چهارشنبه شب، اول تیرماه، جایزه حقوق بشری الکساندر لانگر به نرگس محمدی فعال حقوق بشر و نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر ایران تعلق گرفت.
خانم محمدی خود نتوانست در این مراسم که در ایتالیا برگزار شد، حضور یابد، و شیرین عبادی رئیس کانون، به نیابت از او جایزه را دریافت کرد.
این بنیاد که به یاد و نام الکساندر لانگر، فعال مدنی، سیاسی و فعال ضد جنگ ایتالیایی نامگذاری شده، با حمایت ۱۸۰ تن از نمایندگان پارلمان‌های اروپایی و ایتالیایی، و دیگر چهره‌های فرهنگی و حقوقی فعالیت می‌کند.
این بنیاد، سالی یک بار به یکی از فعالان حقوق بشر در جهان جایزه‌ای را اهدا می‌کند.
نرگس محمدی برنده جایزه سال ۲۰۰۹ این بنیاد، در گفت‌وگو با رادیو فردا درباره جزئیات دریافت جایزه می‌گوید.
رادیو فردا: خانم محمدی، چطور اطلاع یافتید که جایزه امسال بنیاد لانگر به شما تعلق گرفته است؟
نرگس محمدی: حدود دو ماه پیش از بنیاد «الکساندر لانگر» در ایتالیا با من تماس گرفتند و خبر دادند که برنده جایزه سال ۲۰۰۹ این بنیاد شده‌ام و برنامه‌هایشان را با من چک کردند که شامل یک برنامه در پارلمان ایتالیا، یک سخنرانی در رم و دریافت جایزه از بنیاد بود.
شما اکنون در ایران هستید در حالی که برای دریافت جایزه باید به ایتالیا می‌رفتید. گویا خانم عبادی به نمایندگی از طرف شما آنجا حضور دارند. چطور شد خودتان برای دریافت جایزه به ایتالیا نرفتید؟
من در اردیبهشت ماه برای نشستی در مورد «روند دموکراسی و نقش زنان در آن» عازم گواتمالا بودم که متأسفانه ممنوع‌الخروج شدم و اجازه ندادند از کشور خارج شوم. در نتیجه پاسپورت ندارم و نتوانستم در این مراسم هم شرکت کنم. خانم عبادی قبول زحمت کرد و اکنون که درایتالیا است، در مراسم بنیاد «الکساندر لانگر» حضور داشت. البته من توانستم یک سخنرانی کوتاه تلفنی داشته باشم.
در سخنرانی تلفنی خود به چه مطالبی اشاره کردید؟
مسایل روز ایران و وقایع بعد از انتخابات مسایلی است که ایرانیان را در تمام جهان درگیر کرده و دل‌نگرانی‌هایی را برایشان به وجود آورده است. واقعیت این است که اکنون مادران بسیاری در ایران، نه فقط کسانی که بچه های خود را از دست داده اند بلکه همه مادران داغدار هستند.
من هم به عنوان یک مدافع حقوق بشر، همدردی خود را با خانواده‌های عزیزان از دست رفته در این مراسم اعلام کردم و گفتم ما هم در غم این جوانان، دختران و پسران سوگوار هستیم.
راهپیمایی‌هایی که درایران انجام شد واقعا مدنی‌ترین، مسالمت‌آمیزترین و آرام‌ترین راهپیمایی‌ها بود، نه کسی حرفی می‌زد و نه شعاری می داد و مردم فقط با یک نوار سبز و یا دو انگشت به علامت پیروزی اعلام حضور می‌کردند.
نرگس محمدی درایران به خاطر فعالیت‌های حقوق بشری ممنوع‌الخروج می‌شود و در اروپا به خاطر همین فعالیت‌های حقوق بشری جایزه می‌گیرد. شما خودتان این دو رویکرد را چطور تعبیر می‌کنید؟
این گونه جوایز تا کنون به افراد زیادی درایران داده شده و من هم یکی از آنها هستم. به نظر من این جوایز همان حلقه‌های حمایتی زنجیر به هم پیوسته انسان‌ها در سراسر جهان است.
اکنون هیچ حکومتی در هیچ جای دنیا، نمی‌تواند به نام حاکمیت ملی یک دیوار بلند دور ملت بکشد و به بهانه حاکمیت ملی هر رفتاری را که روا می‌دارد انجام دهد.
وقتی یک حکومت هر اعتراض و سخنی که از سراسر جهان بیاید را دخالت در امور خود ارزیابی می‌کند، این برداشت اصلاً درست نیست.
مقدمه اعلامیه جهانی حقوق بشر از وحدت اعضای خانواده بزرگ بشریت و از حیثیت ذاتی انسان شروع می شود. این اعلامیه مورد توافق بسیاری از کشورها از جمله ایران است که به آن متعهد می‌باشد.
همین جمله یعنی وحدت اعضای خانواده بزرگ بشریت دیگر بهانه حاکمیت ملی را از دست حکومت‌ها می‌گیرد، یعنی اگر حقوق یک انسان در فلسطین، آمریکا، اروپا، افغانستان و به ویژه ایران ضایع شود و مورد تعرض قرار گیرد، تمام انسان‌های آزاد جهان می‌توانند نسبت به این تضییع حقوق اعتراض کنند.
این جوایز از نظر معنوی بسیار با ارزش است و من بسیار خوشحالم که این جایزه را از بنیاد الکساندر لانگر دریافت می‌کنم.
خانم محمدی، آیا اشاره شده که به طور مشخص به خاطر کدام دسته از فعالیت‌ها این جایزه به شما تعلق گرفته است؟
در نامه‌ای که این خبر را به من اعلام کردند و من از طریق ایمیل آن را دریافت کردم، به فعالیت‌های دانشجویی من اشاره شده بود که به حدود ۱۷ سال پیش باز می‌گردد و همچنین فعالیت‌های اخیرم به عنوان نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر و تأسیس شورای ملی صلح که رئیس هیئت اجرایی آنجا هستم و مجموع فعالیت‌های حقوق بشری و صلح‌طلبانه.
خانم محمدی خود نتوانست در این مراسم که در ایتالیا برگزار شد، حضور یابد، و شیرین عبادی رئیس کانون، به نیابت از او جایزه را دریافت کرد.
این بنیاد که به یاد و نام الکساندر لانگر، فعال مدنی، سیاسی و فعال ضد جنگ ایتالیایی نامگذاری شده، با حمایت ۱۸۰ تن از نمایندگان پارلمان‌های اروپایی و ایتالیایی، و دیگر چهره‌های فرهنگی و حقوقی فعالیت می‌کند.
این بنیاد، سالی یک بار به یکی از فعالان حقوق بشر در جهان جایزه‌ای را اهدا می‌کند.
نرگس محمدی برنده جایزه سال ۲۰۰۹ این بنیاد، در گفت‌وگو با رادیو فردا درباره جزئیات دریافت جایزه می‌گوید.
رادیو فردا: خانم محمدی، چطور اطلاع یافتید که جایزه امسال بنیاد لانگر به شما تعلق گرفته است؟
نرگس محمدی: حدود دو ماه پیش از بنیاد «الکساندر لانگر» در ایتالیا با من تماس گرفتند و خبر دادند که برنده جایزه سال ۲۰۰۹ این بنیاد شده‌ام و برنامه‌هایشان را با من چک کردند که شامل یک برنامه در پارلمان ایتالیا، یک سخنرانی در رم و دریافت جایزه از بنیاد بود.
شما اکنون در ایران هستید در حالی که برای دریافت جایزه باید به ایتالیا می‌رفتید. گویا خانم عبادی به نمایندگی از طرف شما آنجا حضور دارند. چطور شد خودتان برای دریافت جایزه به ایتالیا نرفتید؟
من در اردیبهشت ماه برای نشستی در مورد «روند دموکراسی و نقش زنان در آن» عازم گواتمالا بودم که متأسفانه ممنوع‌الخروج شدم و اجازه ندادند از کشور خارج شوم. در نتیجه پاسپورت ندارم و نتوانستم در این مراسم هم شرکت کنم. خانم عبادی قبول زحمت کرد و اکنون که درایتالیا است، در مراسم بنیاد «الکساندر لانگر» حضور داشت. البته من توانستم یک سخنرانی کوتاه تلفنی داشته باشم.
در سخنرانی تلفنی خود به چه مطالبی اشاره کردید؟
مسایل روز ایران و وقایع بعد از انتخابات مسایلی است که ایرانیان را در تمام جهان درگیر کرده و دل‌نگرانی‌هایی را برایشان به وجود آورده است. واقعیت این است که اکنون مادران بسیاری در ایران، نه فقط کسانی که بچه های خود را از دست داده اند بلکه همه مادران داغدار هستند.
من هم به عنوان یک مدافع حقوق بشر، همدردی خود را با خانواده‌های عزیزان از دست رفته در این مراسم اعلام کردم و گفتم ما هم در غم این جوانان، دختران و پسران سوگوار هستیم.
راهپیمایی‌هایی که درایران انجام شد واقعا مدنی‌ترین، مسالمت‌آمیزترین و آرام‌ترین راهپیمایی‌ها بود، نه کسی حرفی می‌زد و نه شعاری می داد و مردم فقط با یک نوار سبز و یا دو انگشت به علامت پیروزی اعلام حضور می‌کردند.
نرگس محمدی درایران به خاطر فعالیت‌های حقوق بشری ممنوع‌الخروج می‌شود و در اروپا به خاطر همین فعالیت‌های حقوق بشری جایزه می‌گیرد. شما خودتان این دو رویکرد را چطور تعبیر می‌کنید؟
این گونه جوایز تا کنون به افراد زیادی درایران داده شده و من هم یکی از آنها هستم. به نظر من این جوایز همان حلقه‌های حمایتی زنجیر به هم پیوسته انسان‌ها در سراسر جهان است.
اکنون هیچ حکومتی در هیچ جای دنیا، نمی‌تواند به نام حاکمیت ملی یک دیوار بلند دور ملت بکشد و به بهانه حاکمیت ملی هر رفتاری را که روا می‌دارد انجام دهد.
وقتی یک حکومت هر اعتراض و سخنی که از سراسر جهان بیاید را دخالت در امور خود ارزیابی می‌کند، این برداشت اصلاً درست نیست.
مقدمه اعلامیه جهانی حقوق بشر از وحدت اعضای خانواده بزرگ بشریت و از حیثیت ذاتی انسان شروع می شود. این اعلامیه مورد توافق بسیاری از کشورها از جمله ایران است که به آن متعهد می‌باشد.
همین جمله یعنی وحدت اعضای خانواده بزرگ بشریت دیگر بهانه حاکمیت ملی را از دست حکومت‌ها می‌گیرد، یعنی اگر حقوق یک انسان در فلسطین، آمریکا، اروپا، افغانستان و به ویژه ایران ضایع شود و مورد تعرض قرار گیرد، تمام انسان‌های آزاد جهان می‌توانند نسبت به این تضییع حقوق اعتراض کنند.
این جوایز از نظر معنوی بسیار با ارزش است و من بسیار خوشحالم که این جایزه را از بنیاد الکساندر لانگر دریافت می‌کنم.
خانم محمدی، آیا اشاره شده که به طور مشخص به خاطر کدام دسته از فعالیت‌ها این جایزه به شما تعلق گرفته است؟
در نامه‌ای که این خبر را به من اعلام کردند و من از طریق ایمیل آن را دریافت کردم، به فعالیت‌های دانشجویی من اشاره شده بود که به حدود ۱۷ سال پیش باز می‌گردد و همچنین فعالیت‌های اخیرم به عنوان نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر و تأسیس شورای ملی صلح که رئیس هیئت اجرایی آنجا هستم و مجموع فعالیت‌های حقوق بشری و صلح‌طلبانه.