انتخابات سراسری اتریش برای مشخص کردن دولت بعدی این کشور از صبح یکشنبه هشتم مهرماه آغاز شد، انتخاباتی که ممکن است به پیروزی تاریخی راست افراطی در مقابل محافظه‌کاران منجر شود.
در این انتخابات، بیش از شش میلیون و سیصدهزار تن از مجموع ۹ میلیون شهروند اتریش می‌توانند رأی بدهند.
حزب راست افراطی «آزادی»، که در چندین نظرسنجی در آستانه انتخابات یکشنبه در صدر قرار گرفته بود، پیش از این هم بارها در دولت اتریش حضور داشته، اما هرگز نتوانسته در انتخابات سراسری در جایگاه اول قرار بگیرد.
در عین حال، حتی در صورت پیروزی این حزب در انتخابات یکشنبه هم معلوم نیست که بتواند دولت تشکیل دهد.
از سه سال پیش که هربرت کیکِل، با زبان تند و تیزش به رهبری حزب آزادی رسید، میزان محبوبیت این حزب راست افراطی در میان رأی‌دهندگانی که از تورم فزاینده، سیاست‌های مهاجرتی و محدودیت‌های دوران همه‌گیری کووید و البته حمایت نامحدود نظامی و مالی از اوکراین خشمگین بوده و هستند، به شدت افزایش یافته است. درست مشابه آن چه در دیگر کشورهای اروپایی اتفاق افتاده است.
هربرت کیکل رهبر حزب راست افراطی «آزادی» در یک تجمع انتخاباتی در شهر گراتس
هربرت کیکل ۵۵ ساله، کارزار انتخاباتی را با شعارهایی از قبیل «با شجاعت، شیوه‌ای جدید را بیازماییم» پیش برد و در تازه‌ترین نظرسنجی‌ها، توانست حمایت ۲۷ درصد از رأی‌دهندگان را جلب کند.
از سوی دیگر حزب حاکم و محافظه‌کار «مردم»، به شدت از حزب آزادی عقب افتاده بود، اما کارل نِهامِر، رهبر ۵۱ ساله این حزب و صدراعظم فعلی اتریش موفق شد در هفته‌های اخیر تا حدی از این فاصله بکاهد.
حزب مردم که با شعار «ثبات به‌جای هرج و مرج» به میدان آمده، در نظرسنجی‌های پیش از انتخابات، شاهد حمایت ۲۵ درصد از رأی‌دهندگان بوده است.
این حزب در انتخابات سراسری قبلی در سال ۲۰۱۹، پنج سال پیش، ۳۷ درصد آرا را به خود اختصاص داد، میزانی که حالا به شدت دور از دسترس به نظر می‌رسد.
حزب سبز، شریک محافظه‌کاران در دولت ائتلافی هم در آن سال، رأی حدود ۱۵ درصد از رأی‌دهندگان را به خود اختصاص داد، محبوبیتی که حالا به نظر نصف شده‌است.
حزب آزادی، اولین بار در سال ۲۰۰۰، تقریبا یک ربع قرن پیش وارد دولت ائتلافی با حزب محافظه‌کار شد، موضوعی که منجر به اعتراضات گسترده و اعمال تحریم‌هایی از سوی اتحادیه اروپا شد.
بیشتر در این باره: انتخابات در ایالت براندنبورگ آلمان؛ راست افراطی «در آستانه یک پیروزی دیگر»از آن زمان اما، محبوبیت احزاب راست افراطی در سراسر اروپا رو به افزایش بوده و توانسته‌اند در کشورهای مختلف، از مجارستان و هلند تا فرانسه و آلمان، آرای زیادی را به دست آورند.
هربرت کیکل رهبر حزب آزادی دو روز مانده به انتخابات در میان فریاد شادی طرفدارانش در مقابل کلیسای جامع وین گفت: «این‌بار فرق می‌کند؛ این‌بار ما در صدر قرار خواهیم گرفت؛ این‌بار موفق خواهیم شد».
این سیاستمدار راست افراطی در سخنرانی‌اش بار دیگر به تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه تاخت و از ایده افراطی «مهاجرت مجدد» حمایت کرد، ایده‌ای که خواهان اخراج مهاجران غیر اروپایی‌تباری است که ظاهرا نخواسته یا نتوانسته‌اند در جامعه اتریش ادغام شوند.
تحلیل‌گران اما می‌گویند حزب آزادی حتی اگر بتواند اکثریت آرا را به نام خود ثبت کند، باز هم به کرسی‌های کافی برای تشکیل دولت دست نخواهد یافت و در یافتن شریکانی برای دولت ائتلافی هم مشکل خواهد داشت.
کارل نهامر بارها تأکید کرده که حاضر نخواهد بود در دولتی به رهبری کیکل، که خود را «فولکز کانزلر» بعدی یا «صدراعظم ملت» خوانده، مشارکت کند. این عنوان در سال‌های دهه ۱۹۳۰، به آدولف هیتلر داده شده بود.
ریچل شوارتزبِک، یک بازنشسته ۷۴ ساله با ریشه‌های یهودی و لهستانی، با سرنوشت‌ساز خواندن این انتخابات می‌گوید، حاضر نیست به حزب آزادی که از سوی نازی‌ها پایه‌گذاری شده بود، رأی دهد. او تأکید می‌کند که نمی‌خواهد شاهد به قدرت رسیدن دوباره نازی‌ها در اتریش باشد.
به نظر می‌رسد یکی از راه‌های ممانعت از رسیدن هربرت کیکل به صدارت اتریش، تشکیل یک ائتلاف بی‌سابقه سه‌حزبی باشد؛ ائتلافی به رهبری حزب محافظه‌کار مردم، در کنار حزب سوسیال دموکرات، که در نظرسنجی‌ها حمایت حدود ۲۰ درصد از رأی‌دهندگان را داشته، و یک حزب سوم که می‌تواند حزب لیبرال باشد.
به گفته تحلیل‌گران اما اگر محافظه‌کاران، که از ۳۷ سال پیش در همه دولت‌های اتریش حضور داشته‌اند، بتوانند اکثریت آرا را به نام خود ثبت کنند، یا دست‌کم آرایی مشابه حزب آزادی به دست آورند، تشکیل یک دولت ائتلافی با حضور دو حزب و البته به رهبری محافظه‌کاران غیرممکن نخواهد بود.
این در حالی است که هر دو دولت پیشین متشکل از ائتلاف این دو حزب، عمر بسیار کوتاهی داشته‌اند.
آخرین بار در سال ۲۰۱۹ دولت ائتلافی به رهبری سباستین کورتز، رهبر وقت حزب محافظه‌کار مردم، تنها پس از یک سال و نیم در اختیار داشتن قدرت، و در پی علنی شدن فساد گسترده در حزب آزادی فرو پاشید.