پلیس افتخاری: نظامی کردن جامعه و کنترل بیشتر

عکس تزئینی است

قرار است در آینده‌ای نزدیک، نیروی جدیدی در ایران تحت عنوان پلیس افتخاری تشکیل شود که حیطه فعالیت آن در زمینه‌های گوناگون اعم از اجتماعی و امنیتی خواهد بود.

سرتیپ عزیزالله رجب زاده، فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ، در یک مصاحبه مطبوعاتی در تهران، با اشاره به اینکه در ابتدا حدود ۵۰ هزار نفر عضو پلیس افتخاری خواهند شد، گفت تلاش می‌کنیم نیروهای پلیس افتخاری را تا ۳۰۰ هزار نفر در کشور گسترش دهیم.

طرح تشکیل پلیس افتخاری درحالی در دست اجراست که پیش از این طرح‌های گشت ارشاد، پلیس پیشگیری، نگهبان محله و پلیس کوهستان به اجرا در آمده بود و در عین حال در ماه‌های اخیر اعلام شد که امنیت محله های شهری به نیروی بسیج و امنیت داخلی کشور به نیروی بسیج و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سپرده خواهد شد.

اما با توجه به این موضوع چرا قرار است نیروی جدیدی در ایران تشکیل شود. آزاده کیان، استاد جامعه شناسی سیاسی در دانشگاه پاریس تشکیل چنین نیرویی را بازتاب نظامی شدن فضای سیاسی ایران در سالیان اخیر می‌داند.

خانم کیان به رادیو فردا می‌گوید: «در چند ساله اخیر ما با نظامی شدن بخش مهمی از مجلس و دولت مواجه بودیم. به این معنا که افراد بسیاری که در سپاه پاسداران یا نیروهای انتظامی بودند، به مجلس یا دولت آقای احمدی‌نژاد راه پیدا کردند و در واقع می‌شود گفت که دولت، نظامی شد. به نظر من الان این تصمیم می‌خواهد که جامعه را هم نظامی کند. یعنی بخشی از مردم را از طریق مسلح کردن و گفتن اینکه شما حافظ نظم هستید، برعلیه بخش دیگری از جامعه که بخش عظیم آن جامعه هم هستند و معترض هستند، قرار بدهد.»

در این میان علیرضا جزیمی، رئیس پلیس پیشگیری نیروی انتظامی، پنجشنبه گذشته در مشهد گفت که طرح پلیس افتخاری با هدف افزایش تعامل مردم با نیروی انتظامی در دست تصویب است و با آغاز به کار آن علاقه‌مندان به همکاری با نیروی انتظامی می‌توانند با عضویت و فراگیری آموزش‌های لازم، این نیرو را در انجام فعالیت‌های مختلف یاری دهند.

فعالیت این نیروی جدید به گفته رئیس پلیس پیشگیری نیروی انتظامی در زمینه‌های گوناگون، اعم از اجتماعی و امنیتی، مانند امدادرسانی در زمان حوادث و بلایای غیرطبیعی، وقوع بحران‌ها و تأمین امنیت و آسایش عمومی، استقرار نظم و غیره خواهد بود.

بهروز خلیق، فعال سیاسی در آلمان، ضمن اشاره به رویدادهای ایران، و آنچه نیاز روزافزون نظام جمهوری اسلامی برای تشدید مقابله با اعتراض‌های گسترده در شهرهای ایران می‌خواند، می‌گوید: « جریان راست افراطی که سر کار آمده، خصلت تمامیت‌گرا، خصلت توتالیتر دارد و می‌خواهد تمام حوزه‌های زندگی اجتماعی و زندگی خصوصی را تحت کنترل خود دربیاورد و به همین خاطر هم برای پیشبرد این برنامه نیازمند تشکیل انواع و اقسام نیروهای انتظامی نظامی هست تا بتواند برنامه‌های خود را عملی کند».

آقای خلیق ادامه می‌دهد: «تا کنون هم در سپاه، هم در نیروهای انتظامی و هم در سایر نیروها لایه‌های متعددی به وجود آمده، که عملکرد مشابهی دارند. از جمله ما فرضاً از یکطرف با نیروی انتظامی مواجه هستیم، که در حقیقت باید امنیت شهرها را به عهده داشته باشد، از طرف دیگر با نیرویی به اسم بسیج مواجه هستیم که آن هم چنین وظیفه‌ای دارد. طبعاً تداخل در کارشان به وجود می‌آید ولی با اینهمه حکومت نیاز می‌بیند که هرچه بیشتر لایه‌های مختلف نیروهای کنترل کننده را به وجود بیاورد تا بتواند جامعه را تماماً تحت کنترل خود داشته باشد.»

تشکیل دستگاه‌های موازی انتظامی و پلیسی در ایران با مانورهای متعدد ماه‌های اخیر نیروهای انتظامی و بسیج در شهرهای بزرگ ایران بخصوص تهران همزمان بوده است.

یکی از این مانورها، «مانور امنیت و آرامش عمومی» بود که در آبانماه سال پیش در تهران و با شرکت ۳۰ هزار نفر صورت گرفت. در عین حال آخرین مانور انجام گرفته در تهران «مانور اقتدار» بود که در ساعات پایانی انتخابات ریاست جمهوری در روز ۲۲ خرداد برگزار شد.