سفر مشترک وزیران خارجه آمریکا و بریتانیا به کییف این احتمال را تقویت کرده که دو کشور بهزودی به اوکراین امکان دهند تا از تسلیحات ساخت آنها برای حمله به عمق خاک روسیه استفاده کند، مجوزی که اوکراین از ماهها پیش برای دریافت آن پافشاری کرده است.
روزنامه بریتانیایی گاردین با استناد به منابع خود در دولت این کشور نوشت تصمیم به دادن مجوز به اوکراین برای استفاده از موشکهای کروز غربی علیه اهداف در عمق روسیه پیشاپیش در بریتانیا گرفته شده و در غیر این صورت سفر مشترک وزیران خارجه آمریکا و بریتانیا به کییف انجام نمیشد.
آنتونی بلینکن روز چهارشنبه، ۲۱ شهریور، در پی دیدار با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، گفت واشینگتن «از روز اول مایل بود سیاست خود را با تغییر وضعیت در میدان نبرد در اوکراین تطبیق دهد».
به نوشته روزنامه گاردین، این «قویترین نشانه» از احتمال موافقت قریبالوقوع کاخ سفید با رفع محدودیتها برای استفاده اوکراین از تسلیحات دوربرد جهت حمله به اهداف نظامی کلیدی در عمق خاک روسیه است.
وزیر خارجه آمریکا گفت اقدام ایران در تجهیز روسیه به موشکهای بالیستیک، که خبر آن در روزهای گذشته از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا تأیید شد، «تشدید قابل توجه و خطرناک» روند رویدادها بوده و «تفکر راهبردی در لندن و واشینگتن را تغییر داد».
از فوریه ۲۰۲۲ که روسیه به خاک اوکراین حمله کرد و کمکهای نظامی غرب به اوکراین سرازیر شد، کشورهای غربی، بهویژه آمریکا و بریتانیا و آلمان، همواره از بیم تشدید آتش جنگ و رویارویی مستقیم با مسکو، تسلیحات خود را به شرط استفاده برای دفاع به دولت زلنسکی دادهاند، نه حمله به تأسیسات کلیدی در خاک روسیه.
آقای بلینکن که همراه با دیوید لَمی، همتای بریتانیایی خود، به کییف سفر کرده بود، افزود این دو در بازگشت به واشینگتن و لندن گزارش مذاکراتی را که با ولودیمیر زلنسکی داشتند، به جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا و کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، ارائه خواهند کرد.
زلنسکی از بهار امسال به صراحت ناخشنودی خود را از این امر نشان داده است که عدم موافقت آمریکا با استفاده اوکراین از تجهیزات دوربرد برای حمله به عمق روسیه «به قیمت جان انسانها تمام شده» و آمریکا باید «اعتماد بیشتری به اوکراین نشان دهد» زیرا «روسیه چیزی جز زبان زور نمیفهمد».
بیشتر در این باره: بریتانیا کاردار سفارت ایران را بر سر اتهام ارسال موشک به روسیه احضار کردوزیر خارجه بریتانیا روز چهارشنبه در کییف گفت جزئیات مذاکرات را فاش نمیکند تا روسیه از آن به نفع خود در میدان نبرد بهرهبرداری نکند، اما تهاجم «شوم» روسیه به اوکراین را محکوم کرد و گفت ولادیمیر پوتین دچار «غرور و طمع» شده است.
دیوید لمی همچنین تأکید کرد که حملات روسیه به غیرنظامیان اوکراین «هولناک، وحشیانه و غیر قابل باور» بوده است.
وزیر خارجه بریتانیا هنگام اعلام بسته جدید کمک نظامی ۷۸۲ میلیون دلاری کشورش به اوکراین همچنین گفت که نه تنها آزادی اوکراین بلکه امنیت اروپا و غرب «در خطر» است.
آنتونی بلینکن نیز در نشست کییف اعطای «کمکهای انساندوستانه» جدید آمریکا به اوکراین به مبلغ ۷۰۰ میلیون دلار را، از جمله برای تقویت شبکه انرژی اوکراین در آستانه فصل سرما اعلام کرد.
اقای بلینکن پس از دیداری که روز سهشنبه در لندن با همتای بریتانیایی خود انجام داد و برای نخستین بار گزارش ارسال موشکهای ایرانی به روسیه را تأیید کرد، همراه با دیوید لمی با قطار شبانه از لهستان جهت یک دیدار ۲۴ ساعته از کییف وارد اوکراین شد.
در گزارش گاردین همچنین آمده است که دادن مجوز مورد درخواست اوکراین در جریان دیدار جو بایدن با کییر استارمر در روز جمعه در کاخ سفید موضوع گفتوگو باشد.
جو بایدن خود روز سهشنبه گفت دولتش برای لغو ممنوعیت استفاده اوکراین از تسلیحات دوربرد اقدام خواهد کرد.
آندره یرماک، رئیس دفتر ولودیمیر زلنسکی، این هفته پس از آنکه کییف و چند شهر دیگر آماج دهها پهپاد تهاجمی روسیه شد، تأکید کرد که کشورش باید بتواند از تجهیزات دریافتی از غرب برای ضربه زدن به آشیانه موشکهای ارتش روسیه استفاده کند. او به صراحت به نام ایران به عنوان عامل انتقال موشکهای بالیستیک به روسیه اشاره نکرد.
اوکراین مایل به استفاده از موشکهای دوربرد آمریکایی «اتکمز» و موشکهای بریتانیایی «استورم شَدو» برای حمله در عمق روسیه است.
پس از آنکه وال استریت جورنال و خبرگزاری آسوشیتدپرس هفته گذشته نوشتند تهران ۲۰۰ فروند موشک بالیستیک از جمله «فتح ۳۶۰» به روسیه داده، آمریکا و اتحادیه اروپا این امر را تأیید کردند.
اما دیمیتری پسکوف، سخنگوی دفتر ریاستجمهوری روسیه و عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، روز چهارشنبه در پیامهای جداگانه در فضای مجازی این امر را «تکذیب» کردند.
از سوی دیگر، همزمان با سفر مشترک وزیران خارجه آمریکا و بریتانیا به کییف، وزارت خارجه بریتانیا روز چهارشنبه، ۲۱ شهریور، علی متینفر، کاردار سفارت جمهوری اسلامی ایران در لندن را احضار کرد تا به ایران اعتراض کند.
بریتانیا همچنین این هفته شماری افراد و سازمانهای کلیدی وابسته به جمهوری اسلامی ایران را به دلیل دست داشتن در حمایت نظامی ایران از روسیه تحریم کرد.
وزارت خزانهداری آمریکا نیز سهشنبه تحریم ۲۰ فرد و نهاد ایرانی و روسی و همچنین چهار فروند کشتی روسی را که در نقل و انتقال «کمکهای مرگبار به روسیه سهیم هستند» اعلام کرد.