عبدالله عراقی، یکی از فرماندهان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اخیراً در گفت و گو با رسانه‌های داخلی ایران خبر از آغاز گشت‌های بسیج در تهران داده‌است.
به گفته اين مقام سپاه پاسداران، اين طرح با هدف ارتقای امنیت صورت می‌گیرد و بسیجیان شرکت‌کننده در این طرح، «آموزش‌های لازم» را در این زمینه کسب کرده‌اند.
عبدالرضا تاجیک، روزنامه‌نگار در تهران در گفت و گو با راديو فردا، با اشاره به مسئله اموزش این نیروها، از پیامدهای آغاز گشت‌های بسیج در پایتخت می‌گوید:
عبدالرضا تاجیک: آموزش دادن، نیازمند صرف بودجه است. آیا کسانی که آموزش دیده‌اند، می‌خواهند به طور رایگان، این کار را برعهده گیرند یا باید خدمات و امکاناتی را در اختیار این نیروها قرار داد.
اگر قرار است این همه بودجه برای این افراد تأمین شود، چرا برای نیروی انتظامی و کادر رسمی آن که موظفند در قبال عملکرد خود پاسخگو باشند، هزینه نمی‌شود و برای افرادی که خارج از این مجموعه هستند، هزینه شده‌است؟
بیشتر بخوانید:
باید پاسخ داده شود که آیا نیروی انتظامی برای تأمین امنیت، توان لازم را ندارد و امکانات و هزینه لازم به این نیرو اختصاص نیافته‌است که مجبور شده از نیروهای بسیج که زیر مجموعه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هستند و طبق قانون، برای آنها وظایف دیگری تعریف شده است، استفاده کنند.
بر اساس قانون، وظیفه محول شده به سپاه پاسداران، پاسداری و دفاع از انقلاب است.
رادیو فردا: در گذشته، مقام های نیروی انتظامی با حضور نیروهای بسیجی در اجرای طرح امنیت اجتماعی مخالفت می کردند، اما آیا طرح امنیت اجتماعی از مرحله استقرار عبور کرده است که در حال حاضر، حضور این نیروها در اجرای این طرح توجیه شود؟
بیشتر بحث امنیت اجتماعی در رابطه با نوع پوشش زنان مطرح بود و ورود بسیج به این طرح مشکلات زیادی را ایجاد می‌کرد. اکنون که کادر نیروی انتظامی این وظیفه را به عهده گرفته‌است، با برخوردهای مردم با این نیرو مواجهیم و طبیعی است که اگر نیروی بسیج می‌خواست در این مسئله وارد شود، همان تجارب دهه ۶۰ و برخوردهای خیابانی آن زمان به وقوع می پیوست.
با توجه به اینکه هفت ماه دیگر شاهد انتخابات ریاست جمهوری در ایران خواهیم بود، آیا می‌توان به این نحوه حضور نیروهای بسیج، نگاه سیاسی داشت؟
نیروهای بسیج جدای از آن نیروهایی که سازمان یافته هستند، نیروهایی هستند که از بدنه اجتماعی استفاده می‌کنند و از این طریق می‌توانند نیروهای خود را شکل بدهند.
ما در ماه‌های آتی با مسئله انتخابات ریاست جمهوری مواجه هستیم. این مسئله کم اهمیتی نیست و ما باید توجه کنیم که این نیروی سازمان یافته چگونه می‌خواهد در مسئله انتخابات وارد شود.
در این ارتباط باید به خصوص، به گفته‌های مسئولان ارشد سپاه در کنار اظهار نظرهای فرماندهی ستاد کل نیروهای مسلح نیز توجه داشت. آنها بر روی وظیفه دفاع از دولت آقای احمدی‌نژاد تأکید می‌کنند.
باید دید که این نیروها در پایان دوره چهار ساله دولت کنونی چگونه می‌خواهند برخورد کنند. به عبارت دیگر، بر اساس همان سیستمی که نیروهای نظامی حق دخالت در سیاست را به عنوان رده نظامی خود ندارند یا اینکه به گونه‌ای دیگر عمل خواهند کرد. یعنی همان اتهامی که سه سال پیش وارد شد، مبنی بر این که نیروی شبه پادگانی در بسیج نیروها و رأی‌آوری برای آقای احمدی نژاد فعال بوده است. اتهامی که نه تأیید شد و نه رد، بلکه فقط مطرح شد، آنهم بدون آنکه بررسی شود.
پیشتر، مسئولان رده بالای بسیج در بحث امنیت، در مقابله با تهدیدهای داخلی و حتی برخورد با عناصر به گفته این مقام‌ها «مرتبط با ایالات متحده آمریکا» سخن گفته بودند، اما با توجه به این پیشینه و گفته‌ها، مسئولان بسیج در ورود به بحث امنیت، این مقوله را به عنوان بحثی سیاسی دنبال می‌کنند یا اجتماعی؟
اگر کسی در جهت نفی استقلال ایران عمل کند، بر اساس قانون باید محاکمه شود. اینکه افراد محاکمه نمی‌شوند و در دادگاه‌ها، اتهامات وارد شده به آنان اثبات نمی‌شود، طرح این اتهامات با توجه به این که در دادگاه صالحه مطرح نمی‌شود، جای سؤال دارد.
این اتهامات، امروز و دیروز و یک سال و دو سال اخیر وارد نشده‌اند، بلکه سال‌هاست که این گونه اتهامات را در ساختار جمهوری اسلامی مشاهده می‌کنیم. ولی در بحث ارتقای امنیت، باید توجه داشته باشیم که امنیت در ایران وجود دارد یا نه.
اگر بسیج هم وارد بحث امنیت اجتماعی شود، باعث تداخل مأموریت‌های قانونی نیروی انتظامی با این نیرو نخواهد شد؟
برای من نیز جای سؤال دارد که چگونه می خواهند این کار را انجام دهند. وقتی ما شاهد شکایات از گشت‌های انتظامی هستیم، نیروی بسیج چگونه می‌خواهد در کنار این نیروها قرار گیرد.
آقای تاجیک! بازگشت بسیج را بعد از دو دهه چگونه ارزیابی می‌کنید. فکر می‌کنید بازتاب آن برای شهروندان تهرانی چگونه باشد؟
در مقاطع مختلفی، شاهد این حرکت‌ها بوده‌ایم. برای مثال، بازرسی در خیابان‌ها وجود داشت، اما در یک مقطع با توجه به تغییری که در مدیریت اجرایی جامعه رخ داد، نقش نیروهای بسیج در خیابان‌ها کم شد.
با توجه به تحولات داخلی ایران، این اقدام درستی به نظر نمی‌رسد. هنگامی که نیرویی که از آموزش کافی برخوردار نیست، بخواهد در خیابان جلوی مردم را بگیرد، نگاه مثبتی به عنوان یک شهروند به این افراد وجود نخواهد داشت.
به نظر من، آمدن این نیروها، به ویژه مانند گذشته، که نتوانیم در صورت تخلف به مرجعی رجوع کنیم، بازتاب خوبی برای جامعه ندارد و موجب تقابل در جامعه خواهد شد.