کارن وفاداری، شهروند ایرانی-آمریکایی، و همسرش آفرین نیساری تابستان سال ۱۳۹۵ در تهران بازداشت شدند. بیش از یک سال طول کشید تا در نهایت در آذر ماه امسال دادگاه حکمی سنگین برای هر دوی صادر کرد.
کارن وفاداری با اتهاماتی چون «اقدام علیه امنیت ملی» و «اشاعه فحشا» یا داشتن مشروبات الکی، به تحمل ۲۷ سال زندان، ۱۲۴ ضربه شلاق و پرداخت بیش از ۹ میلیارد ریال جریمه نقدی محکوم شد. همسرش آفرین نیساری نیز از جمله به تحمل ۱۶ سال حبس محکوم شده است.
از جمله محکومیت‌هایی که برای آقای وفاداری در نظر گرفته شد، مصادره تمامی اموال او در ایران است.
حال یکی از فرزندان آقای وفاداری، می‌گوید نگران آینده این پرونده است. سیروس وفاداری که ۲۸ سال دارد و ساکن آمریکاست، در گفت‌وگو با رادیوفردا می‌گوید مرگ اخیر زندانیان در ایران، نگرانی از وضعیت خانواده زندانی‌اش را افزایش داده و او می‌خواهد تأکید کند که آنها هیچ نشانه‌ای از تمایل به خودکشی را نشان نداده‌اند.
از زمان بازداشت پدرتان کارن وفاداری و همسرش آفرین نیساری، بیش از یک سال و نیم می‌گذرد. ممکن است توضیح دهید، چرا بعد از این مدت طولانی، حال تصمیم گرفتید که در این باره صحبت کنید؟
اول اینکه کارن و آفرین معتقدند که بی‌گناهند. و باور آنها این بود که وقتی زمان دادگاه فرا برسد، این آشکار خواهد شد که بی‌گناهند و آزاد خواهند شد. خانواده ما همواره بر این باور بود که ما که می‌دانیم آنها بی‌گناهند و نیازی به سروصدای زیاد نیست چون وقتی زمانش فرا برسد، این ثابت می‌شود و آنها آزاد می‌شوند.
پس شما فکر کردید که این موضوع به زودی حل می‌شود و حال آنها با احکام بسیاری سنگینی روبه‌رو شدند. حال آیا نگرانی خاصی درباره وضعیت آنها دارید که تصمیم به صحبت گرفتید؟
من به دو دلیل تصمیم گرفتم صحبت کنم. یکی اینکه با این صحبت کردن بگویم که آنها واقعاً بی‌گناه هستند و همچنین اینکه آنها افکاری مانند خودکشی ندارند. ببینید من نگرانی امنیت آنها هستم. فکر می‌کنم مهم است که مردم بدانند که وقتی کارن به من زنگ می‌زند هیچگاه افکاری در راستای خودکشی نداشته.
وقتی ما درباره پرونده‌های بسیار ناراحت‌کننده‌ای مانند کاووس سیدامامی می‌شنویم، می‌خواهیم آدم‌های خارج از دایره قوه قضاییه درباره این پرونده بشنوند، تا بدانند این بخشی از قوه قضاییه ایران است که به قانون اساسی خود ایران برای تضمین حمایت از شهروندان عمل نمی‌کند.
ما فکر می کنیم اگر بخش‌های دیگر جمهوری اسلامی متوجه شوند که چه چیزی در حال رخ دادن است، شانس دستیابی به عدالت در پرونده کارن و آفرین بیشتر خواهد بود.
شما به گفت‌وگو با پدرتان اشاره کردید. آیا مرتب به او در تماس هستید؟
غیرقابل پیش‌بینی است اما او برخی اوقات می‌تواند تماس تلفنی داشته باشد.
آیا خانواده شما در ایران قادر به دیدار با او در زندان هستند؟
بله برادرانش او را می بینند.
درباره وضعیت او چه می‌گویند؟ اوضاع جسمی و روانی او چطور است؟
کارن همیشه مثبت‌اندیش بوده. وزنش به شدت کاهش یافته اما همیشه خیلی قوی بوده و هست و چون معتقد است که بی‌گناه است، پیروز خواهد شد و به عدالت دست خواهد یافت. از لحاظ جسمی اگرچه که کاهش وزن زیاد داشته اما در وضعیت مناسبی است.
اما برای آفرین وضعیت سخت‌تر است. شرایط در بند زنان موجب شده که او دوران سخت‌تری را سپری کند. البته من با آفرین تنها یکبار به صورت مستقیم صحبت کردم. کارن و آفرین اجازه دارند برخی اوقات همدیگر را ببینند اما نمی‌دانم با چه تناوبی این دیدارها انجام می‌شود.
کارن وفاداری در کنار همسرش آفرین نیساری
پدر شما شهروند دو تابعیتی است. آیا تا کنون با دولت آمریکا برای فشار بر ایران برای آزادی او صحبت کردید؟
کارزار ما برای کمک به کارن و آفرین مستقل است. آنها هیچگاه افراد سیاسی نبوده‌اند و نمی‌خواهیم آنها آلت دست مسایل ژئوپلتیک شوند. در نتیجه ما با دولت آمریکا صحبت نکرده‌ایم.
ببینید بر مبنای قوانین ایران نحوه رفتار با آنها ناعادلانه است و ما معتقدیم جمهوری اسلامی باید بتواند به صورت داخلی به این مسئله رسیدگی کند. ما با صحبت درباره این پرونده به صورت مستقل می‌توانیم آن را روشن کنیم و افراد بیشتری در داخل جمهوری اسلامی می‌بینند که حقوق اولیه‌ای که قانون اساسی ایران برای یک شهروند در نظر گرفته، در این پرونده پایمال شده است. مثلاً آنها از حق داشتن وکیل محروم بودند، گفتند وکیلی که می‌خواستند را باید برکنار می‌کردند.
شهروند ایران باید بتواند هر وکیلی که می‌خواهد داشته باشد. آنها می‌خواستند وثیقه تعیین شود. قاضی صلواتی وثیقه را تعیین کرد، وقتی وکلا رفتند که وثیقه را بگذارند و کارن و آفرین را آزاد کنند، قاضی صلواتی گفت اگر می‌خواستم آنها آزاد شوند، چنین وثیقه سنگینی تعیین نمی‌کردم. بعد از یکسال که از بازداشت می‌گذرد، آنها می‌توانستند به قید وثیقه آزاد شوند، و این حق هم از آنها گرفته شد.
نظرتان درباره اتهاماتی که متوجه پدرتان و همسرش شده چیست؟ پیشتر شیرین عبادی در مصاحبه ای به رادیو فردا گفته بود که به نظر او اتهامات مطرح شده بهانه‌ای برای مصادره اموال خانواده شما بوده. نظر شما در این باره چیست؟
به طرز خنده‌آوری مشخص است که هیچ پایه و اساسی برای این اتهامات وجود ندارد. این یا مربوط به مسئله مالی در داخل ایران است و یا با موضوع دوتابعیتی در ارتباط است. اول خواستند آنها را جاسوس جلوه دهند. در بازجویی‌ها به آنها گفتند ما می‌دانیم شما جاسوس هستید، یا همسرت جاسوس است، یا ما می‌دانیم به اسرائیل می‌روی، و همه اینها دروغ بود.
آن اتهام را که نتوانستند شواهدی برایش پیدا کنند، تغییر دادند به یک موضوع کلی تر که اقدام علیه امنیت ملی است. که یعنی حتی اگر درباره جمهوری اسلامی افکار منفی هم داشته باشید، می توانند به این اتهام شما را زندانی کنند. اتهام دیگر «اشاعه فساد و فحشا» بوده که اولا دروغ است. بعد هم کارن زرتشتی است و می تواند هر طور که بخواهد درون خانه اش زندگی کند و این حق در قانون اساسی ایران برای او در نظر گرفته شده است. بعد وثیقه چنان سنگینی تعیین می کنند و به طرز خنده داری مشخص می شود که اوضاع از چه قرار است.
پدرتان چندی پیش نامه‌ای نوشت که خطاب به زرتشتیان بود خصوصا آنها که فکر می‌کنند به ایران بازگردند و برای آینده ایران اقدامی بکنند. پدرتان پس از سال‌ها به ایران بازگشت و گالری‌ای تأسیس کرد و در تهران زندگی می‌کرد، آیا با شناختی که از او دارید، چنین رویکرد بدبینانه‌ای که در نامه آمده بود برایتان عجیب بود؟
پیش از زندانی شدن، کارن بسیار به آینده ایران خوش‌بین بود. الان با این داستان ماده ۹۸۹* که قانونی از زمان رضا شاه است و وکلایی که ما با آنها صحبت کردیم، می‌گویند مجلس حتی تصمیم نگرفته که قوانین دوران رضا شاه باید قابل استناد باشد.
اگر با چنین قانونی آنها می‌توانند همه اموال و زمین و حقوق را از او بگیرند، نشانگر این است که هر کسی با قدرت در ایران می‌تواند بدون اجازه همه اموال شما را بگیرد. این دری است که پیش از این هرگز گشوده نشده بود، و با توجه به این اطلاعات همه رویکرد و نظر ما در حال تغییر است.
چنین موضوعی همه اقتصاد ایران را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. هیچکس نمی‌داند چند شهروند دو تابعیتی در میان حکومت و مجلس و بازرگانان وجود دارد و اگر کارن محکوم شود، همه این افراد بالقوه هدف حملات و چنین اخاذی‌ای خواهند بود.
این پرونده خاص آغازگر یک روال خواهد شد. افرادی در ایران هستند که می‌خواهند این ایرانی‌های خارج و سرمایه‌گذاران را از کشور دور کنند. اگر پرونده کارن به سوی بدی برود، این برای اقتصاد ایران بد خواهد بود.
*این ماده به موضوع تابعیت و شرایط ترک آن می‌پردازد و در یکی از تبصره‌های آن آمده‌است که یکی از شروط ترک تابعیت این است که فرد ظرف یک سال «حقوق خود را بر اموال غیرمنقول که در ایران دارا می‌باشد یا ممکن است بالوراثه دارا شود ولو قوانین ایران اجازهٔ تملک ان را به اتباع خارجه بدهد به نحوی از انحا به اتباع ایرانی منتقل کند».