واکنش‌های جهانی به حمله اسرائیل به کاروان کمک‌رسانی غزه

در تهران ده‌ها تن با تجمع در مقابل دفتر سازمان ملل اقدام اسرائیل را محکوم کردند

حمله خونین نیروی دریایی اسرائیل با کاروان بین‌المللی کمک‌رسانی به غزه، موجی گسترده از واکنش‌های جهانی را در پی آورده است.

سفیران اسرائیل در کشورهای متعدد جهان احضار شده‌اند و تظاهرات مختلفی در بسیاری از کشورهای عربی و اسلامی در جریان است.

در همین حال قرار است شورای امنیت سازمان ملل متحد در نشستی اضطراری در بعد از ظهر دوشنبه موضوع حمله اسرائیل به کاروان کمک‌رسانی غزه را بررسی کند.

بان کی‌مون دبیرکل سازمان ملل نیز خواستار تحقیقات کامل در مورد یورش اسرائیل به کشتی حامل کمک‌ها برای غزه شده است.

واکنش ترکیه؛ احضار سفیر اسرائیل

ترکیه که جمعیت خیریه اسلامی آن کشور سهم مهمی را در تدارک کاروان دریایی کمک‌رسانی به غزه داشت، خشمگینانه‌ترین واکنش را به این موضوع نشان داده است.

رسانه‌های ترک می‌گویند که رجب طیب اردوغان که در سفر رسمی به شیلی بود، با ناتمام گذاشتن سفر خود به آنکارا باز می‌گردد.

وزارت خارجه ترکیه بامداد روز دوشنبه سفیر اسرائیل را برای اعتراض فرا خواند.

در همین حال اهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل در یک نشست خبری در تل‌آویو گفت که در ساعات اخیر با وزیران دفاع، خارجه و رئیس ستاد ارتش ترکیه تلفنی گفت‌وگو کرده و ماجرا را توضیح داده است.

معاون وزیر خارجه اسرائیل در یک نشست خبری در بیت المقدس ابراز امیدواری کرد که ترکیه به مسیر اخراج سفیر اسرائیل در ترکیه وارد نشود.

اما از نخستین ساعات بامداد دوشنبه تظاهرات گسترده مردمی با شعارهای «مرگ بر اسرائیل» در استانبول در جریان است. تظاهرات مردمی به آنکارا نیز کشیده شده و در برابرسفارت اسرائیل در آنکارا ادامه دارد.

گزارش‌ها حاکی است که تظاهرکنندگان ترک با سنگ و چوب به سفارت و کنسولگری اسرائیل حمله کرده‌اند اما سپس نیروهای امنیتی ترکیه بر معترضان غلبه کرده‌اند و تظاهرات با شعارهای تند علیه اسرائیل اما به گونه مسالمت‌آمیز همچنان ادامه دارد.

«ستاد مبارزه با ترور» وابسته به اسرائیل دوشنبه ازهمه اسرائیلی‌ها خواست که سفرخود به ترکیه را لغو کنند، و نیز از همه گردشگران اسرائیلی خواست که سریعاً ترکیه را ترک کنند. هم اکنون ده‌ها هزار گردشگر اسرائیلی در آنتالیا، آنالیا، مرمره، استانبول و دیگر نقاط ترکیه هستند.

مناسبات ترکیه و اسرائیل از زمان حمله اسرائیل به غزه در ژانویه ۲۰۰۹ در پی انتقادهای علنی رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه از اسرائیل رو به وخامت نهاد و هرازچند گاهی، امری دیگرموجب تنش دراین مناسبات شده است.

واکنش ایران؛ نمایش «خوی واقعی» اسرائیل

در ایران محمود احمدی‌نژاد، علی لاریجانی و شماری دیگر از نمایندگان مجلس و مقام‌های عالی‌رتبیه دولتی به این واقعه که تا کنون دست کم ۱۵ کشته بر جای گذاشته است واکنش نشان داده‌اند.

محمود احمدی‌نژاد در واکنش اولیه خود روز دوشنبه گفت که «رژیم صهیونیستی با این جنایت، یک بار دیگر خوی واقعی‌اش را نشان داد».

علی لاریجانی هم در واکنش به این موضوع، «حمله به کاروان کمک‌های انسان‌دوستانه» را «لکه ننگی برای رژیم صهیونیستی» توصیف کرد و وزیر دفاع جمهوری اسلامی تصریح کرد که اسرائیل با این اقدام «شمارش معکوس نابودی خود را کلید زد».

سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران خواستار برگزاری نشست وزیران سازمان کنفرانس اسلامی شد و وزارت خارجه ایران، این موضوع را مؤید عدم پایبند اسرائیل به تعهدات بین‌المللی خواند و خواستار تشکیل جلسه اضطراری شورای امنیت در این زمینه شد.

در تهران همچنین ده‌ها تن با تجمع در مقابل دفتر سازمان ملل متحد، ضمن سر دادن شعارهایی بر ضد اسرائیل، این اقدام اسرائیل را محکوم کردند.

جمهوری اسلامی ایران که حامی دیرینه فلسطینی‌ها و هم‌پیمان حماس و جهاد اسلامی و دیگر تشکل‌های مسلح فلسطینی است، ازهمان نخستین روزهای تدارک دیدن کاروان بین‌المللی دریایی برای کمک به غزه، حمایت خود را از آن اعلام کرده بود.

واکنش کشورهای عرب و اسلامی

اتحادیه عرب اعلام کرد که نشست اضطراری آن سه‌شنبه برگزار می‌شود. سوریه اولین کشوری بود که با تقبیح شدید اسرائیل، خواهان برگزاری نشست اضطراری اتحادیه عرب و سازمان کنفرانس اسلامی شده بود.

عمرو موسی، دبیرکل اتحادیه عرب نیز دوشنبه در یک نشست خبری در قاهره گفت: «آنچه که در ساعات اخیر شاهد آن بودیم، نشان می‌دهد که اسرائیل برای صلح آمادگی ندارد».

وی اضافه کرد که نمی‌تواند درک کند که چرا ارتش اسرائیل این واکنش شدید را نشان داده است.

سعد حریری، نخست‌وزیر لبنان نیز رفتار اسرائیل با کاروان بین‌المللی کمک به غزه را تقبیح کرد.

اردن، که با اسرائیل مناسبات کامل در سطح سفیر دارد، واکنشی شدید نشان داد و اسرائیل را قاطعانه محکوم کرد.

تظاهرات گسترده‌ای نیز از نخستین ساعات بامداد دوشنبه در امان، پایتخت اردن، در جریان است.

تظاهرکنندگان در کشورهای عربی و اسلامی دیگر، دولت‌های آنها را به نکوهش جدی اسرائیل تشویق کرده است.

واکنش‌ها در اروپا

شماری از کشورهای اروپایی در ساعات اولیه دوشنبه سفیران و نمایندگان سیاسی اسرائیل را به وزارت خارجه خود فرا خوانده‌اند.

اسپانیا، رئیس دوره‌ای اتحادیه اروپا با ابراز نگرانی ازعواقب بین‌المللی این امر، همگان را به شکیبایی و مدارا و جلوگیری از دامن زدن به ماجرا فراخواند.

یونان و سوئد، که شماری از فعالان مدنی کشورهای آنها به روی عرشه کشتی ترکیه بودند، نمایندگان سیاسی ارشد اسرائیلی را احضار کرده و خواهان توضیح شده و رسیدگی شایسته پزشکی اسرائیلی به زخمی‌شدگان را درخواست کردند.

فرانسه اعلام کرد که هیچ دلیلی چنین تلفاتی را تصدیق نمی‌کند و برنارکوشنر، وزیر خارجه فرانسه گفت که از این رخداد «تکان خورده است».

فرانکو فراتینی، وزیرخارجه ایتالیا نیز این رخداد را محکوم کرد.

ایرلند اعلام کرد که نگران کشته و زخمی شدن شهروندان خود در کاروان است. یکی از کشتی‌ها با نام «ریچل کوری» از بندر داندالک ایرلند چهاردهم ماه مه حرکت دریایی خود را برای پیوستن به کاروان یاد شده، آغاز کرده بود.

گیدو وستروله، وزیرخارجه آلمان نیز با ابراز تأسف عمیق از این رخداد، نسبت به عواقب آن «ابراز نگرانی» کرده است.

جان گینگ، مدیر«اونرا»، نهاد ویژه کمک‌رسانی سازمان ملل متحد به فلسطینی‌ها که در غزه مقیم است، از تبدیل شدن ماجرای کمک‌رسانی کاروان دریایی به رخدادی خونین ابراز تأسف و خشم شدید کرد.

دبیرکل سازمان ملل جمعه از اسرائیل و نیز دست‌اندرکاران کاروان کمک به غزه خواسته بود تا «خردمندانه عمل کنند و نگذارند که این کاروان به رخدادی تأسف‌بار تبدیل شود».