برداشتن بندها از پای هنر و گردشگری و... کرده است.

شماری از خانواده‌های جان‌باختگان اعتراضات پس از مرگ مهسا (ژینا) امینی در بازداشت گشت ارشاد و آسیب‌دیدگان چشمی آن اعتراضات، و خانواده‌های پرواز اوکراینی نیز بر تحریم انتخابات تأکید کرده‌اند.

علاوه بر این، کانال کارگران شرکت هفت‌تپه نیز با صدور بیانیه‌ای، اعلام کرد که اعضای آن تصمیمی برای شرکت در انتخابات ندارند و در انتخابات شرکت نمی‌کنند.

در این بیانیه آمده است: «ما به سرمایه‌داران و مسببین فلاکت و مشقات خود و اکثریت مردم رأی نمی دهیم. ما همدرد مادران و پدران داغدیده جگرگوشه‌هاشان هستیم و امیدواریم روزی عدالت کارگری مرهمی بر درد آنان بگذارد.»

آنها نوشته‌اند کارگران هفت تپه و جنبش کارگری، «هیج منفعتی در دفاع از این نظام استثمارگر و سرکوبگر ندارند و برای ادامه و بقای آن در انتخابات سرمایه‌داران شرکت نمی‌کنند. ما به دشمنان طبقاتی‌مان رأی نمی دهیم. شرکت در انتخابات تأیید کل وضعیت و مشکلات و مشقات و مسببین آنست.»

پنج تشکل کوییر ایرانی نیز روز چهارشنبه ششم تیرماه در بیانیه‌ای انتخابات را «فرایندی برای تعیین رییس دولت حکومت اسلامی برای سرکوب بی‌امان و پایمال کردن حق زندگی مردم ایران» خواندند و بر لزوم تحریم انتخابات در جمهوری اسلامی تأکید کردند.

تشکل‌های رنگین‌کمانان ایرانی، کلکتیو کوییرها و فمینیست‌ها برای آزادی ایران، ⁠سازمان کوییرهای ایرانی سیمرغ، شبکه شش رنگ و آزاد کوییر امضاکنندگان این بیانیه هستند.

علی خامنه‌ای ساعاتی پیش از آخرین مناظره انتخاباتی نامزدهای تأیید صلاحیت‌شده توسط شورای نگهبان، از مردم خواست برای «سرافرازی» جمهوری اسلامی و «کوتاه‌ شدن زبان دشمنان» به صورت گسترده در انتخابات شرکت کنند.

او هیچ اشاره‌ای به وضعیت وخیم اقتصادی مردم ایران، سرکوب‌های گسترده مخالفان و معترضان و فشار روزافزون بر فعالان مدنی و سیاسی در سال‌های اخیر نکرد.

معاونت امور رسانه‌ای و تبلیغات وزارت ارشاد نیز روز چهارشنبه اعلام کرد که در جلسه کمیته «رصد و پایش تخلفات انتخاباتی رسانه‌ها» تصمیم گرفته شد به دو خبرگزاری، سه روزنامه و دو وب‌سایت تذکر داده شود.

با آنکه به نام این رسانه‌ها اشاره‌ای نشده، آنها به «حمایت جانبدارانه از برخی نامزدها»، توهین و تخریب سایر نامزدها و انتشار نتایج نظرسنجی‌ها و نظرسازی‌های کاذب» متهم شده‌اند.

با توجه به کنترل امنیتی نظرسنجی‌ها در شرایط حساسی چون انتخابات در ایران و به‌طور ویژه در وضعیت فعلی که مشارکت به پایین‌ترین میزان خود رسیده، نمی‌توان به طور قطعی به نتایج آنها اعتماد کرد.

با این حال فضای شبکه‌های اجتماعی و گزارش‌های میدانی کاربران و نیز نتایج خود نظرسنجی‌ها نشانه‌ای از شور و شوق انتخاباتی در جامعه ایران ندارد.

با استفاده از گزارش‌های شبکه‌های اجتماعی و رادیو فردا؛ ب.ب/ ف.دو