همزمان با نخستین روز سال تحصیلی جدید در ایران، گروهی از استادان اخراج یا تعلیق شده از دانشگاه‌ها در نامه‌ای خطاب به مسعود پزشکیان، رئیس جمهور، اعلام کردند که به رغم اظهار نظرهای او درباره بازگشت اساتید اخراجی به دانشگاه‌ها هیچ «اقدام موثری در این مورد صورت نگرفته است».
دوازده استاد اخراج یا تعلیق شده از دانشگاه در نامه‌ای که روز یکشنبه اول مهر منتشر شد پرسیده‌اند: «آیا اراده‌ای واقعی در کار است یا صرفا با بازگشت تعدادی انگشت‌شمار قرار است این موضوع مورد بهره‌برداری تبلیغاتی قرار گیرد؟»
مسعود پزشکیان و همچنین معاون اول او، محمدرضا عارف، در هفته‌ها و ماه‌های اخیر چند بار وعده بازگشت استادان و دانشجویان اخراج یا تعلیق‌شده به دانشگاه‌ها را داده‌اند اما حسین سیمایی صراف، وزیر علوم، ۲۵ شهریور گفت دستور رئیس جمهور و معاون او صرفا «دادن فرصت مجدد برای بررسی شکایات دانشجویان و اساتید نسبت به وضعیت اخراج و تعلیق آنها» است.
دوازده استاد و عضو هیات علمی دانشگاه‌ها در نامه خود با بیان اینکه «هنوز سازوکار روشنی در خصوص بازگشت استادان اخراجی به دانشگاه اعلام نشده» است خطاب به مسعود پزشکیان نوشته‌اند: «قرائن و شواهد موجود حکایت از موانعی دارد که سد راه بازگشت این افراد به دانشگاه شده‌اند».
مرتضی نعمتی، حسن باقری‌نیا، ابوالفضل شایان، بهروز چمن‌آرا، آمنه عالی و جواد امامی برخی از امضاکنندگان این نامه هستند.
این استادان دانشگاه در نامه خود از جمله به «قوانین و مقررات ناقض آزادی آکادمیک که در سال‌های اخیر به تصویب رسید» و «دست نهادهای اقتدارگرای غیردانشگاهی را در سرکوب استادان باز گذاشت» اشاره کرده و نوشته‌اند: «آنچه تحت عنوان "قانونی بودن" اخراج استادان مطرح می‌شود، محصول این سازوکار شبه‌قانونی ناسالم و غیر مسئولانه است».
حمیده سادات خادمی، احمد رحیمی، ابوالقاسم رحیمی، زهرا خشک‌جان، محمد سلطانی رنانی و مهشید گوهری کاخکی برخی دیگر از نویسندگان این نامه هستند.
وبسایت روزنامه شرق در کنار انتشار نامه این دوازده استاد، اظهارات پنج استاد پیشین دانشگاه فردوسی مشهد را منتشر کرده است که در دولت ابراهیم رئیسی از این دانشگاه اخراج، تعلیق یا وادار به استعفا شدند.
از تعداد استادانی که به دلایل سیاسی، عقیدتی یا همسو نبودن با دولت ابراهیم رئیسی درسال‌های اخیر از دانشگاه‌ها اخراج، تعلیق یا بازنشسته اجباری شدند آمار دقیقی در دست نیست.
حدود ده روز پیش آرش بیدالله‌خانی، استاد اخراج شده از دانشگاه فردوسی مشهد، به وبسایت انتخاب گفت تنها در این دانشگاه ۲۵ استاد اخراج شدند.