فرهادی و هدیه تهرانی؛ اعتراض‌های سراسری و پرسش‌ها و پاسخ‌ها

هدیه تهرانی٬ بازیگر سرشناس سینمای ایران در واکنش به یادداشت اصغر فرهادی٬ کارگردان مشهور سینما که علت اعتراض‌های اخیر ایران را «بی‌پاسخ ماندن پرسش‌های مردم» عنوان کرده بود٬ نوشته که مردم نه برای پاسخ به پرسش‌های خود٬ بلکه برای «فریاد» زدن «دردشان» به خیابان آمدند.

آقای فرهادی به دنبال اعتراض‌های خیابانی در ده‌ها شهر کوچک و بزرگ ایران٬ در یادداشتی با عنوان «پرسش، تحقیر، خشم»٬ نوشته بود که علت اعتراض‌های سال‌های اخیر مردم ایران٬ «پرسش‌های بی‌پاسخ» یا «پاسخ‌های غیرواقعی» به پرسش‌های آنهاست.

او اضافه کرده بود که «آنچه در این سال‌ها بخشى از مردم را به اعتراض در شکل‌های مختلف واداشته، پرسش‌های بی‌پاسخی‌ست که در طی این چند دهه در همه زمینه‌ها از سر پنهان‌کاری و مصلحت‌جویی یا نادیده گرفته شده و بی‌پاسخ مانده و یا به آن‌ها پاسخ‌های غیرواقعی و توهم‌آلود داده شده.»

آقای فرهادی یادآور شده بود که «بی‌اعتنایی به چراها و پرسش‌های انباشته شده در جامعه، برخلاف تصور کسانی که بالاترین وظیفه‌شان پاسخ‌گویی‌ست، حاصلش نه فراموشی و آرامش که تحقیر اجتماعی‌ست.»

این کارگردان مطرح بین‌المللی٬ با اشاره به اینکه «زخم ملتهب تحقیر، مهم‌ترین و قوی‌ترین عامل خشم» است٬ اضافه کرده که «هیچ خشمی به اندازه خشم تحقیرشدگی ماندگار و عمیق نیست.»

او هشدار داده بود که «به سکوت واداشتن، بازداشت و تهدید پرسش‌گران به معنای از میان رفتن پرسش‌ها نیست. پرسش‌ها باقی‌اند و در گوشه ذهن‌ها در حال تکثیر.»

در واکنش به یادداشت اصغر فرهادی٬ هدیه تهرانی که سابقه کار با آقای فرهادی را نیز دارد٬ نوشته که «نه آقای فرهادی، به گمانم مسئله جسارت سؤال پرسیدن نیست. مسئله پاسخ به پرسش‌ها نیست.»

خانم تهرانی در پستی در صفحه شخصی خود در ایسنستاگرام نوشته که «مردم چرایی این دردها و ناهنجاری‌ها را می‌دانند و به دنبال پاسخ به پرسش‌هایشان فریاد نمی‌زنند... مردم دردشان را فریاد می‌زنند و فقط زندگی، خوبی، صلح، آرامش و آزادی می‌خواهند.»

او اضافه کرده که مردم ایران «حق تنفس بدون درد٬ بدون خون٬ بدون خشم {می‌خواهند}، مردم چرائی داغ مادران ایران را می‌دانند و سرزمین مادری داغدارمان را می‌شناسند...»

این بازیگر سینما خطاب به فرهادی نوشته که «...ما در زیر فشار تاثیرات دنیا و فقدان‌های خودمان و به جبر مکان و زمان‌مان دست و پا می‌زنیم، فقدان آب، هوا، نان، کار، فرهنگ، اندیشه سالم، راستی، درستی، صلح، امنیت و آرامش.»

او با اشاره به فقدان آنچه «حداقل‌های زیستنی که هر انسانی لایق آن است، نه فقط خواص و از ما بهتران» در ایران نامیده٬ اضافه کرده که بالاخره پس از مدت‌ها «تحمل در خویشتن خویش و یا خود را به خواب زدن و امید به فردا داشتن»٬ «فریادهای درون به بیرون و به کوچه‌ها کشیده شد.»

هدیه تهرانی در کنایه به فرهادی اضافه کرده است: «این‌که چرا به کوچه کشیده شد٬ سوال است، نه این‌که این مهم را فراموش کنیم و برای آرامش خودمان به این تحلیل برسیم که مردم برای پرسش به کوچه آمدند تا پاسخی دریافت کنند.»

این بازیگر در پست خود به مواردی چون «فقر، بیکاری و بیماری، درمان، دارو و تامین اجتماعی و بیمه، کمبود امکانات برای معلولان، جانبازان، درد وجود بچه‌های کار، بچه‌های بی‌سرپرست، زنان بی‌سرپرست، گور خوابی، فروش اعضای بدن٬ انواع آلودگی، اعتیاد، فساد و فحشا» به عنوان گرفتاری‌های مردم ایران اشاره کرده است.

مشکلاتی چون چون «سرنوشت کودکان، ناامیدی و رنج مردان و تبعیض علیه زنان، سرگردانی نخبگان گمنام، سرخی صورت اکثریت هنرمندان از سیلی خودشان، زندانیان زن و مرد دربند به خاطر فقر، نابودی جنگل‌ها، دریاچه‌ها، تالاب‌ها، ریز گردها، مرگ طبیعت و انقراض جانداران و آدم‌ها» از دیگر مشکلات کشور عنوان شده که مردم با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند.

نامه این دو سینماگر ایرانی بازتاب‌های گسترده‌ای در فضای مجازی داشته و کاربران زیادی به آن واکنش نشان داده‌اند.

پیش از آنها نیز هنرمندانی در داخل و خارج از ایران به اعتراض‌های چند روزه در شهرهای مختلف کشور واکنش نشان داده بودند و خواستار برخورد مسالمت‌آمیز با معترضان شده بودند.

شیرین نشاط، علیرضا عصار، ترانه علیدوستی، مهناز افشار٬ تهمینه میلانی، حمید فرخ‌نژاد، مهدی کرم‌پور، فرامرز اصلانی، گوگوش، ابی، هاتف و منصور و رضا دقتی از آن جمله‌اند.