قاچاق کالا از ترکیه به ایران و بالعکس یکی از دغدغه‌های اقتصادی و امنیتی دو کشور است.
به گزارش وب سایت «اورسیا»، قاچاق بنزین و انواع سوخت از ایران به ترکیه، به علت برخورداری از یارانه دولتی، در بین قاچاقچیان مرزی رواج دارد و منطقه جنوب شرقی ترکیه بازار مطلوبی برای این کالا است.
علاوه بر این، مواد مخدر سنتی مانند تریاک، از جمله کالاهایی است که از طریق ایران به ترکیه قاچاق می‌شود، و بالعکس، مشروبات الکلی، منسوجات و مواد مخدر صنعتی، مانند قرص‌های روانگردان، از ترکیه به ایران فرستاده می‌شود.
در گفتگو با جلال جلالی‌زاده، تحلیلگر سیاسی و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی به بررسی این موضوع پرداخته‌ایم.
رادیو فردا: آیا رواج قاچاق، البته قاچاق کالاهای معمولی، در مناطق مرزی غرب کشور ریشه در قوانین دست و پا گیر و فقدان مجراها ی قانونی دارد یا اینکه علل دیگری در کار است ؟
جلال جلالی‌زاده: قاچاق کالا چند علت اساسی دارد؛ اول به دليل شماری از قوانين مطرود و دست و پا گير که برای توجيه صادرات و واردات کالا هيچ کاربردی ندارند، دوم سختگيری‌های گمرکی و اخذ عوارض سنگين از کالاهای که از طريق گمرک وارد کشور و يا از آن خارج می‌شوند.
دليل ديگر بحث مناطق مرزی است که به خاطر عدم وجود مراکز اشتغال زايی، ساکنان اين مناطق مجبور می شوند برای امرار معاش دست به قاچاق کالاهای مختلف بزنند.
می‌بينيم که اين مشکل ريشه اقتصادی دارد و جز با توسعه اقتصادی در مناطق مرزی، توجه به محروميت زدايی، اصلاح قوانين مربوط به عوارض و گمرکی و ايجاد تسهيلات صحيح برای ترخيص کالا، نمی‌توان راه را بر قاچاق کالا بست.
مقام‌های ايران و ترکيه در مورد ايجاد بازارچه‌های مشترک مرزی چندين نشست و گفت‌وگو انجام داده‌اند. تا کنون چنين بازارچه‌هايی تشکيل شده يا فقط در حد حرف و مذاکره باقی مانده است؟
مسئله مهمی که در روابط بين ايران و ترکيه و به طور کلی چهار کشوری که کردها در مناطق مرزی آن ساکن هستند، اين است که چون مسئولان از ميان اين مردم نيستند و به مناطق مرزی نگاه امنيتی دارند، درنتيجه هرگز اقدامات و تصميمات آنها از سر دلسوزی و توجه نيست.
چون نگاه، نگاه امنيتی است تنها حفظ مرزها برای مسئولان مهم است. تا زمانی که نگاه مسئولان به اهالی اين مناطق نگاهی انسانی همراه با رعايت حقوق شهروندی، رعايت عدالت اجتماعی و اقتصادی و سياسی نباشد، اين وعده‌ها و مذاکرات هيچ نتيجه مثبتی برای اين مناطق نخواهد داشت.
ولی نگرانی‌های ديگری هم وجود دارد، به عنوان مثال بعضی از مواد مخدر سنتی از طريق ايران به ترکيه قاچاق می‌شود و بالعکس مواد مخدر صنعتی مانند قرص‌های روانگردان از ترکيه به ايران. آيا در اين باره اقداماتی انجام شده که بتوان از اين نوع قاچاق جلوگيری کرد؟
من با هر اقدامی در برخورد با اين افراد سودجو، که جامعه و ملت را به خاطر منافع خود نابود می‌کنند، موافق هستم. چون هيچ نوع ماده مضری برای انسان مورد تأييد نيست.
اما ما نبايد چون افرادی عامل صادرات و واردات مواد مخدر هستند، تمام کسان ديگری که در زمينه اقتصادی فعال هستند و تلاش می‌کنند، همه را به يک چشم نگاه کنيم.
افرادی که در زمينه قاچاق کالا فعال هستند، از سر ناچاری و برای تأمين زندگی ابتدايی خانواده‌شان است، اما مواد مخدر بحث ديگری است.
به گزارش وب سایت «اورسیا»، قاچاق بنزین و انواع سوخت از ایران به ترکیه، به علت برخورداری از یارانه دولتی، در بین قاچاقچیان مرزی رواج دارد و منطقه جنوب شرقی ترکیه بازار مطلوبی برای این کالا است.
علاوه بر این، مواد مخدر سنتی مانند تریاک، از جمله کالاهایی است که از طریق ایران به ترکیه قاچاق می‌شود، و بالعکس، مشروبات الکلی، منسوجات و مواد مخدر صنعتی، مانند قرص‌های روانگردان، از ترکیه به ایران فرستاده می‌شود.
در گفتگو با جلال جلالی‌زاده، تحلیلگر سیاسی و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی به بررسی این موضوع پرداخته‌ایم.
رادیو فردا: آیا رواج قاچاق، البته قاچاق کالاهای معمولی، در مناطق مرزی غرب کشور ریشه در قوانین دست و پا گیر و فقدان مجراها ی قانونی دارد یا اینکه علل دیگری در کار است ؟
جلال جلالی‌زاده: قاچاق کالا چند علت اساسی دارد؛ اول به دليل شماری از قوانين مطرود و دست و پا گير که برای توجيه صادرات و واردات کالا هيچ کاربردی ندارند، دوم سختگيری‌های گمرکی و اخذ عوارض سنگين از کالاهای که از طريق گمرک وارد کشور و يا از آن خارج می‌شوند.
دليل ديگر بحث مناطق مرزی است که به خاطر عدم وجود مراکز اشتغال زايی، ساکنان اين مناطق مجبور می شوند برای امرار معاش دست به قاچاق کالاهای مختلف بزنند.
می‌بينيم که اين مشکل ريشه اقتصادی دارد و جز با توسعه اقتصادی در مناطق مرزی، توجه به محروميت زدايی، اصلاح قوانين مربوط به عوارض و گمرکی و ايجاد تسهيلات صحيح برای ترخيص کالا، نمی‌توان راه را بر قاچاق کالا بست.
مقام‌های ايران و ترکيه در مورد ايجاد بازارچه‌های مشترک مرزی چندين نشست و گفت‌وگو انجام داده‌اند. تا کنون چنين بازارچه‌هايی تشکيل شده يا فقط در حد حرف و مذاکره باقی مانده است؟
مسئله مهمی که در روابط بين ايران و ترکيه و به طور کلی چهار کشوری که کردها در مناطق مرزی آن ساکن هستند، اين است که چون مسئولان از ميان اين مردم نيستند و به مناطق مرزی نگاه امنيتی دارند، درنتيجه هرگز اقدامات و تصميمات آنها از سر دلسوزی و توجه نيست.
چون نگاه، نگاه امنيتی است تنها حفظ مرزها برای مسئولان مهم است. تا زمانی که نگاه مسئولان به اهالی اين مناطق نگاهی انسانی همراه با رعايت حقوق شهروندی، رعايت عدالت اجتماعی و اقتصادی و سياسی نباشد، اين وعده‌ها و مذاکرات هيچ نتيجه مثبتی برای اين مناطق نخواهد داشت.
ولی نگرانی‌های ديگری هم وجود دارد، به عنوان مثال بعضی از مواد مخدر سنتی از طريق ايران به ترکيه قاچاق می‌شود و بالعکس مواد مخدر صنعتی مانند قرص‌های روانگردان از ترکيه به ايران. آيا در اين باره اقداماتی انجام شده که بتوان از اين نوع قاچاق جلوگيری کرد؟
من با هر اقدامی در برخورد با اين افراد سودجو، که جامعه و ملت را به خاطر منافع خود نابود می‌کنند، موافق هستم. چون هيچ نوع ماده مضری برای انسان مورد تأييد نيست.
اما ما نبايد چون افرادی عامل صادرات و واردات مواد مخدر هستند، تمام کسان ديگری که در زمينه اقتصادی فعال هستند و تلاش می‌کنند، همه را به يک چشم نگاه کنيم.
افرادی که در زمينه قاچاق کالا فعال هستند، از سر ناچاری و برای تأمين زندگی ابتدايی خانواده‌شان است، اما مواد مخدر بحث ديگری است.