گزارشها از ایران حاکی از ادامه بازداشت فعالان سیاسی و مدنی از سوی مأموران امنیتی جمهوری اسلامی است. از جمله کسانی که به تازگی بازداشت شدهاند، میتوان به بهاره هدایت عضو شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت، مهدی قلیزاده عضو نهضت آزادی ایران، علی حکمت و محمدرضا زهدی اشاره کرد.
در عین حال، منابع دانشجویی از بازداشت گسترده فعالان دانشجویی در تهران، کرمانشان، مشهد و بابل خبر دادهاند. پیش از این هم در روزهای پس از حوادث خونین عاشورا، دهها نفر از فعال سیاسی از جمله برخی از مشاوران نزدیک میرحسین موسوی و محمد خاتمی توسط مقامات امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شدند.
مهدی فتاپور، عضو شورای مرکزی اتحاد جمهوریخواهان ایران در آلمان، درباره این بازداشتها به پرسشهای رادیو فردا پاسخ داده است.
متأسفانه به نظر میرسد که مسئولان رژیم روندی را پیش گرفتهاند که همه از آن نگران بودند. بعد از عاشورا، این تبلیغاتی که به راه افتاده، این بازداشتها و این جوی که به وجود آمده، شرایط نگرانکنندهای به وجود آورده است که نشاندهنده این است که متأسفانه تصور مسئولان رژیم این است که با اعمال خشونت و با زور میشود شرایط را به دوره قبل بازگرداند. آنها به این توجه ندارند که شرایط کشور دگرگون شده است. دیگر امکان بازگشت شرایط کشور به شرایط قبل از ۲۲ خرداد نیست.
دو حرکتی که در این مدت صورت گرفت، یعنی ۱۶ آذر و به خصوص اعتراضات عاشورا، نشان داد که این سیاستی که در شش ماه گذشته توسط مسئولان در پیش گرفته شده، ناموفق بوده است. نشان داد مردم روحیه دارند، اعتراضاتشان وجود دارد و این اقدامات و این تهدیدها بیشتر مردم را از حکومت جدا میکند.
در تظاهرات عاشورا، روحیهای که مردم از خود نشان میدادند، (بعد از این همه فشار و ضرب و شتمی که در ۱۳ آبان در تظاهرات صورت گرفت که واقعاً نیروهای نظامی در هرکجا بیشترین حد خشونت را نسبت به تظاهرکنندگان به کار گرفتند،) با وجود این در روز عاشورا این تعداد گسترده مردم میآیند تظاهرات میکنند آن هم با این روحیهای که داشتند.
این نشان میدهد که این سیاست موفق نیست و عملاً شش ماه اخیر نشان داد که با این وسیله نمیشود کشور را کنترل کرد، نمیشود هدایت کرد. کسانی که در رأس هستند تصور میکنند با این کار میتوانند وضع را به پیش از ۲۲ خرداد برگردانند. این امکان ندارد.
نه دیگر رژیم آن اقتدار گذشته را دارد و میتواند به دست بیاورد و نه مردم دیگر آن مردم گذشته هستند. آمدهاند میدان و نیروی خودشان را دیدهاند، اعتماد به نفس پیدا کردهاند و خواستهایشان را میخواهند. متأسفانه تا زمانی که خواستهای مردم مورد توجه قرار نگیرد، احتمال دارد با دور گسترده شدن چنین اعتراضهایی، به صورت زنجیری، به صورت تناوبی و هر بار گستردهتر و شدیدتر مواجه باشیم.
تصور می کنم در ماههای آینده با اعتراضهایی شدیدتر از گذشته و با ابعادی وسیعتر، یا در همین شکلی که بوده یا در اشکال دیگری در عمق، مواجه خواهیم بود.
شاید این هم یک نشانهای باشد از اینکه کسانی که در میان مسئولان نظامی امنیتی مایلند نقش این افراد تضعیف شود و جریانها هرچه بیشتر به سوی درگیری و خشونت پیش برود تا بتوانند دست و بالشان باز باشد بتوانند شدت عمل بیشتری نشان دهند. متأسفانه این نوع برخورد فقط میتواند چنین نتیجهای داشته باشد. این منجر به این نخواهد شد که اعتراضها بخواهد فروکش کند یا حذف شود.
چون عملاً آنچه که امروز در کشور دارد صورت میگیرد، اعتراضات در شکلی که از بالا به پایین دستور داده شود و حرکت شود، نیست. اعتراضها در درون جامعه وجود دارد و به شکل پراکنده و به شکل نیروهایی که هر کدام در گروههایی که در جاهای مختلف حضور دارند، خودشان در صحنه میآیند.
با این نوع دستگیریها، اعتراضات حذف نمیشود ولی سمت دستگیریها بیشتر در جهت این است که کسانی که خواهان آرامش بیشتری بودند، بیشتر تحت فشار قرار گرفتند و این نشانهای از تفکر برخی از مسئولان نظامی امنیتی کشور است.
در عین حال، منابع دانشجویی از بازداشت گسترده فعالان دانشجویی در تهران، کرمانشان، مشهد و بابل خبر دادهاند. پیش از این هم در روزهای پس از حوادث خونین عاشورا، دهها نفر از فعال سیاسی از جمله برخی از مشاوران نزدیک میرحسین موسوی و محمد خاتمی توسط مقامات امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شدند.
مهدی فتاپور، عضو شورای مرکزی اتحاد جمهوریخواهان ایران در آلمان، درباره این بازداشتها به پرسشهای رادیو فردا پاسخ داده است.
- رادیو فردا: آقای فتاپور، ارزیابی شما از روند بازداشتهای اخیر چیست؟
متأسفانه به نظر میرسد که مسئولان رژیم روندی را پیش گرفتهاند که همه از آن نگران بودند. بعد از عاشورا، این تبلیغاتی که به راه افتاده، این بازداشتها و این جوی که به وجود آمده، شرایط نگرانکنندهای به وجود آورده است که نشاندهنده این است که متأسفانه تصور مسئولان رژیم این است که با اعمال خشونت و با زور میشود شرایط را به دوره قبل بازگرداند. آنها به این توجه ندارند که شرایط کشور دگرگون شده است. دیگر امکان بازگشت شرایط کشور به شرایط قبل از ۲۲ خرداد نیست.
- همزمان با این بازداشتها، اسماعیل احمدی مقدم، فرمانده نیروی انتظامی از این موضوع صحبت کرده که دیگر مدارایی با معترضان نخواهد شد. بیش از این هم یعنی در طول شش ماه گذشته بارها و بارها چنین تهدیدهایی صورت گرفته بود که این بار شدیدتر برخورد میشود، ولی بازهم شاهد این بودیم که تظاهرات ادامه پیدا کرده. شما فکر میکنید که تشدید چنین تهدیدها یا اصولاً تشدید برخورد تا چه اندازه میتواند بر روند حرکت جنبش سبز مؤثر باشد؟
دو حرکتی که در این مدت صورت گرفت، یعنی ۱۶ آذر و به خصوص اعتراضات عاشورا، نشان داد که این سیاستی که در شش ماه گذشته توسط مسئولان در پیش گرفته شده، ناموفق بوده است. نشان داد مردم روحیه دارند، اعتراضاتشان وجود دارد و این اقدامات و این تهدیدها بیشتر مردم را از حکومت جدا میکند.
در تظاهرات عاشورا، روحیهای که مردم از خود نشان میدادند، (بعد از این همه فشار و ضرب و شتمی که در ۱۳ آبان در تظاهرات صورت گرفت که واقعاً نیروهای نظامی در هرکجا بیشترین حد خشونت را نسبت به تظاهرکنندگان به کار گرفتند،) با وجود این در روز عاشورا این تعداد گسترده مردم میآیند تظاهرات میکنند آن هم با این روحیهای که داشتند.
این نشان میدهد که این سیاست موفق نیست و عملاً شش ماه اخیر نشان داد که با این وسیله نمیشود کشور را کنترل کرد، نمیشود هدایت کرد. کسانی که در رأس هستند تصور میکنند با این کار میتوانند وضع را به پیش از ۲۲ خرداد برگردانند. این امکان ندارد.
نه دیگر رژیم آن اقتدار گذشته را دارد و میتواند به دست بیاورد و نه مردم دیگر آن مردم گذشته هستند. آمدهاند میدان و نیروی خودشان را دیدهاند، اعتماد به نفس پیدا کردهاند و خواستهایشان را میخواهند. متأسفانه تا زمانی که خواستهای مردم مورد توجه قرار نگیرد، احتمال دارد با دور گسترده شدن چنین اعتراضهایی، به صورت زنجیری، به صورت تناوبی و هر بار گستردهتر و شدیدتر مواجه باشیم.
تصور می کنم در ماههای آینده با اعتراضهایی شدیدتر از گذشته و با ابعادی وسیعتر، یا در همین شکلی که بوده یا در اشکال دیگری در عمق، مواجه خواهیم بود.
- افرادی که بازداشت شدهاند، به صورت کلی افرادی بودند که خواهان ادامه اعتراضها به صورت مسالمتآمیز بودند نه به شکل افراطی. به نظر شما این بازداشتها چه معنایی میتواند داشته باشد و در عین حال چه تأثیری خواهد داشت؟
شاید این هم یک نشانهای باشد از اینکه کسانی که در میان مسئولان نظامی امنیتی مایلند نقش این افراد تضعیف شود و جریانها هرچه بیشتر به سوی درگیری و خشونت پیش برود تا بتوانند دست و بالشان باز باشد بتوانند شدت عمل بیشتری نشان دهند. متأسفانه این نوع برخورد فقط میتواند چنین نتیجهای داشته باشد. این منجر به این نخواهد شد که اعتراضها بخواهد فروکش کند یا حذف شود.
چون عملاً آنچه که امروز در کشور دارد صورت میگیرد، اعتراضات در شکلی که از بالا به پایین دستور داده شود و حرکت شود، نیست. اعتراضها در درون جامعه وجود دارد و به شکل پراکنده و به شکل نیروهایی که هر کدام در گروههایی که در جاهای مختلف حضور دارند، خودشان در صحنه میآیند.
با این نوع دستگیریها، اعتراضات حذف نمیشود ولی سمت دستگیریها بیشتر در جهت این است که کسانی که خواهان آرامش بیشتری بودند، بیشتر تحت فشار قرار گرفتند و این نشانهای از تفکر برخی از مسئولان نظامی امنیتی کشور است.