براساس گزارشی که روز پنجشنبه منتشر شد، کاهش بهای نفت روی هزینههای دفاعی و خرید تسلیحات توسط کشورهای عربی خلیج فارس تأثیر گذاشته است.
همچنین با توجه به کاهش درآمد ارزی و محدودیت بودجه کشورهای این منطقه که معمولاً بزرگترین بازار تسلیحاتی جهان هستند، پیشبینی میشود که در سال میلادی آینده نيز هزینه دفاعی آنها کاهش یابد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، پژوهشکده سیاستگذاری آی اچ اس در گزارشی که روز پنجشنبه منتشر کرد میگوید مجموع هزینه نظامی کشورهای عربی خلیج فارس در سال ۲۰۱۵ با وجود دخالت نظامی آنها در لیبی و یمن، ارسال اسلحه برای مخالفان بشار اسد و مشارکت در حملات هوایی علیه گروه «خلافت اسلامی» به نسبت سال قبل حدود پنج میلیارد دلار کاهش یافته و به ۸۱.۶ میلیارد دلار رسیده است.
پژوهشکده سیاستگذاری آی اچ اس میافزاید که هزینههای نظامی کشورهای عربستان سعودی، کویت، بحرین، قطر و امارات متحده عربی کاهش یافته و فقط در مورد عمان حد ناچیزی افزایش را نشان میدهد.
البته با وجود این کاهش، هنوز هم رقمی که آنها در سال جاری میلادی برای امور نظامی صرف میکنند به نسبت چهار سال پیش بسیار زیادتر است.
از زمان وقوع انقلاب و شورش در کشورهای عربی در سال ۲۰۱۱ که به بهار عربی موسوم شد، حکومتهای عربی محافظهکار در منطقه خلیج فارس به شکل چشمگیری به بودجه نظامی خود افزودند. این کشورها در عین حال در برابر رقیب منطقهای اصلی خود یعنی ایران، سامانه دفاعی ضد موشکی خود را به شدت تقویت کردهاند.
در آن سالها علاوه بر نگرانیهای امنیتی، افزایش چشمگیر و بیسابقه بهای نفت باعث شد که خاورمیانه و به خصوص حاشیه خلیج فارس به یکی از بازارهای اصلی فروش تسلیحات در جهان بدل شود. براساس آمارهایی که پژوهشکده آی اچ اس جمعآوری کرده در فاصله سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۲ هزینه نظامی کشورهای عربی خلیج فارس از ۵۹ به حدود ۷۲ میلیارد دلار افزایش یافت.
خبرگزاری رویترز میافزاید به نظر میرسد که کاهش بودجه نظامی در سال ۲۰۱۵ بخشی از اقدامات این کشورها برای انطباق دادن هزینههای دولتی با کاهش بهای نفت است که منبع اصلی درآمد اکثر کشورهای حاشیه خلیج فارس است.
بهای نفت در اوایل سال ۲۰۱۴ حدود ۱۱۵ دلار بود اما اکنون به حدود ۳۷ دلار در هر بشکه تنزل یافته است.
این محدودیتهای مالی باعث شده که کشورهای عربی خلیج فارس بخشی از سفارشهای پرهزینه خود مثل خرید جنگنده و سامانههای موشکی را کاهش داده و روی تأمین نیازهای جاری نیروهای مسلح خود مثل خريد مهمات تمرکز کنند.
گزارش پژوهشکده سیاستگذاری آی اچ اس یادآوری میکند که به تبعیت از کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس هزینههای نظامی در کل منطقه خاورمیانه در سال ۲۰۱۵ کاهش یافته اما به احتمال فراوان طی دو سال آینده شاهد تغییر محسوسی نخواهد بود.
طبق آمارهای این پژوهشکده کل کشورهای خاورمیانه در حال حاضر سالانه حدود ۱۷۰ میلیارد دلار صرف هزینههای نظامی میکنند.
عربستان سعودی با هزینه نظامی سالانه ۴۶.۳ میلیارد دلار در کل منطقه در مقام اول قرار دارد و از نظر حجم بودجه نظامی هشتمین کشور جهان است.