یک روز پس از آنکه مهلت ثبت نام نامزدهای انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری در ایران به پایان رسید و بررسی صلاحیت‌ها از سوی شورای نگهبان آغاز شد، نقش «بسیج» در آرایش‌های آینده سیاسی بار دیگر به سوژه موضع‌گیری‌ها تبدیل شد.
هرچند بسیاری نقش نیروی بسیج در عرصه انتخابات را مسبوق به سابقه می‌دانند اما شاید بتوان اوج این نقش و اعتراض مخالفان به آن را در دوره گذشته انتخابات ریاست جمهوری بازیافت.
جایی که مهدی کروبی یکی از نامزدهای آن روز معتقد بود بسیج به عنوان «نیروی غیبی» در آرای برخی نامزدها تأثیر گذاشته است. این دغدغه‌ای بود که اصلاح‌طلبان در ایران همواره از آن یاد کرده و نسبت به عواقب آن هشدار داده‌اند.
اما در روزهای اخیر و بخصوص با سخنان جدید فرمانده کل سپاه در مورد اینکه «بخش‌هایی از بسیج که غیر نظامی است می‌تواند در سیاست فعالیت داشته باشد»، واکنش‌هایی را در پی داشت که شاخص‌ترین شان حملات مهدی کروبی در روز ثبت نام در ستاد انتخابات وزارت کشور بود.
سرلشکر محمدعلی جعفری، فرمانده‌کل سپاه پاسداران ایران روز پنجشنبه ۱۷ اردیبهشت (۷ مه) در حاشیه همایش بسیج سازندگی به خبرنگاران گفته بود: «به تدبیر مقام معظم رهبری، بسیج نظامی از بسیج غیرنظامی جدا شده است و بسیج برنامه‌های بسیار گسترده‌ای در زمینه‌های علمی، سازندگی، فرهنگی و اجتماعی دارد». وی تصریح کرده بود که بخشی از بسیج که فعالیت نظامی ندارد، جزو نیروهای مسلح محسوب نمی‌شود و می‌تواند فعالیت سیاسی کند.
این اظهارات واکنش کروبی را در پی داشت. به‌گونه‌ای که وی در روز ثبت نام و در جمع خبرنگاران گفت: «ما بسیج را افتخار خود می‌دانیم و معتقدیم این بسیج که امروز تحت مدیریت آقای جعفری (فرمانده سپاه پاسداران) قرار دارد و زیر نظر نیروهای مسلح فعالیت می‌کند نیروی مسلح محسوب می‌شود و نباید در انتخابات و مباحث سیاسی شرکت کند».
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری همچنین گفته بود: «از ۴۸ سال پیش بسیجی بوده‌ام، آن زمان فرمانده سپاه یک کودک بود.»
با این وجود بحث بر سر موضوع بسیج و سپاه و نقش آنها در انتخابات نه تنها پایان نیافت بلکه همچنان ادامه یافت. به گونه‌ای که روز دوشنبه ۲۱ اردیبهشت، یکی دیگر از مقامات ارشد سپاه به نامزدهای انتخابات هشدار داد.
سردار جزایری، معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح طی سخنانی اظهار داشت که «پاسخ کاندیداهایی که بسیج و نیروهای مسلح را وجه‌المصالحه قرار می‌دهند خواهیم داد».
به گزارش خبرگزاری فارس، سردار مسعود جزایری در پاسخ به اظهار‌نظرهای این روزها پیرامون بسیج، سپاه و سایر نیروهای مسلح در ارتباط با انتخابات آتی ریاست‌جمهوری با بیان این مطلب که «بعضی کاندیداها، بسیج و نیروهای مسلح را وجه‌المصالحه قرار ندهند»، گفت: «در صورت لزوم و به منظور تنویر افکار عمومی، پاسخ این افراد را بعد از انتخابات خواهیم داد.»
این درحالی بود که در همین روز جعفری، فرمانده کل سپاه در اظهاراتی دیگر گفت: «دشمن امروز با عوامل چهره پوشانده و از قطار انقلاب پیاده شده در کشور نفوذ می‌کند».
به گزارش خبرگزاری مهر، سرلشکر محمدعلی جعفری دراولین همایش بزرگ رزمندگان و ایثارگران استان قزوین گفت: «هدف اصلی دشمن کنترل نظام و تغییر آن است که تا کنون هیچ غلطی نتوانسته انجام دهد. امروز انقلاب به تحمل سختی، جهاد و مبارزه غیرمسلحانه برای خنثی کردن اهداف دشمن نیازمند است و همه بسیجیان وظیفه دارند با حضور آگاهانه خود دشمن را ناامید کنند».
فرمانده‌کل سپاه همچنین گفت: «در صحنه‌های مختلف نظارتی و عملکرد دولتمردان باید متوجه باشیم که چه کسی خدمتگزار واقعی مردم است و چه کسی می‌خواهد از قدرت سوء استفاده کنند، لذا نیازمند به تفکر، مشورت و ارتباط با خدا هستیم تا واقعیت را تشخیص دهیم.»
از سوی دیگر دبیرکل حزب مؤتلفه نیز که روز دوشنبه در نشستی خبری در شیراز حاضر بود در پاسخ به پرسش خبرنگاری، به موضع‌گیری در این مورد پرداخت.
به گزارش خبرگزاری مهر، حبیبی در خصوص اظهارات فرمانده سپاه در خصوص ورود بسیجیان به عرصه سیاست و واکنش کروبی دبیرکل حزب اعتماد ملی،گفت: «به نظر من در بسیج در حال حاضر دو بخش متفاوت وجود دارد یک بخشی که استخدام بسیج بوده و کارمند این مجموعه محسوب می‌شوند و از این حوزه حقوق دریافت می‌کنند.»
وی ادامه داد: «اینگونه بسیجیان مثل نیروهای ارتش که از ورود به عرصه‌های سیاست و تشکل‌ها و جناح‌ها منع شده‌اند، نباید وارد حوزه‌های مذکور شوند و بخش دیگر را نیز افرادی تشکیل می‌دهند که دارای صنف و شغلی جدا از بسیج بوده و در کنار این امر با این مجموعه نیز همکاری می‌کنند و به عبارت دیگر از این مجموعه حقوق دریافت نمی‌کنند و استخدام آنها نیز به حساب نمی‌آیند که این گروه از بسیجیان منعی برای ورود به عرصه سیاست و مشارکت‌های سیاسی ندارند.»
دبیرکل حزب مؤتلفه با اشاره به سخنان خود کروبی که گفته بود «من بیش از ۴۰ سال بسیجی هستم» نیز بیان کرد: «اگر آقای کروبی در این حوزه بسیج نیز نقد دارند پس خود ایشان نیز که بسیجی هستند نباید وارد سیاست شده و دبیرکلی حزب اعتماد ملی را بر عهده می‌گرفتند از این رو اعتقاد دارم بسیجیانی مثل آقای کروبی که استخدام بسیج نبوده و حقوق از این مجموعه نمی‌گیرند، اما با این حوزه همکاری دارند می‌توانند وارد این حوزه از مشارکت‌های سیاست و اجتماع شوند.»
هرچند بسیاری نقش نیروی بسیج در عرصه انتخابات را مسبوق به سابقه می‌دانند اما شاید بتوان اوج این نقش و اعتراض مخالفان به آن را در دوره گذشته انتخابات ریاست جمهوری بازیافت.
جایی که مهدی کروبی یکی از نامزدهای آن روز معتقد بود بسیج به عنوان «نیروی غیبی» در آرای برخی نامزدها تأثیر گذاشته است. این دغدغه‌ای بود که اصلاح‌طلبان در ایران همواره از آن یاد کرده و نسبت به عواقب آن هشدار داده‌اند.
اما در روزهای اخیر و بخصوص با سخنان جدید فرمانده کل سپاه در مورد اینکه «بخش‌هایی از بسیج که غیر نظامی است می‌تواند در سیاست فعالیت داشته باشد»، واکنش‌هایی را در پی داشت که شاخص‌ترین شان حملات مهدی کروبی در روز ثبت نام در ستاد انتخابات وزارت کشور بود.
سرلشکر محمدعلی جعفری، فرمانده‌کل سپاه پاسداران ایران روز پنجشنبه ۱۷ اردیبهشت (۷ مه) در حاشیه همایش بسیج سازندگی به خبرنگاران گفته بود: «به تدبیر مقام معظم رهبری، بسیج نظامی از بسیج غیرنظامی جدا شده است و بسیج برنامه‌های بسیار گسترده‌ای در زمینه‌های علمی، سازندگی، فرهنگی و اجتماعی دارد». وی تصریح کرده بود که بخشی از بسیج که فعالیت نظامی ندارد، جزو نیروهای مسلح محسوب نمی‌شود و می‌تواند فعالیت سیاسی کند.
این اظهارات واکنش کروبی را در پی داشت. به‌گونه‌ای که وی در روز ثبت نام و در جمع خبرنگاران گفت: «ما بسیج را افتخار خود می‌دانیم و معتقدیم این بسیج که امروز تحت مدیریت آقای جعفری (فرمانده سپاه پاسداران) قرار دارد و زیر نظر نیروهای مسلح فعالیت می‌کند نیروی مسلح محسوب می‌شود و نباید در انتخابات و مباحث سیاسی شرکت کند».
این نامزد انتخابات ریاست جمهوری همچنین گفته بود: «از ۴۸ سال پیش بسیجی بوده‌ام، آن زمان فرمانده سپاه یک کودک بود.»
با این وجود بحث بر سر موضوع بسیج و سپاه و نقش آنها در انتخابات نه تنها پایان نیافت بلکه همچنان ادامه یافت. به گونه‌ای که روز دوشنبه ۲۱ اردیبهشت، یکی دیگر از مقامات ارشد سپاه به نامزدهای انتخابات هشدار داد.
سردار جزایری، معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح طی سخنانی اظهار داشت که «پاسخ کاندیداهایی که بسیج و نیروهای مسلح را وجه‌المصالحه قرار می‌دهند خواهیم داد».
به گزارش خبرگزاری فارس، سردار مسعود جزایری در پاسخ به اظهار‌نظرهای این روزها پیرامون بسیج، سپاه و سایر نیروهای مسلح در ارتباط با انتخابات آتی ریاست‌جمهوری با بیان این مطلب که «بعضی کاندیداها، بسیج و نیروهای مسلح را وجه‌المصالحه قرار ندهند»، گفت: «در صورت لزوم و به منظور تنویر افکار عمومی، پاسخ این افراد را بعد از انتخابات خواهیم داد.»
این درحالی بود که در همین روز جعفری، فرمانده کل سپاه در اظهاراتی دیگر گفت: «دشمن امروز با عوامل چهره پوشانده و از قطار انقلاب پیاده شده در کشور نفوذ می‌کند».
به گزارش خبرگزاری مهر، سرلشکر محمدعلی جعفری دراولین همایش بزرگ رزمندگان و ایثارگران استان قزوین گفت: «هدف اصلی دشمن کنترل نظام و تغییر آن است که تا کنون هیچ غلطی نتوانسته انجام دهد. امروز انقلاب به تحمل سختی، جهاد و مبارزه غیرمسلحانه برای خنثی کردن اهداف دشمن نیازمند است و همه بسیجیان وظیفه دارند با حضور آگاهانه خود دشمن را ناامید کنند».
فرمانده‌کل سپاه همچنین گفت: «در صحنه‌های مختلف نظارتی و عملکرد دولتمردان باید متوجه باشیم که چه کسی خدمتگزار واقعی مردم است و چه کسی می‌خواهد از قدرت سوء استفاده کنند، لذا نیازمند به تفکر، مشورت و ارتباط با خدا هستیم تا واقعیت را تشخیص دهیم.»
از سوی دیگر دبیرکل حزب مؤتلفه نیز که روز دوشنبه در نشستی خبری در شیراز حاضر بود در پاسخ به پرسش خبرنگاری، به موضع‌گیری در این مورد پرداخت.
به گزارش خبرگزاری مهر، حبیبی در خصوص اظهارات فرمانده سپاه در خصوص ورود بسیجیان به عرصه سیاست و واکنش کروبی دبیرکل حزب اعتماد ملی،گفت: «به نظر من در بسیج در حال حاضر دو بخش متفاوت وجود دارد یک بخشی که استخدام بسیج بوده و کارمند این مجموعه محسوب می‌شوند و از این حوزه حقوق دریافت می‌کنند.»
وی ادامه داد: «اینگونه بسیجیان مثل نیروهای ارتش که از ورود به عرصه‌های سیاست و تشکل‌ها و جناح‌ها منع شده‌اند، نباید وارد حوزه‌های مذکور شوند و بخش دیگر را نیز افرادی تشکیل می‌دهند که دارای صنف و شغلی جدا از بسیج بوده و در کنار این امر با این مجموعه نیز همکاری می‌کنند و به عبارت دیگر از این مجموعه حقوق دریافت نمی‌کنند و استخدام آنها نیز به حساب نمی‌آیند که این گروه از بسیجیان منعی برای ورود به عرصه سیاست و مشارکت‌های سیاسی ندارند.»
دبیرکل حزب مؤتلفه با اشاره به سخنان خود کروبی که گفته بود «من بیش از ۴۰ سال بسیجی هستم» نیز بیان کرد: «اگر آقای کروبی در این حوزه بسیج نیز نقد دارند پس خود ایشان نیز که بسیجی هستند نباید وارد سیاست شده و دبیرکلی حزب اعتماد ملی را بر عهده می‌گرفتند از این رو اعتقاد دارم بسیجیانی مثل آقای کروبی که استخدام بسیج نبوده و حقوق از این مجموعه نمی‌گیرند، اما با این حوزه همکاری دارند می‌توانند وارد این حوزه از مشارکت‌های سیاست و اجتماع شوند.»