انتشار تصاویر ضربوشتم دو دختر نوجوان به دست نیروهای گشت ارشاد نیروی انتظامی در تهران واکنشهای گستردهای را در شبکههای اجتماعی به همراه داشته و کاربران فارسیزبان خواستار اجرای وعدههای مسعود پزشکیان، رئیسجمهور جدید ایران، برای جمع کردن گشت ارشاد شدند.
تصاویر ویدئویی که روز سهشنبه ۱۶ مرداد منتشر شد حاکی از برخورد نیروهای طرح موسوم به «نور» با دو دختر نوجوان در خیابان وطنپور شمالی تهران است. این تصاویر نشان میدهد که ماموران نیروی انتظامی دو دختر نوجوان را که روسری بر سر ندارند با ضربوشتم بازداشت میکنند.
مادر یکی از این نوجوانان به اسم نفس حاجیشریف که تنها ۱۴ سال دارد، به سایت «انصافنیوز» گفته است: «در زمان دستگیری، سر دخترم به پست برق برخورد کرده و در داخل ون نیز برخوردها با دخترم ادامه پیدا کرد».
او افزود از ماموران «طرح نور» شکایت کرده است اما پیگیریهایش تا به حال تا آنجایی جواب داده که قاضی کشیک دادسرای نظامی اجازه گرفتن فیلم دوربین مداربسته را به او داده است و از آن به بعد دیگر پاسخی نگرفتهاند.
مادر این نوجوان میگوید پس از بازداشت دخترش به «پلیس امنیت اخلاقی» مراجعه کرده و دخترش را با صورتی زخمی، لبهای ورم کرده، گردن کبود، لباس پارهپاره و صدایی که در نمیآمد دیده است».
نیروی انتظامی: پرونده در حال بررسی است
مرکز اطلاعرسانی نیروی انتظامی تهران رووز چهارشنبه ۱۷ مرداد به انتشار این ویدئو واکنش نشان داده و در بیانیهای گفته که «تاریخ آن مربوط به اول تیرماه امسال است».
به ادعای این مرکز، «مأموران به دو خانمِ جوان در خصوص پوششِ نامناسب و کشف حجاب تذکر دادند که با فحاشی روبهرو شدند».
در این بیانیه آمده که پس از این حادثه، «ویدئوی گرفتهشده توسط پلیس و فیلم دوربین مداربسته خیابان برای شفافسازی به مقام قضایی تحویل داده شد».
نیروی انتظامی تهران میگوید رفتار با این دختران نوجوان تواسط عوامل انتظامی «در چارچوب استانداردهای آن» نیست و پرونده در دستگاه قضایی و بازرسی کل این نیرو «در حال بررسی است».
در همین حال، دادستان نظامی استان تهران اعلام کرد که پرونده این حادثه به بازپرس ویژه ارجاع شده است.
بر اساس بیانیه این دادستانی، «بازپرس ویژه اقدام به جمعآوری کلیه مستندات، از جمله استخراج فیلم دوربینهای مداربسته اطراف، به منظور ثبت در پرونده، کرده است».
آن همچنین از «شناسایی و معرفی مأموران حاضر در صحنه» خبر داده است.
دادستان نظامی با بیان اینکه انتشار فیلم حادثه با دستور بازپرس نبوده و «صرفاً دستور استخراج فیلم برای ثبت در پرونده» صادر شده بود، افزوده که «فیلم منتشره، از زاویهای متفاوت از فیلم موجود در پرونده است».
این ویدئو و گزارشها درباره بازداشت دو دختر نوجوان خشم و ناراحتی بسیاری از کاربران فارسیزبان شبکههای اجتماعی را بهدنبال داشت که بسیاری از آنها مسعود پزشکیان را خطاب قرار داده و وعدههای او برای پایان دادن به این برخوردها را یادآوری کردهاند.
رئیسجمهور ایران در جریان مبارزاتی انتخابات ریاستجمهوری امسال بارها از گشت ارشاد و برخورد با زنان و دختران ایرانی بهدلیل تن ندادن به حجاب اجباری انتقاد کرد و طرحهای مختلف حکومت در این راستا را به چالش کشید.
او از جمله درباره یکی از این کارزارهای مقابله با زنان و دختران که عنوان «طرح نور» را بر خود دارد گفته بود که این طرح «جامعه ما را به سمت سیاهی میبرد».
پزشکیان همچنین با یادآوری شکست این کارزارهای متعدد حکومتی عنوان کرده بود که «۴۰ سال است میخواهند با مداخلات، وضعیت حجاب را درست کنند؛ از خودشان بپرسند: آیا بدتر نشده است؟»
واکنشهای کاربران شبکههای اجتماعی
سیامک رحمانی، روزنامهنگار، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «آقای پزشکیان گفتید اینها دختران ما هستند. گفتید جلوی خشونت علیه مردم را میگیرید. آقای پزشکیان این دولت شماست که با فرشتهها اینطور رفتار میکند. چطور بگوییم جلوی این فاشیسم را بگیرید. چطور بگوییم جای این دختران بیگناه ما را کتک بزنید. ما به شما رای دادیم و حالا باید جواب بدهید.»
سهام بورقانی، روزنامهنگار، نیز با انتشار جمله مسعود پزشکیان که گفته بود «طرح نور جامعه ما را به سمت سیاهی میبرد»، خطاب به رئیسجمهور نوشته است: «در سیاهی آتشی بیافروز».
علی مجتهدزاده، وکیل دادگستری، هم نوشت: «جناب آقای پزشکیان قول دادید در برابر چنین اقدامات خلاف قانون و شرع در قبال فرزندانمان سکوت نکرده و اگر توان جمع کردن این بساط را نداشتید عطای قدرت بی ارزش را به لقایش بسپارید و ما روی حرفتان حساب کردهایم».
و علی شریفی زارچی، از اساتید شاخص دانشگاه صنعتی شریف که در این انتخابات از مسعود پزشکیان حمایت کرد، هم گفت: «ظلم به دختران را متوقف کنید. طرح نور، سیاهی است».
رضا رشیدپور از فعالان رسانهای نیز روز سهشنبه خطاب به رئیسجمهور ایران در شبکه ایکس نوشت که «وزیر کشور را همین فردا صبح عزل کنید».
آقای رشیدپور در جریان انتخابات زودهنگام ریاستجمهوری ایران از حامیان مسعود پزشکیان بود.
عصر ایران: دست از سر دختران ما بردارید
در همین حال پایگاه اینترنتی «عصر ایران» در مطلبی انتقادی با اشاره به توضیح مرکز اطلاعرسانی پلیس درباره زمان این برخورد خشن با این دو دختر نوجوان نوشته که «پلیس چنان میگوید یکم تیرماه اتفاق افتاده و مربوط به قبل است که انگار به جای یک تیر ۱۴۰۳ از یک تیر ۴۰ سال قبل سخن میگوید».
در این مطلب که روز چهارشنبه منتشر شد، آمده که «اگر این نوع برخورد به زنان و دختران ایرانی به بهانه حجاب درست است، چگونه است که هیچ یک از نامزدهای انتخابات اخیر از سعید جلیلی تا مسعود پزشکیان تحمیل حجاب اجباری به این شکل را گردن نمیگیرند؟»
عصر ایران در ادامه خطاب به نیروی انتظامی گفته که «چرا با کلمات بازی میکنید؟ میگویند خودمان فیلم گرفتیم یا از دوربین مداربسته استفاده کردیم. چون چند تا پاسبان زیادهروی کردند و تحویل مقامات قضاییشان دادیم تا مجازات شوند. اصلا چرا این بساط را جمع نمیکنید تا نیاز به توجیه نباشد؟»
این وبسایت در پایان مطلب افزوده است: «بروید سراغ دزدان و آدمکشان و متجاوزان. دست از سر دختران ما بردارید. چون هم خودشان عاقلاند و هم برادران و پدران و همسرانی دارند که از آنان خواهند خواست بیشتر رعایت کنند تا کسانی آنها را آزار ندهند...»
اواخر شهریور ۱۴۰۱ بازداشت مهسا امینی به دست ماموران گشت ارشاد و مرگ او در حین بازداشت اعتراضات گستردهای را در سرراسر ایران رقم زد که به جنبش «زن، زندگی، آزادی» شهرت یافت.
آن اعتراضات شاخصترین کارزار علیه حجاب اجباری در ایران بود که حتی بسیاری از خانوادهها و نیروهای سنتی در ایران نیز از آن حمایت کردند.