ارزیابی مثبت اعراب و اسرائیل از گفت‌وگوهای صلح واشینگتن

عمرو موسی، دبیرکل اتحادیه عرب ارزیابی کرده است که مذاکرات جدیدی که در روزهای اخیر میان اسرائیل و فلسطینی‌ها آغاز شده است، «آخرین گفت‌وگوهای صلح» باشد و تأکید کرده که در صورت برقراری صلح میان فلسطینی‌ها با اسرائیل، تمامی جهان عرب مناسبات خود را با اسرائیل عادی خواهد کرد.

به گزارش خبرگزاری‌ها از ایتالیا، عمرو موسی گفت: «جهان عرب آماده صلح همه‌جانبه با اسرائیل در برابر عقب‌نشینی اسرائیل از مرزهای سال ۱۹۶۷، از جمله از شرق بیت‌المقدس است».

دبیرکل اتحادیه عرب ابراز امیدواری کرده که گفت‌وگهای جدید میان اسرائیل و تشکیلات خودگردان، آخرین حلقه از گفت‌وگوهای صلح باشد
دبیرکل اتحادیه عرب اضافه کرد که «هیچ راه حلی جز تلاش برای دستیابی به صلح واقعی وجود ندارد»، و نیز گفت که «دنیای عرب نیاز به صلح را قبول دارد و آماده استقبال از صلح و عادی‌سازی مناسبات با اسرائیل است».

عمرو موسی این سخنان را جمعه در همایش مطبوعات بین‌المللی در ایتالیا بیان کرد. اظهارات او واکنشی به سخنانی بود که شیمون پرز، رئیس‌جمهور اسرائیل در این همایش مطرح کرد.

آقای موسی تأیید کرد که تا چند روز قبل امید چندانی به از سرگیری مذاکرات صلح اسرائیلی- فلسطینی نداشته اما گفت نظر به مسائلی که در دیدارهای واشینگتن میان رهبران عرب و اسرائیل مطرح شد، به این امید رسیده است که مذاکرات جدید، آخرین گفت‌وگوها باشد و صلح برقرار شود.

دبیر کل اتحادیه عرب تنها هفته پیش نسبت به موفقیت تماس‌های مستقیم اسرائیل با تشکیلات فلسطینی ابراز یأس کرده و گفته بود که «نظر به تجربیات گذشته، ما بسیار بدبین هستیم».

شیمون پرز، رئیس‌جمهور اسرائیل در دیدار شامگاه جمعه با عمرو موسی در ایتالیا و نیز در سخنرانی در همایش مطبوعات گفت: «به عنوان کسی که ده‌ها سال است در مذاکرات سهیم بوده‌ام، می‌گویم که آغاز مذاکرات در آمریکا بسیار امیدوارکننده بوده» و اضافه کرد که «باید این امید را حفظ کرد که به موفقیت کامل برسد».

آقای پرز در همین حال تأکید کرد که «دشواری‌های راه نیز بسیار زیاد خواهد بود» هرچند که افزود: «می‌توان بر موانع غلبه کرد».

در پی همایش صلح روزهای چهارشنبه و پنجشنبه گذشته در پایتخت آمریکا با میزبانی باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالات متحده و هیلاری کلینتون، وزیرخارجه آن کشور، که بر سر آغاز روند جدید مذاکرات مستقیم اسرائیلی- فلسطینی بود، تعیین گردید که دور بعدی گفت‌وگوهای نخست‌وزیر اسرائیل با رئیس تشکیلات فلسطینی روزهای چهاردهم و پانزدهم سپتامبر، ۲۳ و ۲۴ شهریور، در شرم‌الشیخ مصر برگزار شود و پس از آن نیز دیدار کاری برای دو رهبر در حاشیه حضورشان در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک پیش‌بینی شده است.

رهبران دو طرف این نزاع دیرینه موافقت کرده‌اند که از این پس، هر دو هفته یک بار با یکدیگر گفت‌وگو کنند.

شیمون پرز معتقد است که به رغم دشواری‌های فراوان بر سر دستیابی به صلح، می‌توان بر موانع غلبه کرد
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در سخنانی در همایش واشینگتن، چند بار محمود عباس را «شریک صلح من» نامید و بر لزوم دستیابی به صلحی پایدار و نه تنها متارکه موقت تأکید کرد.

محمود عباس، رئیس تشکیلات فلسطینی، نیز در واشینگتن تأکید کرد که باید به نسل‌های آینده امید صلح داد.

هیلاری کلینتون جمعه در مصاحبه‌ای مشترک و کم‌سابقه با تلویزیون‌های اسرائیل و فلسطین گفت که «این مذاکرات ممکن است آخرین فرصت برای تحقق صلح خاورمیانه باشد».

این درحالی است که همزمان آویگدور لیبرمن، وزیرخارجه اسرائیل، گفت که مذاکرات صلح باید تنها به امور امنیتی و اقتصادی میان اسرائیل با فلسطینی‌ها محدود شود و «مسائل حساس در آن مطرح نگردد».

به گزارش خبرگزاری‌ها، لیبرمن که جمعه در سفر به قبرس سخن می‌گفت، افزود که «می‌توان به توافق میانه‌ای رسید که در دراز مدت رعایت شود».

ناظران می‌گویند که وزیرخارجه دست‌راستی اسرائیل پیمان نهایی صلح با فلسطینی‌ها را قابل حصول نمی‌داند اما لیبرمن و وزارت خارجه اسرائیل برای نخستین بار کاملاً از مداخله در امور روند صلح بنا به تصمیم نتانیاهو کنار گذاشته شده‌اند.

مایکل اورن، سفیر اسرائیل در واشینگتن، نیز گفته است که «دور اول مذاکرات در روز پنجشنبه، صادقانه و جدی و حتی دوستانه بوده و جای امیدواری هست».

به نوشته تارنمای روزنامه اسرائیلی یدیعوت آخرونوت، آقای اورن که خود عضوی از تیم اسرائیلی همراه نتانیاهو در مذاکرات واشینگتن بود، اضافه کرد که «رهبران اسرائیل و فلسطینی با رضایت زیاد باز گشته‌اند».

روزنامه عرب زبان الحیات، چاپ لندن، نیز شنبه به نقل از دیپلمات‌های ارشد تشکیلات فلسطینی نوشته است که محمود عباس و کادر رهبری فلسطینی نسبت به موفقیت مذاکرات کاملاً خوش‌بین شده و فضای بدبینانه‌ای که تا پیش از همایش واشینگتن بر آنها سایه انداخته بود، «۱۸۰ درجه تغییر کرده و اکنون فضای امیدوارکننده‌ای حاکم است».

به نوشته الحیات، محمود عباس در دیدار کاری پنجشنبه با نخست‌وزیر اسرائیل در وزارت خارجه آمریکا، جزئیات تفاهم‌هایی را که در زمان مذاکراتش با اهود اولمرت، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، در زمینه‌های امنیتی و مرزها به دست آمده بود، به نتانیاهو ارائه کرد.

علیرغم خوش‌بینی‌های بیان شده، عوامل دیرینه مخالف صلح ناکامی مذاکرات را پیش‌بینی می‌کنند.

محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور ایران، جمعه در مراسم «روز قدس» در تهران نسبت به شکست این بار مذاکرات نیز ابراز «اطمینان» کرد و گفت «چه کسی به شما اجازه داده که به نام ملت فلسطین مذاکره کنید... سرنوشت ملت فلسطین تنها از راه مقاومت توسط خود فلسطینی‌ها و تنها در فلسطین تعیین خواهد شد و نه در واشینگتن و لندن و پاریس».

احمدی‌نژاد با رد میانجی‌گری آمریکا گفت که «آمریکا شریک دزدان است».

چند ساعت پس از اظهارات احمدی‌نژاد نیز، حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان در سخنانی از مخفیگاه خود در لبنان به مناسبت «روز قدس» گفت: «مذاکرات سازشی که به فلسطینی‌ها تحمیل شده، مرده به دنیا آمده است».

ایران بار دیگر از زبان محمود احمدی‌نژاد در مراسم «روز قدس» بار دیگر نسبت به شکست روند صلح ابراز اطمینان کرد
سازمان حماس نیز پس از دو سال رکود در عملیات مسلحانه خود علیه اسرائیلی‌ها، از شب پیش از آغاز مذاکرات جدید، حملات مسلحانه به غیرنظامی‌های اسرائیلی را از سر گرفته که تا کنون چهار کشته و دو زخمی داشته است. شنبه نیز حملات راکتی از غزه به سوی جنوب اسرائیل تجدید شد.

خالد مشعل، رئیس دفتر سیاسی حماس، پنجشنبه اعلام کرد که «جبهه‌ای شامل ۱۳ گروه برای از سرگیری مقاومت و مخالفت با روند سازشی که رهبران زبون به آن کشانده شده‌اند، تشکیل شده است».

خانم کلینتون در مصاحبه مشترک جمعه با دو تلویزیون اسرائیلی و فلسطینی با نکوهش تلاش‌های مشترک حماس، حزب‌الله، ایران و به‌ویژه دخالت‌های منفی جمهوری اسلامی ایران در روند صلح، دولت ایران را «بزرگترین معضل برای صلح خاورمیانه» نامید.

خانم کلینتون گفت که به خاطر افراط‌گرایی‌های نیروهای ضد صلح است که فرصت تحقق صلح بسیار اندک است.

در حالی که خانم کلینتون در این مصاحبه گفت که «مذاکرات صلح پیش درآمدی برای حمله نظامی به ایران نیسـت»، در اسرائیل روزنامه معاریو شنبه در مقاله‌ای نوشته است که «اسرائیل به خاطر رسیدن به اجماع بهتر جهانی و حل نهایی معضل برنامه هسته‌ای ایران، باید در امر صلح با فلسطینی‌ها پیشرفت کند».