در حالی که انتظار میرود دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا در روزهای آینده راهبرد دولتش را در قبال ایران و توافق هستهای اعلام کند، وزیر خارجه آلمان روز یکشنبه نسبت به احتمال کنارهگیری دولت آمریکا از برجام ابراز نگرانی کرد.
دونالد ترامپ از منتقدان سرسخت برجام است و آن را «بدترین توافق ممکن» و «مایه شرمساری ایالات متحده» توصیف میکند، و گرچه دوبار دولتش پایبندی ایران به توافق هستهای را تأیید کرده، اما احتمال میرود در روزهای آینده، عدم پایبندی ایران به این توافق را به کنگره اعلام کند.
در این زمینه زیگمار گابریل، وزیر خارجه آلمان، به خبرگزاری ملی این کشور گفته است که «به نظر میرسد آمریکا هفته آینده از توافق هستهای با ایران کنارهگیری کند، و این بزرگترین نگرانی من است».
آلمان در کناره پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل، گروه موسوم به پنج به علاوه یک را تشکیل میدهند که برای سالها با هدایت اتحادیه اروپا سرگرم مذاکرات هستهای با ایران بود.
خروجی این مذاکرات پس از سالها، برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به برجام بود که در ازای اعمال محدودیتهایی در برنامه هستهای ایران که احتمال دستیابی به سلاح اتمی را برای سالهای به تأخیر میاندازند، به رفع تحریمهای مرتبط با هستهای ایران انجامید.
در این زمینه وزیر خارجه آلمان به خبرگزاری ملی این کشور تأکید کرده که کشورش به این توافق متعهد خواهد ماند.
او یادآور شده که از مقامهای آمریکایی پرسیده است که «اگر در نهایت ایران به توسعه سلاحهای هستهای روی بیاورد چه دستگیر ما خواهد شد؟» و تأکید کرده که «هیچ».
آقای گابریل دولت آمریکا را متهم کرده که «در حال نشاندن قانون زور به جای قانونمداری است»، و افزوده است «چنین چیزی بزرگترین تهدید برای ما خواهد بود، چرا که اگر آمریکا این خط مشی را اتخاذ کند، جهان تغییر خواهد کرد».
گرچه بسیاری از نشانهها حاکی از آن است که آقای ترامپ در روزهای آینده عدم پایبندی ایران به برجام را اعلام خواهد کرد و این میتواند زمینهساز خروج ایالات متحده از برجام باشد، اما روز یکشنبه خبرگزاری بلومبرگ به نقل از چند مقام آمریکایی نوشت که ممکن است رئیسجمهور آمریکا برجام را حفظ کند، اما همزمان خواستار سختتر کردن قانون نظارت بر پایبندی ایران باشد.
اگر دولت آمریکا پایبندی ایران به توافق هستهای را تأیید نکند، کنگره آمریکا ۶۰ روز فرصت خواهد داشت تا در زمینه برگرداندن تحریمهای معلقشده ایران، تصمیمگیری کند؛ تصمیمی که میتواند آینده توافق هستهای را به خطر بیندازد.
در عین حال به نوشته خبرگزاری فرانسه مقامهای آمریکایی اصرار دارند که اعلام عدم پایبندی ایران به معنای خروج از این توافق نیست، بلکه راه را برای کنگره فراهم میکند تا احتمالاً اقدامات جدیدی را در قبال دیگر رفتارهای ایران اتخاذ کند.
مقامهای آمریکایی معتقدند که «رفتارهای مخرب و بیثباتکننده ایران» از جمله اصرار به توسعه برنامه موشکی و پشتیبانی از گروههای شبهنظامی در کشورهای منطقه، نقض روح توافق هستهای است که در آن مشارکت ایران در صلح و ثبات منطقهای و جهانی پیشبینی شده است.
در مقابل مقامهای ایرانی با رد اتهام نقض روح توافق هستهای، آمریکا را به بدعهدی در اجرای برجام متهم کرده و تهدید کردهاند که در صورت خروج آمریکا از برجام، کنارهگیری از این توافق جزو گزینههای تهران خواهد بود.