«تراژدی مردم ـ انقلاب روسیه»، اثر اورلاندو فایجس و کتاب سه جلدی انقلاب روسیه نوشته لئون تروتسکی، که ترجمه فارسی آنها اخیر منتشر شدند، نه فقط ظهور جذاب و پایان غمبار انقلاب اکتبر روسیه، که تراژدی مردم و رهبران سیاسی را در بزرگترین رخداد سال‌های آغازین قرن بیستم، از دو منظر متفاوت، تصویر کرده و می‌کوشند تا برآمدن استبداد را از متن انقلابی که با شعار آزادی و رهایی از فقر و نابرابری به پیروزی رسید، تحلیل کنند.
کتاب اول زمینه‌های ظهور و ثبیت یکی از خشن‌ترین استبدادهای تاریخ را از بستر امیدبخش‌ترین انقلاب جهان، در فرهنگ و مذهب مردم و در ساختارهای اجتماعی و فرهنگی روسیه جستجو می‌کند و کتاب دوم انحراف و خیانت برخی رهبران حزب کمونیست را منشأ اصلی ظهور دوباره استبداد می‌داند.
کتاب دو جلدی تراژدی مردم، که احمد علیقلیان آن را به فارسی برگردانده است، در قالب روایت زندگی شخصیت‌های کتاب در سال‌های ۱۸۹۱ تا ۱۹۲۴، زمینه‌های پیدایی انقلاب را تا تثبیت استبداد استالینی، سقوط سودای پرشور آزادی را به فضای سرد استبداد شرقی، دگردیسی آرزوی برپا کردن نظامی انسانی را به فاجعه‌ای که زندگی و امید میلیون‌ها انسان را بر باد داد، در ساختاری جذاب و با اتکا به اسناد معتبر به تصویر می‌کشد.
لئون تروتسکی، که از رهبران طراز اول انقلاب بود و پس از انقلاب در مبارزه درون حزبی از استالین شکست خورد و در تبعید کشته شد، در کتاب سه جلدی تاریخ انقلاب روسیه، که سعید باستانی آن را فارسی برگردانده است، روند انقلاب و فاجعه تحول آن را به استبداد فردی از منظر رهبری تصویر می‌کند که در سال‌های تلخ تبعید نظاره‌گر مرگ رویاهای اجتماعی و فردی خود بود.
کتاب تراژدی مردم، که در چهار فصل با عنوان‌های روسیه در دوره رژیم کهن، بحران قدرت، روسیه در انقلاب و جنگ داخلی و برپایی نظام شوروی تدوین شده است، با اتکا به اسناد معتبر، در قالب روایت زندگی چند شخصیت، تلفيقی سازگار از تاريخ‌نویسی و رمان تاريخی به دست می‌دهد که برای خواننده غیرمتخصص نیز جذاب و پرکشش است.
در کتاب تروتسکی که به دلیل احاطه و حضور او در متن رخدادها و به دلیل گستره گسترده دانش نویسنده اثری درخشان به شمار می‌رود، راوی قربانی انقلابی است که خود در پدید آوردن و رهبری آن نقشی کارساز داشته است.
قربانی کتاب تراژدی مردم اما همان مردمی هستند که به امید رهایی از استبداد و فقر انقلاب می‌کنند و به دلیل فرهنگ و مذهب خود قربانی آن می‌شوند.
تروتسکی در کتاب خود فاجعه استبداد را عارضه‌ای اجتناب‌پذیر می‌داند که انحراف و خیانت رهبرانی چون استالین آن را سبب ساز شدند. کتاب تراژدی مردم فرهنگ مردم روسیه را، که در آن مستبد فره‌مند مقتدر در قالب تزار و رهبر ستایش می‌شد، و مذهب ارتدوکس را، که در آن تزار و رهبر سایه خدا بودند، زمینه‌ساز اصلی استبداد گریز ناپذیر معرفی می‌کند.
لئون تروتسكی، که به دوران قدرتمندی در اعمال شیوه‌های خشن و استبدادی دست کمی از رقیب خود استالین نداشت و به دوران تلخ تبعید به انتقاد از استبداد فردی و دیکتاتوری رهبران برخاست، کتاب سه جلدی تاريخ انقلاب روسيه را در سال ۱۹۳۰ در روزهای تلخ تبعید نوشت تا به تاریخ‌نویسی رسمی شوروی، که نقش او را در انقلاب انکار می‌کرد، پاسخ دهد.
تروتسكی در سال ۱۸۷۹ متولد شد. در نوجوانی به انقلاب پیوست، در انقلاب ناکام ۱۹۰۵ روسیه رئیس شورای کارگران انقلابی پتروگراد بود و پس از انقلاب پیروز اکتبر ۱۹۱۷ ارتش سرخ را بنیان نهاد و آن را فرماندهی کرد.
تروتسكی پس از پیروزی انقلاب اکتبر وزیر خارجه دولت لنین و عضو کمیته مرکزی حزب حاکم بود اما در مبارزات درون حزبی از استالین شکست خورد، به تبعید رانده شد و در ۱۹۴۰ در مکزیک با ضربه‌های تبر به قتل رسید.
قاتل او پس از آزادی از زندان نشان لنین، بالاترین نشان شوروی را از استالین دریافت کرد.
کتاب اول زمینه‌های ظهور و ثبیت یکی از خشن‌ترین استبدادهای تاریخ را از بستر امیدبخش‌ترین انقلاب جهان، در فرهنگ و مذهب مردم و در ساختارهای اجتماعی و فرهنگی روسیه جستجو می‌کند و کتاب دوم انحراف و خیانت برخی رهبران حزب کمونیست را منشأ اصلی ظهور دوباره استبداد می‌داند.
کتاب دو جلدی تراژدی مردم، که احمد علیقلیان آن را به فارسی برگردانده است، در قالب روایت زندگی شخصیت‌های کتاب در سال‌های ۱۸۹۱ تا ۱۹۲۴، زمینه‌های پیدایی انقلاب را تا تثبیت استبداد استالینی، سقوط سودای پرشور آزادی را به فضای سرد استبداد شرقی، دگردیسی آرزوی برپا کردن نظامی انسانی را به فاجعه‌ای که زندگی و امید میلیون‌ها انسان را بر باد داد، در ساختاری جذاب و با اتکا به اسناد معتبر به تصویر می‌کشد.
لئون تروتسکی، که از رهبران طراز اول انقلاب بود و پس از انقلاب در مبارزه درون حزبی از استالین شکست خورد و در تبعید کشته شد، در کتاب سه جلدی تاریخ انقلاب روسیه، که سعید باستانی آن را فارسی برگردانده است، روند انقلاب و فاجعه تحول آن را به استبداد فردی از منظر رهبری تصویر می‌کند که در سال‌های تلخ تبعید نظاره‌گر مرگ رویاهای اجتماعی و فردی خود بود.
کتاب تراژدی مردم، که در چهار فصل با عنوان‌های روسیه در دوره رژیم کهن، بحران قدرت، روسیه در انقلاب و جنگ داخلی و برپایی نظام شوروی تدوین شده است، با اتکا به اسناد معتبر، در قالب روایت زندگی چند شخصیت، تلفيقی سازگار از تاريخ‌نویسی و رمان تاريخی به دست می‌دهد که برای خواننده غیرمتخصص نیز جذاب و پرکشش است.
در کتاب تروتسکی که به دلیل احاطه و حضور او در متن رخدادها و به دلیل گستره گسترده دانش نویسنده اثری درخشان به شمار می‌رود، راوی قربانی انقلابی است که خود در پدید آوردن و رهبری آن نقشی کارساز داشته است.
قربانی کتاب تراژدی مردم اما همان مردمی هستند که به امید رهایی از استبداد و فقر انقلاب می‌کنند و به دلیل فرهنگ و مذهب خود قربانی آن می‌شوند.
تروتسکی در کتاب خود فاجعه استبداد را عارضه‌ای اجتناب‌پذیر می‌داند که انحراف و خیانت رهبرانی چون استالین آن را سبب ساز شدند. کتاب تراژدی مردم فرهنگ مردم روسیه را، که در آن مستبد فره‌مند مقتدر در قالب تزار و رهبر ستایش می‌شد، و مذهب ارتدوکس را، که در آن تزار و رهبر سایه خدا بودند، زمینه‌ساز اصلی استبداد گریز ناپذیر معرفی می‌کند.
لئون تروتسكی، که به دوران قدرتمندی در اعمال شیوه‌های خشن و استبدادی دست کمی از رقیب خود استالین نداشت و به دوران تلخ تبعید به انتقاد از استبداد فردی و دیکتاتوری رهبران برخاست، کتاب سه جلدی تاريخ انقلاب روسيه را در سال ۱۹۳۰ در روزهای تلخ تبعید نوشت تا به تاریخ‌نویسی رسمی شوروی، که نقش او را در انقلاب انکار می‌کرد، پاسخ دهد.
تروتسكی در سال ۱۸۷۹ متولد شد. در نوجوانی به انقلاب پیوست، در انقلاب ناکام ۱۹۰۵ روسیه رئیس شورای کارگران انقلابی پتروگراد بود و پس از انقلاب پیروز اکتبر ۱۹۱۷ ارتش سرخ را بنیان نهاد و آن را فرماندهی کرد.
تروتسكی پس از پیروزی انقلاب اکتبر وزیر خارجه دولت لنین و عضو کمیته مرکزی حزب حاکم بود اما در مبارزات درون حزبی از استالین شکست خورد، به تبعید رانده شد و در ۱۹۴۰ در مکزیک با ضربه‌های تبر به قتل رسید.
قاتل او پس از آزادی از زندان نشان لنین، بالاترین نشان شوروی را از استالین دریافت کرد.